SDG’den Cezaevlerindeki 10 Binden Fazla IŞİD Militanı İçin Yargılama Kararı
Şam’daki merkezi hükümetten ayrı olarak faaliyet gösteren Suriye’nin kuzeydoğusunda ABD destekli otonom bir yönetim kuran YPG’nin çatısını oluşturduğu Suriye Demokratik Güçleri (SDG), yıllardır tutuklu bulunan yaklaşık 10 bin Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) militanını yargılama kararı aldı.
Uzun yıllardır IŞİD’lilerin uluslararası mahkemelerce yargılanması gerektiğine dair çağrı yapan SDG, geçtiğimiz günlerde internet üzerinden yaptığı açıklamada, uluslararası toplumun duyarsızlığına tepki göstererek, tutukluları kendi “açık, özgür ve şeffaf yargılamalarına” tabi tutmaya karar verdiklerini duyurdu.
Reuters’a konuşan yetkili Badran Jia Kurd, savaşçıları yargılamak için geçen yıl genişletilen yerel bir terörle mücadele yasasının kullanılacağını belirtti. Ayrıca sanıkların bir avukat atayabileceğini de ekledi.
Ayrıca yönetim yıllardır aralarında Kanada, Fransa, Birleşik Krallık gibi yabancı ülke vatandaşı militanların yanı sıra yine örgütten kaçan binlerce yabancı kadın ve çocuğun da ülkelerine geri kabul edilmeleri çağrısını yineledi.
Suriye’nin kuzeyinde SDG kontrolündeki bölgelerde idam cezasının uygulanmadığı öne sürülüyor.
SDG’nin 10 binden fazla IŞİD savaşçısını yaklaşık 20 merkezde alıkoyduğu ve bunlardan 2 bininin kendi ülkeleri tarafından iadeleri reddedilen yabancı savaşçılar oldukları tahmin ediliyor. Bölgedeki El-Hol kampında, IŞİD savaşçılarının akrabaları olan 51 bin kadın ve çocuğun tutulduğu da biliniyor.
Suriye’de 12. yılı geriden bırakan iç savaş sürecinin en karmaşık konularından biri de ülkedeki savaşa katılan yabancı militanların durumu. Kendi terörle mücadele yasalarının IŞİD militanlarını yeterince uzun süre cezaevinde tutamayacağından endişe eden birçok ülke IŞİD’e katılan vatandaşlarını geri almayı reddetmişti.
Konuyla ilgili Reuters’a konuşan Suriye üzerine çalışan Batılı bir diplomat kararın sürpriz olduğunu söyledi.
Yargılama kararı daha önce de gündeme gelmiş ancak Suriye hükümetinden bağımsız bir bölgesel mahkemenin alacağı kararların yasallığı tartışma konusu olmuştu.
Batılı diplomat, “Kimse bunu yapacaklarını düşünmedi. Çok fazla insanı tutuyorlar ve bunu çok ciddiye alıyoruz. Ancak bu onları yargılamaktan farklı bir konu. Onları yargılamak tamamen farklı bir sorun” diye konuştu.
Diplomat, bu tip yargılamaların yüksek güvenlik seviyesi gerektirdiğini ve yargılama sürecinde IŞİD savaşçılarının firar riskinin artacağını söyledi.
İnsan Hakları Gözlemevi’nde terörle mücadele uzmanı olarak görev yapan Letta Tayler ise uluslararası toplumun ya mahkemeleri desteklemesi ya da kendi ülkelerinde veya üçüncü ülkelerde yargılamalara öncülük etmesi gerektiğini söyledi.
Tayler, “Bundan azı sadece tutukluların haklarının ihlali anlamına gelmez. Ayrıca IŞİD suçları için adaletin sağlandığını görmeyi hak eden kurbanlar ve ailelerinin yüzüne atılmış bir tokat olur” diye konuştu.
Yabancı IŞİD militanları
Yabancı IŞİD militanları konusu Suriye’de 12 yıldır devam eden savaşın en karmaşık güvenlik meselelerinden biri. Pek çok ülke, terörle mücadele yasalarının bu kişiler için uzun hapis cezalarını garanti etmeyeceği endişesiyle terör örgütüne katılan vatandaşlarını ülkelerine geri almadı.