Salmonella Enfeksiyonu (Salmonelloz) Nedir? Nedenleri, Belirtileri, Tedavisi
Salmonella enfeksiyonu (salmonelloz), bağırsak sistemini etkileyen yaygın bir bakteriyel hastalıktır. Salmonella bakterileri tipik olarak hayvan ve insan bağırsaklarında yaşar ve dışkı yoluyla yayılır. İnsanlar en çok kontamine su veya yiyecek yoluyla enfekte olur.
Salmonella enfeksiyonu olan kişilerde hiçbir belirti görülmez. Diğerleri sekiz ila 72 saat içinde ishal, ateş ve karın krampları geliştirir. Çoğu sağlıklı insan, belirli bir tedavi olmaksızın birkaç gün içinde iyileşir. Bazı durumlarda, salmonella enfeksiyonu acil tıbbi yardım gerektirebilir.
Semptomları;
Salmonella enfeksiyonu genellikle çiğ veya az pişmiş et, kümes hayvanları, yumurta veya yumurta ürünleri yemekten kaynaklanır. Kuluçka süresi birkaç saat ile iki gün arasında değişir. Çoğu salmonella enfeksiyonu mide gribi (gastroenterit) olarak sınıflandırılabilir. Olası belirti ve semptomları;
- Mide bulantısı
- Kusma
- Karın krampları
- İshal
- Ateş
- Titreme
- Baş ağrısı
- Dışkıda kan
Salmonella enfeksiyonunun belirti ve semptomları genellikle iki ila yedi gün sürer. İshal 10 güne kadar sürebilir, ancak bağırsakların normale dönmesi birkaç ay sürebilir.
Nedenleri;
Salmonella bakterileri insanların, hayvanların ve kuşların bağırsaklarında yaşar. Çoğu insan, dışkı ile kontamine olmuş yiyecekleri yiyerek salmonella ile enfekte olur. Yaygın olarak enfekte yiyecekler şunlardır;
- Çiğ et, kümes hayvanları ve deniz ürünleri; Etin işlemi sırasında dışkı çiğ ete ve kümes hayvanlarına bulaşabilir. Kirlenmiş sudan hasat edilirse deniz mahsulleri kontamine olabilir
- Çiğ yumurta; Bir yumurtanın kabuğu kontaminasyona karşı mükemmel bir engel gibi görünse de, enfekte olmuş bazı tavuklar, kabuk oluşmadan önce salmonella içeren yumurtalar üretir. Mayonez ve hollandaise sosun ev yapımı versiyonlarında çiğ yumurta kullanılır
- Meyve ve sebzeler; Bazı taze ürünler, özellikle ithal edilen çeşitler tarlada hidratlanabilir veya işleme sırasında salmonella bulaşmış suyla yıkanabilir. Çiğ et ve kümes hayvanlarından elde edilen sular salata gibi pişmemiş yiyeceklerle temas ettiğinde mutfakta da kirlenme meydana gelebilir.
Evcil hayvanlar, özellikle kuşlar ve sürüngenler dahil olmak üzere kontamine bir şeye dokunursanız ve ardından parmaklarınızı ağzınıza koyarsanız enfeksiyon meydana gelebilir.
Risk faktörleri;
Salmonella enfeksiyonu riskinizi artırabilecek faktörler arasında sizi salmonella bakterileriyle daha yakın temasa getirebilecek faaliyetler ve genel olarak enfeksiyona karşı direncinizi zayıflatabilecek sağlık sorunları yer alır.
- Uluslararası seyahat. Tifo ateşine neden olan çeşitleri de içeren salmonella enfeksiyonu, sanitasyonun yetersiz olduğu gelişmekte olan ülkelerde daha yaygındır
- Evcil kuş veya sürüngen sahibi olmak; Bazı evcil hayvanlar, özellikle kuşlar ve sürüngenler, salmonella bakterisi taşıyabilir.
Mide veya bağırsak rahatsızlıkları;
Vücudunuzun salmonella enfeksiyonuna karşı birçok doğal savunması vardır. Örneğin, güçlü mide asidi birçok salmonella bakterisini öldürebilir. Ancak bazı tıbbi sorunlar veya ilaçlar bu doğal savunmaları kısa devre yapabilir. Örneğin;
- Antasitler; Midenizin asitliğini düşürmek, daha fazla salmonella bakterisinin hayatta kalmasını sağlar
- Enflamatuar barsak hastalığı; Bu rahatsızlık bağırsaklarınızın iç yüzeyine zarar vererek salmonella bakterilerinin tutunmasını kolaylaştırır
- Son zamanlarda antibiyotik kullanımı; Bu, bağırsaklarınızdaki “iyi” bakteri sayısını azaltabilir ve bu da bir salmonella enfeksiyonuyla savaşma yeteneğinizi bozabilir.
Bağışıklık sorunları;
Aşağıdaki tıbbi sorunlar veya ilaçlar, bağışıklık sisteminizi bozarak salmonellaya yakalanma riskinizi artırıyor gibi görünmektedir.
- AIDS
- Sıtma
- Organ nakli sonrası alınan anti-ret ilaçlar
- Kortikosteroidler
Komplikasyonları;
Salmonella enfeksiyonu genellikle yaşamı tehdit etmez. Bununla birlikte, bazı insanlarda – özellikle bebekler ve küçük çocuklar, yaşlı yetişkinler, nakil alıcıları, hamile kadınlar ve bağışıklık sistemi zayıflamış kişilerde – komplikasyonların gelişimi tehlikeli olabilir.
Dehidrasyon; Kalıcı ishalden kaybettiğiniz sıvıyı yenileyecek kadar içemezseniz, susuz kalabilirsiniz. Uyarı işaretleri şunlardır;
- Azalan idrar çıkışı
- Kuru ağız ve dil
- Batık gözler
- Daha az gözyaşı üretimi
- Bakteriyemi
Salmonella enfeksiyonu kan dolaşımınıza (bakteremi) girerse, aşağıdakiler dahil olmak üzere vücudunuzdaki dokuları enfekte edebilir;
- Beyninizi ve omuriliği çevreleyen dokular (menenjit)
- Kalbinizin veya kapakçıklarınızın iç yüzeyi (endokardit)
- Kemikleriniz veya kemik iliğiniz (osteomiyelit)
- Özellikle damar grefti geçirdiyseniz, kan damarlarının astarı
- Reaktif artrit
Salmonella geçirmiş kişilerde reaktif artrit gelişme riski daha yüksektir. Reiter sendromu olarak da bilinen reaktif artrit tipik olarak şunlara neden olur;
- Göz tahrişi
- Ağrılı idrara çıkma
- Ağrılı eklemler
Önleme;
Önleyici yöntemler özellikle yiyecek hazırlarken veya bebekler, yaşlı yetişkinler ve bağışıklık sistemi zayıflamış kişiler için bakım sağlarken önemlidir. Yiyecekleri iyice pişirdiğinizden ve yiyecekleri hemen buzdolabına koyduğunuzdan veya dondurduğunuzdan emin olun.
Ellerinizi yıkayın; Ellerinizi iyice yıkamak, salmonella bakterilerinin ağzınıza veya hazırladığınız herhangi bir yiyeceğe geçmesini önlemeye yardımcı olabilir. Ellerini şu işlemlerden sonra mutlaka yıkayınız;
- Tuvaleti kullanımı
- Bebek bezini değiştirme
- Çiğ et veya kümes hayvanları işlemi sonrası
- Evcil hayvan dışkısını temizleme sonrası
- Sürüngenlere veya kuşlara dokunduktan sonra
Her şeyi ayrı tutun;
- Buzdolabınızda çiğ et, kümes hayvanları ve deniz ürünlerini diğer gıdalardan uzakta saklayın
- Mümkünse mutfağınızda iki kesme tahtası bulundurun – biri çiğ et, diğeri meyve ve sebze için.
- Pişmiş yiyecekleri asla daha önce çiğ et bulunan yıkanmamış bir tabağa koymayın
Çiğ yumurta yemekten kaçının; Kurabiye hamuru, ev yapımı dondurma ve yumurta likörü çiğ yumurta içerir. Çiğ yumurta tüketmek zorundaysanız pastörize edildiklerinden emin olun
Dikkat: Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.