Rusya, Finlandiya Ve İsveç’e Nasıl Karşılık Verebilir?
Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sonrası Finlandiya ve İsveç, NATO’ya üyelik için süreci başlattı. Bu iki ülke geçtiğimiz hafta resmi olarak üyelik başvurusunu yaptı. Her iki İskandinav ülkesinin NATO’ya girmelerine karşı olan Rusya’nın nasıl bir misillemede bulunacağı merak konusu.
Rusya, Finlandiya ve İsveç’in NATO üyeliği konusunun gündeme geldiği tarihten itibaren bu ülkelere ve NATO’ya uyarılarda bulunuyor.
Rus Dışişleri Bakanlığı, Finlandiya’nın NATO’ya katılımı halinde “ulusal güvenliğine yönelik tehditleri durdurmak için hem askeri hem de diğer nitelikte bir dizi adım atmak zorunda kalacağını” duyurmuştu.
Rus Dışişleri sürekli olarak İsveç ve Finlandiya’nın olası NATO üyeliğinin bu ülkelerin ve Avrupa’nın güvenliği için sonuçları olacağını söylüyor.
Resmi başvuru sonrası Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zakharova, Finlandiya’nın NATO’ya üyelik başvurusuna verecekleri yanıtın ‘sürpriz’ olacağını bildirdi.
Rusya önceki gün Finlandiya’ya doğal gaz akışını durdururken Finlandiya bu adımın tüketicileri etkileyemeyeceğini belirtti. Peki Rusya’nın Finlandiya ve İsveç’e vereceği diğer yanıtlar ne olabilir?
Bu ülkelerdeki bazı grupları finanse edebilir
Rusya’ya bağlı ajanların, 2016 Amerika Birleşik Devletleri seçimleri öncesi protesto gruplarını finanse ettiği iddia edilmişti. Rusya’nın İsveç’te de toplumu istikrarsızlaştırmak için aşırı sağcı grupları finanse edebileceği düşünülüyor.
Avrupa Birliği Rusya’ya olan petrol ve doğal gaz bağımlılığına son vermeye çalışırken Rusya örneği rüzgar santrallerine karşı gruplara destek verebilir.
Rusya’nın, Fransa’da Le Pen’in liderliğini yaptığı siyasi parti benzeri bazı oluşumlara mali destek verdiği biliniyor. Len Pen son seçimde, Macron ile ikinci tura kalmıştı.
NATO üyeliğine kabul sürecine müdahil olabilir
NATO’ya yeni üye alımı da dahil kararların ittifaktaki tüm ülkeler arasında oy birliği ile alınması gerekiyor. Öte yandan NATO üyesi ülkeler arasında Rusya ile iyi ilişkiler içerisinde olanlar da var.
NATO üyesi Hırvatistan’ın Cumhurbaşkanı Zoran Milanovic, Bosna Hersek’te etnik Hırvatlara karşı ayrımcı olduğunu öne sürdüğü seçim yasasının değilmemesi halinde İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliğine karşı çıkabileceğini söylemişti.
Hırvatistan Başbakanı Andrej Plenkovic, Milanovic’i Rusya yanlısı olmakla suçlarken Rusya’nın Ukrayna’yı işgali öncesinde Ukrayna’yı hedef alan söylemlerini gündeme getirdi.
Ukrayna’nın işgali sonrası Moskova’dan büyük ölçüde uzaklaşmaya çalışan Macaristan Başbakanı Victor Orban da Rusya’nın NATO içerisinde yakın ilişkilere sahip olduğu isimler arasında.
Ekonomik engeller oluşturulabilir
Çoğu İsveç ve Finlandiya şirketi halihazırda Rusya ile bağlarını kesti ancak Rusya uzun vadede bu ülkelerin Rus pazarına erişimini engelleyerek ya da ham madde ve enerji tedariğini durdurarak zarar vermeye çalışabilir.
Nitekim önceki gün Finlandiya’ya Rus doğal gazı akışı kesildi. Ancak İsveç ve Finlandiya, enerji çeşitliliği nedeniyle doğal gaz ve petrole en az bağımlı Avrupa ülkelerinden ikisi. Dolayısıyla Rusya’nın ambargosunun etkili olması beklenmiyor.
Finlandiya’nın Rusya’dan aldığı gaz, toplam gaz ithalatının yüzde 5’ini oluşturuyor.
Siber saldırılar yapılabilir
14 Ocak’ta Ukrayna hükümetine ait birçok internet sitesine saatlerce erişim engeli getirildi ve yaklaşık 70 siteye saldırı düzenlendi.
15 Şubat’ta yapılan bir diğer siber saldırı sonrası İngiltere ve ABD, saldırıların Rusya’nın Ana İstihbarat Müdürlüğü ile bağlantılı olduğunu öne sürdü.
İsveç ve Finlandiya’nın hükümet web sitelerine ya da çevrimiçi hizmetlerine yönelik benzer siber saldırılar düzenlenebilir.
Sınırı askeri yığınak haline getirebilir
Rusya, Finlandiya ve İsveç’in NATO üyeliği durumunda, NATO-Rusya sınırlarının iki katına çıkacağını ve Rusya’nın buna yanıt vermek zorunda kalacağını söylemişti.
Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu cuma günü, NATO’nun genişlemesine karşı Rusya’nın Finlandiya sınırına yakın “batı bölgesinde” on iki yeni askeri birlik kurulacağını söyledi.
İki Baltık ülkesinin NATO içerisinde yer alması halinde Rusya’nın kara sınırı bulunmayan Kaliningrad bölgesi tamamen NATO ülkeleriyle çevrili olacak.
Bu da Rusya’yı bölgeye daha çok asker, gemi, füze ve diğer askeri altyapı teçhizatı yerleştirmeye sevk edebilir.
Hava ve deniz sahaları ihlal edilebilir
İsveç’in Nato’ya girme isteğiyle birlikte Rus uçakları İsveç hava sahasını iki kez ihlal etti. İlkinde mart ayı başında, üç Rus jeti İsveç’in Gotland adası üzerinde uçmaya başladı.
İkincisinde ise nisan ayı sonunda bir Rus keşif uçağı İsveç’in güney hava sahasına girdi.
Uzmanlara göre İsveç ve Finlandiya NATO’ya katılırsa, Rusya Baltık bölgesinde kendini göstermeye çalışırken bu tür ihlaller çok daha yaygın hale gelebilir.
Askeri saldırılar başlayabilir
İsveç’e bağlı Gotland adası Baltık Denizi’nin kontrolü için önemli bir stratejik nokta olarak görülüyor.
Rusya’nın İsveç’in NATO’ya başvurusu ile üyeliği arasındaki geçici dönemi adayı ele geçirmek için son şansı olarak görebileceği düşünülüyor.
Bu nedenle ABD, İngiltere, Almanya, Fransa ve Kuzey ülkeleri İsveç’e adayı koruma güvencesi verdi. Danimarka ve Norveç, İsveç’e saldırılması halinde birlikte savaşma sözü verdi.
(Kaynak: Euronews Türkçe)
