Neşe Cehiz Kimdir? Hayatı, Eserleri
12 Ocak 1958 yılında Ordu’da dünyaya gelen Neşe Cehiz, ilk ve orta öğrenimini Ankara’da tamamladı. Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi’nden mezun oldu. İstanbul Taksim Hastanesi’nde 18 sene biyokimya uzmanlığı yaptı.
1997 yılında Baba Evi dizisiyle birlikte senaryo yazmaya başlayan Cehiz, Aşka Sürgün, Hayat Bağları, Zerda, Asi, Ihlamurlar Altında gibi çeşitli televizyon dizilerine senaryolar yazdı. Yazdığı radyo oyunları ve arkası yarınlar TRT İstanbul Radyosu’nda seslendirildi.
Bazı oyunları Devlet Tiyatrosu Edebi Kurulu tarafından repertuvara alınması için kabul edildi. Öykü ve şiirleri Varlık, Gösteri ve Yaşasın Edebiyat dergilerinde yayımlandı. Evlilik Cüzdanlarını Buruşturan Öyküler ile 1991’de Akademi Kitabevi Öykü Ödülü, 1996’da Orhan Murat Arıburnu Uzun Metrajlı Film Öyküsü Ödülü’ne layık görülmüştür. İstanbul’da yaşayan Neşe Cehiz bir çocuk annesidir.
Neşe Cehiz, edebiyat hayatına 1991’de yayımladığı ilk kitabı Evlilik Cüzdanlarını Buruşturan Öyküler’le başlamıştır. Yazar, yazma sürecini ise şu şekilde anlatır: “Ben ne yapmak istediğini, yazarken bulanlardanım… Kurguya takılmadan plansız programsız, içgüdüsel ilerliyorsunuz… Fakat en güzeli, bu sırada karakterler yüzeye çıkmaya başlıyor. Daha sonra keserek biçerek ekleyip çıkartarak bir kurguya ulaşılıyor”.
Eserlerinde çoğunlukla kadın erkek ilişkilerini ve cinselliği konu edinen Cehiz, gerek kitaplarında gerekse senaryolarında kadın karakterleri ideal ve kusursuz olarak göstermektense güçlü ama hatalar da yapabilen, hayatta bata çıka, düşe kalka ilerleyen gerçekçi bir profil çizerek yansıtır.
2003 yılında İnkılap Kitabevi tarafından yayımlanan Bakire Kızlar ve Ötekiler kitabının arka kapak yazısında Neşe Cehiz’in kadın cinselliğini ele alış şekli şu sözlerle betimlenir: “Neşe Cehiz´in öykülerinde çekingen, utangaç, cinsellik söz konusu olunca yüzü al al olan kızlar var. Yani bakireliği süslü püslü bir şapka gibi başının tepesinde taşıyanlar. Bir de cinsel freni tutamayanlar, kışkırtıcı güdülerini özgür bırakanlar. Yani ötekiler…”.
Beni Odana Götür isimli eseri, yazarın çoğunlukla kadınlar ekseninde ele aldığı cinselliği ilk kez erkeklerin gözünden yansıtması sebebiyle dikkat çekicidir. Bu anlamda birbirinden farklılaşan Bakire Kızlar ve Ötekiler ve Beni Odana Götür eserlerini yazar şu şekilde karşılaştırır: “…Öyküler arasındaki fark aslında kahramanların erkek ya da kadın oluşlarıyla sınırlı değil. Bakire Kızlar’ın öyküleri daha uzun, kendi içlerinde bir yığın ortak payda barındırıyor.
Yani bütün olarak bakarsanız bu öykülere, bir roman tadı verdiğini göreceksiniz… Biri tutuk, biri de fırlama iki kadın kahramanın serüvenleri oluşturuyor anlatıyı. Beni Odana Götür ise çoğu tutuk, farklı sınıflara, farklı yaş kümelerine ait erkeklerin hem çok komik, hem de çok acıklı öykülerini anlatıyor… Beni Odana Götür’deki on bir öykü de çok farklı birbirinden…”.
Neşe Cehiz, öykülerindeki dilin müstehcen olmadığını, tam tersi zaman zaman gündelik dile yaklaştığını söyler. Bunun yanı sıra cinselliği doğrudan ele alan metinler yazmadığını, yaşamda cinsellik ne kadar varsa kendi eserlerinde de o kadar yer aldığını özellikle belirtir.
Neşe Cehiz’in eserleri: Evlilik Cüzdanlarını Buruşturan Öyküler (1991 hikaye), 413 Yaşadı Mı? (1993 roman)
Yalan Roman (1995 roman), Fasulyeden Aşklar (1995 hikaye), Olmasa Senin De Adın (1999 roman), Bakire Kızlar ve Ötekiler (2003 hikaye), Beni Odana Götür (2004 hikaye), Kanlıca’da Çılgın Aşk (2005 hikaye), Çukurda (2008 roman), Cüceler (2015 roman), Sırça Saray (Tiyatro), Burada ve Şimdi (Tiyatro), Mutlu Olacağım Yer (Tiyatro), Kiracı (Radyo oyunu).
