Türkiye, 3 Yıl Sonra “Gri Liste”den Çıkarıldı
OECD bünyesindeki Mali Eylem Görev Gücü (FATF), Türkiye’yi kara para ile mücadelede yetersiz kalan ülkeler listesi olan gri listeden çıkardı. FATF, konuyla ilgili açıklama yapmadan önce Mehmet Şimşek, “Başardık” diye duyurdu.
Haber Merkezi / FATF Genel Kurulu iki ülkeyi “gri liste” olarak tabir edilen “artırılmış izleme sürecinden” çıkardığını duyurdu: Türkiye ve Jamaika.
Türkiye 2011 yılında da gri listeye alınmış, yine dönemin Maliye Bakanı Mehmet Şimşek zamanında 2014’te listeden çıkarılmıştı.
Gri liste; suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanıyla mücadelede yetersiz kalan ülkelerin yakından izlenmesini öngörüyor. Bu listede yer almak, ülkelerin yabancı bankalar ve yatırımcılarla ilişkilerini olumsuz etkiliyor. Gri listeye alınan ülkeler, yabancı yatırım çekme sürecinde uluslararası otoriteler, kredi kuruluşları ve yatırımcılar nezdinde itibar kaybına uğruyor.
Kara Paranın Aklanmasının Önlenmesine Yönelik Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) bünyesinde faaliyet yürüten Mali Eylem Görev Gücü’nün (FATF), Singapur’da başlayan Genel Kurul toplantısı bugün sona erdi.
Kuruluş Türkiye’yi, kara para aklama ve terörizmin finansmanı konusunda yetersiz kalan ülkelerin içinde yer aldığı gri listeden çıkardı. Singapur’da olan Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, sosyal medya hesabından “Başardık” şeklinde bir paylaşım yaptı.
OECD’nin açıklamasına göre, FATF Genel Kurulu iki ülkeyi “gri liste” olarak tabir edilen “artırılmış izleme sürecinden” çıkardı.
Genel Kurul, daha önce karşılıklı değerlendirmeler sırasında tespit edilen stratejik kara para aklama ve terörün finansmanıyla mücadelede (AML/CFT) eksikliklerini giderme konusunda kaydettikleri ilerlemeden dolayı, Türkiye ve Jamaika’yı tebrik etti.
Genel Kurul, Türkiye ve Jamaika’nin artık FATF’ın artırılmış izleme sürecine tabi olmayacağına karar verdi.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Türkiye’nin gri listeden çıkarılmasına ilişkin açıklama yaptı. Yılmaz, “Uluslararası kaynak girişini hızlandıracak ve borçlanma maliyetleri üzerinde pozitif etki yaratacaktır.” ifadelerini kullanarak yabancı yatırımcının ülkeye girmesindeki sürecin hızlanacağının altını çizdi.
İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya ise konuya ilişkin “Ülkemizin ‘Gri Liste’den çıkmasında emeği olan herkese teşekkür ediyorum. Başta terör ve o hainlerin finansmanına yönelik olmak üzere, organize suç örgütleriyle, zehir tacirleriyle, göçmen kaçakçılığı organizatörleriyle, kara para aklayan suç odaklarıyla mücadelemizi kararlılıkla sürdürmeye devam edeceğiz” dedi.
Türkiye neden gri listeye alındı?
Dönemin İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, geçtiğimiz günlerde Youtube üzerinden yayın yapan GDH TV’de yaptığı açıklamada, Türkiye’nin 2019’dan 2021’e kadar FATF’nin 40 standardından 38’ini büyük ölçüde yerine getirdiğini söyledi. Soylu, Türkiye’nin bu çabasına rağmen gri listeye alınmasının “siyasi karar” olduğunu öne sürdü.
Raja Kumar’ın selefi olan ve 2020-2022 yıllarında FATF Başkanlığı’nı üstlenen Marcus Pleyer ise o dönem Türkiye’nin izleme amacıyla gri listeye alındığını şu sözlerle ortaya koymuştu: “Türkiye karmaşık kara para aklama vakalarıyla etkin bir şekilde başa çıktığını ve Birleşmiş Milletler’in terör organizasyonu olarak tanımladığı IŞİD ve El Kaide gibi örgütlerin mali finansmanına soruşturma açmakta kararlı olduğunu göstermelidir.”
“Gri liste” ne anlama geliyor?
FATF, yılda üç kez yaptığı değerlendirme toplantılarında suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanıyla mücadelede yetersiz kalan ülkeleri açıklıyor.
FATF’nin kendi sitesindeki tanıma göre, gri liste kapsadığı ülkelerin artırılmış bir izlemeye tabi olmasını öngörüyor. Eksiklikleri olduğu tespit edilen ve bunları gidereceğini taahhüt eden ülkeler “gri liste” olarak adlandırılan “Yüksek Risk Altında Ülkeler” listesine alınıyor. Ülkeler, FATF taahhütleri kapsamında gerekli adımları atarak bu listeden çıkabiliyor.
FATF tavsiyelerine uymayıp kara para aklama ve terör finansmanı konusunda iş birliği yapmayan İran, Kuzey Kore ve Myanmar gibi ülkeler ise örgütün ‘kara liste’sinde bulunuyor.
Gri listeden çıkmak neden önemli, ekonomiyi iyileştirici etkisi olacak mı?
Türkiye’nin gri listede yer alıyor olması aynı zamanda yabancı bankalar ve yatırımcılarla olan ilişkilerini de etkiliyor. Gri listeye alınan ülkeler, dış yatırım çekme sürecinde uluslararası otoriteler, kredi kuruluşları ve yatırımcılar nezdinde itibar kaybına uğrarken bu durum bankacılık işlemlerini de olumsuz etkiliyor.
Yurtiçinde ise dış ticaret ağı yüksek olan şirketlerin ekstra denetimler ve yükümlülüklerle karşılaşmasına neden oluyor. Bu bağlamda gri listede yer almak, yüksek dış finansman ihtiyacı olan Türkiye ekonomisine yabancı yatırım ilgisini azaltırken, dış ticareti ve pazar paylarını olumsuz etkiliyor.