Kuzey Kore’den Ocak Ayında Yedinci Füze Denemesi
Kuzey Kore, Japonya Denizi’nde yeni bir füze denemesini gerçekleştirdi. Güney Kore, denemenin Pazar günü Kuzey Kore’nin doğu kıyısı açıklarında yerel saatle 07.52’de (22:52 GMT) gerçekleştiğini bildirdi.
Japonya Denizi’nde gerçekleştirilen denemelerde orta menzili füzeler 2 bin km yüksekliğe ulaştı. Japonya, Güney Kore ve ABD füze denemelerini kınadı.
Birleşmiş Milletler (BM) balistik ve nükleer silah denemelerini yasaklasa ve katı yatırımlar uygulasa da Kuzey Kore düzenli olarak bu yasağa karşı çıkıyor. Ülke lideri Kim Jong-un da ülkesinin savunmasını güçlendirme sözü veriyor.
Uzmanlara göre, füze denemelerinin arkasında küresel ve bölgesel güçlere sert mesajlar vermek dahil birçok neden yatıyor.
Bu nedenlerden bir diğeri de Kim Jong-un’un ABD’yi uzun süredir durdurulan nükleer görüşmeleri için yeniden masaya çekmek istemesi. Ayrıca ülke yönetiminin yeni mühendislik ve askeri komuta sistemlerini test etmek için de pratiğe ihtiyacı var.
Füze denemelerinin Çin’deki olimpiyatlardan ve Mart’taki Güney Kore seçimlerinden önce olması da manidar bir zamanlama olarak görülüyor.
Öte yandan Kuzey Kore ekonomisi de gerek ABD’nin öncülüğünde yaptırımları gerek koronavirüs salgını ve gerekse de yıllar süren kötü yönetim nedeniyle zor zamanlar yaşıyor.
ABD’den uyarı
Güney Kore, denemenin Pazar günü Kuzey Kore’nin doğu kıyısı açıklarında yerel saatle 07.52’de (22:52 GMT) gerçekleştiğini bildirdi.
Japon ve Güney Koreli yetkililer füzelerin 2 bin km yüksekliğe ulaştığını ve 30 dakika boyunca havada kalıp, 800 km uzaklığa gittiğini tahmin etti. ABD ise Kuzey Kore’ye “istikrar bozucu eylemlerden kaçınması” çağrısında bulundu.
Ocak ayı Kuzey Kore’nin füze programı için en yoğun aylardan birisi oldu. Bazı kısa mevzili füzeler de denize doğru fırlatıldı.
Güney Kore Devlet Başkanı Moon Jae-in, Kuzey Kore’nin mevcut denemelerinin 2017’de artan gerilimi hatırlattığını söyledi. O yıl Kuzey Kore, birkaç nükleer test gerçekleştirmiş ve Japonya üzerinden atılanlar da dahil olmak üzere en büyük füzelerini denemişti.
Güney Kore haber ajansı Yonhap’a göre bugün atılan füze, Kuzey Kore’nin 2017’de test ettiği Hwasong-12 füzesine benziyor. 2018 yılında Kim Jong-un, nükleer silahların veya uzun menzilli kıtalararası balistik füzelerin (ICBM’ler) test edilmesine ilişkin bir moratoryum (erteleme) ilan etti.
Ancak 2019 yılında ise Kuzey Kore lideri, artık moratoryuma bağlı olmadığını söyledi. ABD ise önceki füze denemelerine yanıt olarak Ocak ayının başlarında Kuzey Kore’ye yeni yaptırımlar uyguladı. İki ülke arasındaki müzakereler durdu.
‘Arka planda 4 neden var’
Uluslararası ilişkiler alanında çalışmalar yapan Dr. Daniel Pinkston, BBC’ye yaptığı değerlendirmede Kuzey Kore’nin füze denemeleri için 4 nedeni olduğunu söyledi.
Pinkston’a göre bunlardan ikisi yeni sistemleri test etmek için sahip olunan mühendislik ve askeri tatbikat nedenleri. Üçüncüsü farklı kesimlere siyasal mesajlar vermek. Sonuncusu ise füzeleri almak isteyecek yabancı müşteriler için reklam yapmak.
Pinkston, “Kuzey Kore, Çin, ABD ve BM Güvenlik Konseyi gibi büyük güçlere, aynı zamanda bölgesel düşmanlarına ve ayrıca Kore yarımadasına da mesaj veriyor olabilir” dedi. Güney Kore’de yaşayan ve Troy Üniversitesi’nde çalışan Dr. Pinkston konuyla ilgili görüşlerine şu sözlerle devam etti:
“Bir aydan biraz daha fazla bir süre içerisinde Güney Kore’de bir Cumhurbaşkanlığı seçimi var. Dolayısıyla bu, Güney Kore’yi ve gelecek cumhurbaşkanının gözünü korkutmak için Kuzey Kore’nin geçmişteki hareketleriyle de tutarlı.
“Bir de elbette Kuzey Kore’deki halk var, ki bence pek çok insan bunu hafife alıyor. Kuzey Koreliler için bu, gücün, kararlığın ve iktidarın gücünü göstermenin bir yolu.”
Diğer analistlere göre ise bu ayın başında test edilen füzeler, Kuzey Kore’nin ABD ve Japonya’nın bu bölgede konuşlandırdığı maliyetli ve karmaşık füze savunma sistemlerini yenebilecek bir teknoloji geliştirdiğinin göstergesi.
Eski Güney Koreli deniz komutanı Profesör Kim Dong Yup, “Caydırıcı bir sistem inşa etmeye çalışıyorlar” dedi ve Kuzey Kore’nin asıl amacının saldırı olmayıp kendilerini savunmak olduğunu dile getirdi.
Bu arada Dış Politika ve Ulusal Güvenlik Merkezi’nde araştırma görevlisi olan Uk Yang, Reuters’e verdiği demeçte, “Kim, Olimpiyatların hemen öncesinde hem Washington hem de Pekin’e yaptırımlar konusunda baskı yapmak amacıyla testleri hızlandırıyor gibi görünüyor” dedi.
(Kaynak: BBC Türkçe)
