Kayseri: Hürmetçi Sazlığı
Hürmetçi Sazlığı; Kayseri’nin Hacılar ve İncesu İlçeleri sınırları içerisinde kalmaktadır. Kayseri’nin 13 km güney batısındadır.
Hürmetçi Sazlığı’nın güneyinde Erciyes Dağı, güney batısında ise Sultan Sazlığı yer almaktadır. Hürmetçi Sazlığı sazlık, bataklıkve ıslak çayırlar gibi önemli sulak alan ekosistemlerinden oluşmaktadır.
Genel Bilgi;
Hürmetçi Sazlığı, sazlıklar, bataklıklar ve ıslak çayırlar gibi önemli sulak alan ekosistemlerinden oluşmaktadır. Mülga Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından 2004 yılında Ramsar kriterlerini taşımasından dolayı “Uluslararası Öneme Sahip Sulak Alan” olarak tanımlanmıştır.
Avrupa, Asya ve Afrika kuş göç yolu üzerinde bulunmasından dolayı da Dünya ölçeğinde küresel öneme sahiptir. BirdLife İnternational tarafından “Avrupa Ölçeğinde Korumada Öncelikli Kuşlar” sınıflandırılmasına ve IUCN “Red Data Book”’a göre nesli tehlike altında olan türler arasında bulunan toy, turna, kara leylek, angıt, kaşıkçı, bıyıklı sumru, mahmuzlu ve sürmeli kızkuşu türlerinden kimisi bölgede göç döneminde görülmekte, kimileri ise bölgede üremektedir.
Hürmetçi Sazlığı, BirdLife İnternational ve Doğa Derneği tarafından güncellenen Türkiye’nin Önemli Kuş Alanı listesinde ve 2003 yılında belirlenen Türkiye’nin Önemli Doğa Alanları listesinde yer almaktadır. Yaban hayatı açısından ise; yılkı atı, gelengi, kurt, tilki, porsuk, gelincik, kır tavşanı gibi memelilerin bölgede üremesi ve barınması bölgenin önemini daha da artırmaktadır.
Bölgenin bu doğal yaşam özelliklerinden dolayı her yıl birçok yerli ve yabancı kuş ve kelebek gözlemcisi, bilim adamı ve doğaseverler Hürmetçi Sazlığını ziyaret etmektedir. Aynı zamanda Hacılar ilçesine bağlı Hürmetçi, Gelbula (Karpuzsekisi köyünün mezrası), Karpuzsekisi (orman köyü) ile İncesu ilçesine bağlı Dokuzpınar ve Hanyeri köyleri Hürmetçi Sazlığını mera alanları olarak değerlendirmektedir.
Alanın Ekolojik Özellikleri;
Hürmetçi Sazlığı alanı, karasal ve sulak alan habitatları olarak iki ana başlık altında değerlendirilebilir. Alanın biyolojik ve ekolojik anlamda önemli olmasını sağlayan sulak alan habitatı, mevsimsel olarak suyun bulunduğu alanın daralıp genişlediği sığ bir tatlısugölü, sulak çayırlar ve sazlıklardan oluşmaktadır. Bunun yanı sıra, alan içerisinde geçmişte daha geniş bir alan kaplayan su yüzeyinin gerilemesi ile oluştuğu tahmin edilen tuzcul bozkırlar yer almaktadır. Alan civarındaki tepeler ve köy yerleşimleri civarında daha çokbuğday, arpa vb. tahıl ürünlerinin yetiştirildiği tarım arazileri bulunmaktadır.
Sulak çayılar, alanda yaşayan halk için hayvancılık bakımından önem arz etmekte ve manda otlatması için yılın belli dönemlerinde mera olarak kullanılmaktadır. Ayrıca civardaki tepelerde İç Anadolu bozkır habitatı yer almaktadır. Bunun yanısıra, alan içerisinde yerleşim yerleri ve sanayi sitesi gibi insan kaynaklı arazi kullanımları da hatırı sayılır ölçüde yer kaplamaktadır.
Göl yüzeyi, kanallarda yer alan sular ve su birikintileri Hürmetçi Sazlığı’nda yer alan kütlelerini oluşturmaktadır. Göl kısmı, gerek su kuşlarının temel habitatlarından birisini oluşturması, gerekse bu kuş türlerinin besinleri olan balıkların üremesi için uygun habitatlar oluşturan su içi bitkilerini barındırması açısından önemlidir Drenaj kanalları ve sulak çayırlar içerisinde yer alan su birikintileri de alanda suyun yüzeyde görülebildiği alanlardır.
Bu su birikintileri, alandaki lokal habitat çeşitliliğini artırmasının yanı sıra civar köyler için önemli bir ekonomik değer olan mandaların da tercih ettiği alanlar olması bakımından önemlidir. Ayrıca, göl yüzeyinin kıyıya yakın kesimlerinde ve drenaj kanallarının içerisinde yer alan sazlıklar da kuş türlerinin üremesi ve saklanması için uygun alanlar olduklarından önem arz etmektedir.Bir bütün olarak bakıldığında, Hürmetçi Sazlığı’ndaki sulak alan habitatı içerisinde yer alan sazlıklar, sulak çayırlar ve göl aynasının, göç sırasında Hürmetçi Sazlığı’nı konaklama alanı olarak kullanan ve alanda üreyen birçok kuş türü için önemli bir alan haline getirmektedir.
Erciyes Dağı’nın güneyinde yer alan Sultan Sazlığı ile birlikte Hürmetçi Sazlığı, bu bölgede konaklayan kuşlar için göç açısından kritik öneme sahiptir. Ayrıca, çok sayıda habitatın görece küçük bir alanda bir arada bulunuyor olması da alanın habitat çeşitliliğini artırdığından ekolojik açıdan önemlidir
