Kars Kalesi
Kars Kalesi; Kars’ın Merkez İlçesi, Kaleiçi Mahallesi sınırları içinde yer alır. Merkez Kale, İç Kale veya stadel olarak anılır.
Bazı kaynaklar 12. Yüzyılda saltuklular tarafından yapılmış demekte ise de 10. Yüzyıla kadar inmektedir. 1579 yılında Lala Mustafa Paşa tarafından onarımı yapılırken, dört köşe mermer kitabe bulunmuş dış surların kapısına koydurulmuştur.
Bu kitabeye göre 1152 yılında Sultan Melik İzzetin’in emri ile Veziri Firuz Akay tarafından yaptırılmıştır. Kaleyi 1386 yılında da Timur yerle bir etmiş, 1579 yılında tekrar III. Murat’ın emriyle Lala Mustafa Paşa yeniden yaptırmıştır.
Bundan sonra 1616 ve 1636 yıllarında iki kere onarımdan geçmiş, şehir merkezine bazı eserler eklenmiştir. Kaynaklara göre Merkez Kale dışında dış surlar 27.000 metre uzunluğunda olup, 220 burçtan meydana gelmiştir.
Dış surlar üzerinde önemli üç kapı bulunmaktadır. Bunlar:
- Sukapısı veya Çeribaşı Kapısı (Batıda)
- Kağızman Kapısı (Ortakapı)
- Behram Kapısı veya Bayrampaşa kapısı
