İsmail Safa Kimdir? Hayatı, Eserleri

21 Mart 1867 yılında Mekke’de dünyaya gelen İsmail Safa, 24 Mart 1901 yılında Sivas’ta hayatını kaybetti. Yazar Peyami Safa’nın babasıdır. Altı yaşında annesini, on bir yaşında babasını kaybetti. Darüşşafaka’da Öğrenim gördü.

Haber Merkezi / Evkaf Nezareti’nde ve İstanbul Telgrafhanesi memurluk yaptı. Mekteb-i İdâdî-i Mülkî’ye edebiyat öğretmeni atandı. Verem hastalığına yakalandı ve bir süreliğine Midilli’ye yerleşti. İstanbul’a dönüşünde hastalığının iyileştiği düşüncesindeydi. Abdülhamid baskısına karşı cephe aldı. Sivas’a sürgün edildi. Hastalığı yineleyen Sefa,

Bazı şiirlerini “Kâmil” takma adıyla yayımlayan İsmail Safa’nın Recaizâde Ekrem ve Abdulhak Hamid’in ufkunu açtığı söylenir. Şiirleri kadar eleştiri yazılarıyla da ünlendi. Dönemin usta yazarları ona “şair-i mâderzad” (anadan doğma şair) ünvanı verdi.

Edebiyat çevreleri İsmail Safâ’nın şiirlerinin hem eski şiirin hem de yeni şiirin özelliklerini taşıdığı noktasında hemfikirdirler. Bu dönemdeki eski-yeni tartışmaları içinde çok fazla yer almasa da her iki tarafı da menün edecek bir çizgide yürümüştür.

Zevk ve anlayış bakımından yeni çizgisinde yürüyen şair dil, şekil ve ölçü bakımından eski yolda ilerlemiştir. Şiirlerinde çok sevdiği insanları veremden kaybetmesinin de etkisiyle lirizm ve marazi duygular ağırlıktadır. Muallim Nâci, İsmail Safâ için şair-i mader-zâd (anadan doğma şair) diyerek onu övmüştür.

Eserleri;

Şiir;

Sünühat (1889)
Huz mâ Safâ (1891)
Mağdûre-i Sevdâ (1891)
Mevlid-i Peder-i Ziyâret (1895)
Mensiyyât (1896)
Hissiyât (Ölümünden sonra, 1912)
İntâk-ı Hakk’ın Tahmisi (Ölümünden sonra, 1912)

Edebi eleştiri kitapları; Mülâhazat-ı Euıodebiyye (1897)

Çeviri kitabı; Vehâmetli Sevdâlar (Kardeşi Ahmed Vefa ile birlikte, Emmanuel Gonzales’ten çeviri)