İklim Değişikliği: Türkiye İçin Turizm Uyarısı
COP28 Turizm ve İklim Değişikliği Raporu’nun Türkiye ile ilgili bölümünde önemli uyarılar var. Türkiye’de ki turizm faaliyetlerinin küresel ısınma karşısında kırılgan olduğuna dikkat çekilen raporda, kısa ve orta vadede fırtına, sel, yangın ve sıcak hava dalgaları gibi aşırı olaylara, uzun vadede ise deniz seviyesindeki yükselmelere hazırlıklı olunması gerektiği dile getiriliyor.
İklim krizi ve turizm ilişkisini dünya çapında değerlendiren ilk kapsamlı çalışma olarak tanımlanan “Turizm ve İklim Değişikliği Durum Değerlendirmesi Raporu” COP 28 İklim Konferansı sırasında yayınlandı. Raporu hazırlayan uzmanlardan Doç. Dr. Cenk Demiroğlu turizm sektörünün günümüzde, doğrudan ve dolaylı olarak, küresel salımların yaklaşık yüzde 8 ila 10’undan sorumlu olduğunu aktardı.
Evrensel’den Özer Akdemir’in haberine göre; Artan iklim tehditlerinin, turizm ekonomisi ve iklim kırılganlığı nispeten yüksek olan Türkiye dahil birçok ülkede, turizme darbe vurmasının beklediğini belirten Demiroğlu, turizmi olumsuz etkilemesi beklenen en önemli unsurlar arasında aşırı sıcaklar ve artan yangınların olduğunu kaydetti.
Dünyanın en turistik 100 şehrinde riskli derecede sıcak günlerin 1950’lerden bu yana neredeyse yüzde 20 arttığını ifade eden Demiroğlu, bu artışın 2050’lere kadar ise yüzde 13 ila 18 daha artması beklendiğini dile getirdi.
Demiroğlu raporda yer alan önemli başlıklardan bazıları ile ilgili aktardığı notlar şöyle:
“İklim değişikliği nedeniyle deniz suyu seviyelerinde yaşanacak artış, özellikle kıyı turizmi açısından ciddi bir tehlike. Dünya Mirası Listesi’ndeki birçok yapı, deniz kıyısında yer alıyor. Listedeki 340 alanın analizi, bunların yarısından fazlasının yüzyıl sonunda kısmen veya tamamen sular altında kalma riski bulunduğunu ortaya koyuyor. Çalışmaya göre, Türkiye’deki kıyısal miras alanlarının ise yüzde 10’a kadar batma tehlikesi altında olduğu söylenebilir.
Kayak turizmi, alçak rakımlı bölgelerdeki ısınma ve kar yağışındaki azalmadan olumsuz etkileniyor; ileri seviyelerde karlama yapılan bölgelerde dahi kayak sezonu kısalıyor. Raporun bulgularına göre, 2050 yılında küresel ısınmanın kaç derece gerçekleşeceğine bağlı olarak, kayak sezonundaki ortalama kısalma yüzde 15 ile 22 arasında değişecek. Kayak sezonunun 2080 yılında bugüne kıyasla yüzde 20 ile 42 daha kısa olacağı tahmin ediliyor.
Maddi kayıpları sınırlandırmak için karlama uygulamalarının giderek daha fazla öne çıkacağı söylenebilir. Bugün dünyadaki altı bine yakın kayak alanının üçte birinde karlama yapılıyor. İklim değişikliğinin kar sezonu üzerindeki olumsuz etkisi arttıkça, bu tekniğin de yayılması bekleniyor.
Turizm salımlarının eşit olmayan dağılımı ve iklim tehlikelerinin potansiyel etkileri, iklim adaleti açısından da önemli sonuçlar doğuruyor. Turizm – ve özellikle uzun mesafe, uluslararası seyahatlerle ilgili yapılan çalışmalar, dünya nüfusunun yüzde 90’ının her sene uçağa binmediğini gösteriyor.
Dünya Seyahat ve Turizm Konseyi’nin yeni bir raporuna göre, 2010 ve 2019 yılları arasında turizm kaynaklı salımlar yüzde 2,5 arttı. Böylelikle, küresel salımların yüzde 1,3’lük artışını geride bırakmış oldu.
Küresel turizm salımları ağırlıklı olarak yüksek gelirli dış pazarlarda yoğunlaşıyor. Örneğin uluslararası uçuşların yüzde 50’si Avrupa’ya varıyor. Az gelişmiş ülkeler için ise bu oran – küresel nüfusun yüzde 12’sini oluşturmalarına rağmen – yalnızca yüzde 1,7.
Hava yolculuğu ve kruvaziyer turizmi de 2030 salım azaltma hedeflerine ulaşamayacak. Hava yolculuğu, küresel turizmin ciddi salım azaltımlarını gerçekleştirebilmesi konusunda en zorlu bileşen olmaya devam ediyor. 2019 yılı verilerine göre, yolculukların yalnızca dörtte biri hava yoluyla gerçekleşse de, hava ulaşımı tüm turizm ulaşım salımlarının dörtte üçünden sorumlu.”
