İhsan Üren Kimdir? Hayatı, Eserleri
24 Ağustos 1939 yılında Tekirdağ’ın Çorlu İlçesinde dünyaya gelen İhsan Üren, 12 Ekim 2014’te Bursa’da vefat etti. İlköğrenimini Çorlu’da tamamladı. Okumaya ve edebiyata merakı da ortaokul yıllarında başladı. Öğretmen olma isteğiyle Çanakkale İlköğretmen Okulu’na devam etti. Üren’in ilk şiiri “Çifte Perçin”, 1956 yılında Edirne’de çıkan Damla dergisinde yayımlandı.
Haber Merkezi / 1958’de Çanakkale İlköğretmen Okulu’ndan mezun olduktan sonra Mardin Nusaybin’e edebiyat öğretmeni olarak tayin oldu ancak eğitimine devam etmek istediği için öğretmenliğe kısa bir süre ara verdi. 1961’de Bursa Eğitim Enstitüsü Edebiyat Bölümü’nden mezun oldu ve Kayseri’de Bünyan Ortaokulu’nda Türkçe Edebiyat öğretmeni olarak göreve başladı. Sonraki 20 sene boyunca Çanakkale Öğretmen Okulu ve 1973’te atandığı Bursa Kız Öğretmen Okulu’nda öğretmenlik yaptı. 1962’de resim öğretmeni Mesture Yerli ile evlendi.
1980 yılında eğitim sisteminden duyduğu rahatsızlık nedeniyle öğretmenliği bıraktı. 1981-1991 yılları arasında Çorlu’da kendi açtığı kitabevinde çalıştı. Emekliliğiyle birlikte yazınsal açıdan üretken bir döneme giren Üren, 1990 senesi içinde hem ilk şiir kitabı Sevmek Mevmek’i hem de Harman Yangını’nı yayımladı.1991’de hayatının sonuna dek yaşadığı ve yazınsal üretimine devam ettiği Bursa’ya yerleşti. Bursa’nın önde gelen entelektüellerinden biri olarak şehirdeki sanat ve edebiyat etkinliklerine katkılarda bulundu.
1950’lerin ikinci yarısından itibaren Akatalpa, Biçem, Yeni Biçem, Eliz, Düşlem gibi kuruluşunda katkısı olduğu edebiyat dergilerinin yanı sıra Karabük Postası ve Ankara Ekspres gibi gazeteler ile Yön, Kuzeysu, İzlek, Somut, Yedi Tepe ve Düşlem gibi dergilerde şiirlerini ve şiir eleştirilerini yayınladı. 1998 yılında “Şiirimizde Ufuk Turu” adını verdiği yılllık şiir seçkilerini hazırlamaya başladı. 1999-2007 yılları arasında Akatalpa dergisinin özel bir eki olarak yayınlanan bu seçkilerde, hem şairleri tanıttı hem de o senenin şiir tartışmalarına yer verdi.
Edebiyatçılar Derneği ve Dil Derneği üyesi olan Üren, kişisel kitaplığında yer alan 1100 kadar kitabı Bursa Nilüfer Belediyesi tarafından kurulan Şiir Kütüphanesi’ne bağışladı. Kitaplığının ve eşinden kalan resim koleksiyonunun bir kısmı da bugün müze haline getirilen Mudanya’daki İhsan Üren Evi’nde yer almaktadır. 2005 yılında Bursa Yazın ve Sanat Derneği tarafından “Onur Ödülü”ne layık görülen Üren için 5 Mart 2010 tarihinde 8. TÜYAP Bursa Kitap Fuarı’nda katılımcılar arasında Rasim Dara’nın da bulunduğu “İhsan Üren’e Saygı” etkinliği düzenlendi ve şairin poetikası ile Bursa’ya katkıları tartışıldı.
Hem öğretmenlik hayatında hem de şiirlerinde toplumcu bir tavır sergileyen İhsan Üren, çeşitli dergilerde yayınlanan ilk şiirlerini topladığı Sevmek Mevmek’ten son şiir kitabı Sıradaki’ne dek biçimsel arayışlarını sürdürdü. 90’lı yılların ikinci yarısından sonra haikudan etkilenen şiirler de yazdı. Japongülü Gibi ve Milenyum Haikuları adlı kitaplarında bu ilginin ürünlerini görmek mümkündür. Nazım Hikmet, Garip akımı şairleri ve II. Yeni şiir akımından etkilendi. Sanatsal ilgi alanı modernist şiirden resme, geleneksel Japon şiirinden folklorik derlemelere, mitolojiden heykele dek uzanır. Şiir kitaplarında şiirlere çeşitli resimler de eşlik eder.
Şiirlerinin konusunu toplumsal sorunlardan aldığı kadar bireysel yaşantısından da aldı. Otobiyografik öğelerin kuvvetli olduğu şiirlerinde kişisel açmazları, gündelik çelişkiler, emek, umut, aşk, acı, doğa ve yaşama sevinci gibi konulara değindi. Şiir eleştirilerinde zaman zaman polemikçi bir üsluba sahip olan Üren, yeni çıkan şiir kitaplarının ve dergilerde yayımlanan şiirlerin sıkı bir takipçisiydi. Mehmet H. Doğan’ın Kitap-lık dergisi için hazırladığı yıllık şiir antolojilerinden esinlenerek Akatalpa dergisi için hazırladığı yıllık seçkilerde, o yılın şiir tartışmaları, şairlerin şiirsel gelişimleri ve yaşam öyküleri hakkında bilgiler de verdi. (Kaynak: teis.yesevi.edu.tr)
