Çözüm Süreci Tartışmaları: DEM Parti’den “İnisiyatif Almaya Hazırız” Açıklaması

Yeni çözüm süreci tartışmalarına ilişkin açıklamada bulunan DEM Parti Sözcüsü Ayşegül Doğan, “Kürt meselesi çoklu aktörlü bir mesele olduğu için çözümü yalnızca DEM Parti ile mümkün değil. Kürt meselesinin çözülmesi için tek özne olmasak da en aktif özneyiz, bu konuda sorumluluğa da inisiyatif almaya da hazırız” dedi.

Haber Merkezi / Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Sözcüsü Ayşegül Doğan, Merkez Yürütme Kurulu (MYK) toplantısına dair partinin genel merkezinde basın toplantısı düzenledi. Doğan, şunları söyledi:

“Hepinizi DEM Parti adına sevgi, saygı ve dostlukla selamlıyorum. Önce devam eden MYK toplantımızın gündemlerini paylaşmak istiyorum. Son gelişmeleri değerlendiriyoruz ama gözümüz kulağımız bir yandan da maalesef çürüme ve çürütmenin fotoğrafı olarak bir kez daha karşımıza çıkan olayda. Ülke, malumunuz, adeta bir şirket gibi bitimsiz bir kar hırsıyla yönetiliyor. Yıllardır bunun her alana nasıl sirayet ettiğini, sivil toplum kuruluşları ve meslek odalarıyla birlikte belki de en çok iade edenlerdendir DEM Parti. Yazık ki bu defa bunu “Yenidoğan Çetesi” adıyla gördük.

Bu bir skandal değil, adını doğru koymak gerek. Adeta bir seri cinayetten bahsediyoruz. Söz konusu durum ne yazık ki tam olarak böyle. Kamuoyuna yansıyanlar korkunç. Korkunç kelimesi bunu ifade etmeye yetmiyor. Bu dehşet yaratan, tüyler ürperten durum karşısında ne öğreniyoruz? Mayıs 2023’te başlaması gereken bir soruşturmanın bugüne kadar, yani 2024 yılının Ekim ayına kadar savsaklandığına dair iddialarla birlikte konuşuluyor. Bu olayı yakından takip ediyoruz. Buna skandal demek yetmiyor. Yine bir çürüme fotoğrafıyla karşı karşıyayız.

Bakın, daha kaç gün geçti Narin Güran cinayeti üzerinden? Aydınlatıldı mı, hayır. Rojin Kabaiş’e ne oldu, ya Şeyma’ya? Bu sorular arttıkça, bu sorular aydınlatılmadıkça ve bunların aydınlatılması için gerekenler yapılmadıkça; ilgililer, birinci derecede sorumluluk hissetmesi gerekenler bu olaylara dair sorumluluk hissetmedikçe; hem tanığı hem de doğrudan mağduru olduğumuz üzere hiçbirimiz hiçbir yerde kendimizi güvende hissetmiyoruz. Ne sokakta ne evde ne de henüz yeni doğarken canlı ve daha sağlıklı olmamız gereken yeni doğan ünitelerinde.

Biz bu gelişmeleri büyük bir titizlikle takip ediyoruz. Tekrar ifade etmek isteriz ki Sağlıkta Dönüşüm Programının bir sonucu olarak bu olaylar bugün karşımıza çıkıyor. Böyle olmayabilirdi. Ayrıca şu iddialara da yanıt verilmesi gerekiyor: Bugünkü Sağlık Bakanının il sağlık müdürü olduğu dönemde bu iddialara ciddiyetle yaklaşmadığına, soruşturmaya ilişkin yapılan başvuruları titizlikle ele almadığına dair ne diyor? Bilsinler ki biz bu konunun unutturulmasına izin vermeyeceğiz ve takipçisi olmaktan vazgeçmeyeceğiz. Kamusal sağlık hakkı için mücadele eden herkesin de sesini duyurmaya devam edeceğiz.

“Kürt sorununun çözümü ancak tarihi ve derinlikli bir yaklaşımla mümkün olabilir”

1 Ekim gelişmelerinden bu yana ilk kez MYK toplantısı sonrası karşınızdayız. Partimizin tutumuna ilişkin şu ana kadar Eş Genel Başkanlarımızın ve ilgili kurullarımızın yaptığı açıklamaların toplamını bir şekilde sizlere özetlemeye çalışacağım. Bugün gündemimize aldığımız konulardan biri de buydu. Günlerdir, yıllardır böyleydi, bunun için mücadele ediyoruz. Ne için mücadele ediyoruz? Gerçekçi ve kalıcı bir barış ihtimali için, Kürt meselesinin demokratik yollarla çözümü için mücadele ediyoruz. Dolayısıyla bizim gündemimize bu meselenin çözümü aslında 1 Ekim gelişmeleriyle gelmedi.

Parti ajandamızın, programımızın, paradigmamızın varlık nedeni olarak her defasında anımsattığımız en önemli konulardan biri. Peki, 1 Ekim’de ne oldu? Malum olduğu üzere Meclis açılışında bir el sıkışması sonrasında başlayan birtakım tartışmalar. Evet, doğru tanımlamak için tartışmalar demek gerekiyor. Şunu tekrar ifade edelim: Kürt sorunu Türkiye’nin en büyük en temel sorunu. Sadece Türkiye’nin de değil, bölgesel uluslararası bir sorundan bahsediyoruz. Dolayısıyla bu kadar tarihsel ve köklü bir sorunun çözümü de tarihi ve derinlikli bir yaklaşımla ancak mümkün olabilir.

Çözüm için de iyi niyet, sahicilik çok önemli fakat yetmiyor. Sadece iyi niyet ve sahicilikle Kürt meselesini çözmemiz mümkün değil. Ciddiyet gerektiriyor, derinlikli ve tarihi bir yaklaşım gerektiriyor. Geçmiş tecrübelerden ders çıkararak yeni şeyler söylemek gerekiyor Kürt meselesinin demokratik çözümüne dair. Kürt meselesinin demokratik çözümü gerçekleşmezse Türkiye’de ne yazık ki ne ekonomik anlamda ne de demokratikleşmede bir ilerleme sağlanabilir.

Bakın, Türkiye yoksul bir ülke haline geldi. Zenginleşme potansiyeli çok yüksek bir ülke Türkiye ancak yoksul. Niye yoksul? Çünkü yoksun bir ülke. Peki, nelerden yoksun? Özgürlükten, eşitlikten, adaletten, demokrasiden, haklardan yoksun. Tüm bunlardan yoksun bir ülke ancak daha da yoksullaşabilir. Bu yoksunlukları ortadan kaldırmak ve içinde bulunduğumuz hale bir çare bulabilmek için Kürt meselesini çözmekten başlayabiliriz. Bu tespitimiz yeni değil. Kürt meselesi bir güvenlik sorunu değildir; bir demokrasi ve kimlik sorunudur.

Kürt meselesini çözmeden demokrasi sorununu çözmek mümkün değil. Bizler parti olarak bunu her zaman savunduk. Ortadoğu’da savaş büyürken de Kürt sorununun demokratik yol ve müzakereyle çözülmesinden başka bir seçenek yok. Bu savaş büyümeden önce de bu uyarıları yaptık. Bundan dolayı da farklı yol ve yöntemlerle saldırılara maruz kaldık. Ne için? Kürt meselesinde demokratik çözümü savunduğumuz, bunu istediğimiz için.

Şimdi gelelim kısa ve net bir şekilde merakları gidermeye. Peki, bir çözüm süreci var mı, yok mu? Yeni bir çözüm süreci başlayacak mı, başlamayacak mı? DEM Parti ile görüşmeler yapılıyor mu, yapılmıyor mu? Şimdi niye böyle adımlar atıldı? Ne oldu da el sıkışıldı? Bu elin ardında ne var? Öncelikle 1 Ekim sonrasının adını koyalım. Evet, siyasi iklimin yumuşatılmasına yönelik bazı söylem ve tutumlarla karşılaşıyoruz. Bunu hep birlikte izliyoruz. Bunu bir çözüm süreci olarak tarif edemiyoruz.

Birtakım tartışmalar var. Biz bunu böyle tanımlıyoruz. Tekrar ediyorum: İki haftadır süren bu gelişmeleri, DEM Parti MYK olarak başlamış birtakım tartışmalar olarak tanımlıyoruz. Neyle ilgili? Kürt meselesiyle ilgili. Bunun neye evrileceğine toplumsal ve siyasal muhalefet karar verecek bir yandan. Demokratik bir çözüme evrilmesini isteyen, bunun için bedel ödeyen ve bunu talep eden, mevcut halden rahatsızlık duyan herkesin sorumluluk üstlenmesiyle bu mümkün. Bunu hiçbir iktidarın insafına bırakmamış bir parti geleneğinden bahsediyoruz.

Dolayısıyla çözüme dair bir sürece evrilmesi için biz zaten her zaman elimizden geleni yapmaya hazır olduğumuzu söyledik. Müzakere ve diyalog kanalları açık bir partiyiz, bunun için varız. Bunu her fırsatta ifade ettik ve etmeye de devam edeceğiz. Cumhur İttifakından farklı sesler çıkıyor. Bir yandan iç barış ve demokratik siyaset vurgusu yapılıyor ama öte yandan bazıları parmak sallama cüretini göstermeye çalışıyor. Bunu da bir yere not etmek gerekir. İktidar kanadının niyetinin böyle bakınca ne olduğuna dair bir yorumda bulunmak, sizler açısından baktığımızda da bizler açısından da baktığımızda güç.

Her şey kamuoyunun gözleri önünde cereyan ediyor. Bunun dışında bir gelişme olmadığını da DEM Parti olarak size ifade etmek bizim için bir sorumluluk. Bunu açık biçimde sizlerle paylaşıyoruz. Biz de izliyoruz, kurullarımız değerlendiriyor, kurullarımız yorumluyor. Eş Genel Başkanlarımız konuya ve gelişmelere ilişkin her fırsatta partimizin görüş ve düşüncelerini kamuoyuyla paylaşıyor. Tekrar ifade etmek gerekirse gelinen aşamada karşılaştığımız bu durumu bir çözüm süreci olarak tarif edemiyoruz, birtakım tartışmalar var diyoruz.

“DEM Parti’nin kendini ispatlamaya ihtiyacı yok; herkes bizim çözüm ve barış konusunda nerede durduğumuzu biliyor”

Gelelim senelerdir bir şekilde tekrar tekrar ısıtılıp önümüze getirilen bir konuya. DEM Parti ve özne olma hali. Ne deniyor mesela? “DEM Parti Öcalan’ı adres gösteriyor, sorumluluktan kaçıyor, inisiyatif almak istemiyor, bu işin öznesi olmaktan kaçınıyor, geçmişten dersler çıkarmıyor” gibi. Ancak bu tartışmalara açıklık getirmek istiyoruz. Bu tartışmaları başlatanlar daha açık bir şekilde konuşmadıkları için, niyetlerini ve varsa bir yol haritalarını kamuoyuyla paylaşmadıkları için, bu tartışmalara nasıl yaklaştığımızı sizlerle paylaşmakla kendimizi mükellef hissediyoruz.

O yüzden bu dili bazen yeniden üretecek cümleleri sarf etmek zorunda kalacağım için tekrar özür dilerim. DEM Parti ve özne olma meselesi dedik. DEM Parti’nin bu konuya dair kendini ispatlamaya ihtiyacı yok, yaşananlar ortada. Dünden bugüne ve hatta yarına DEM Parti’nin ne yaptığı, ne yapmak istediği ve neyi hedeflediği son derece açık, son derece net, hiçbir şüpheye ve kuşkuya yer bırakmayacak berraklıkta. Herkes bizim çözüm ve barış konusunda nerede durduğumuzu biliyor. Bilmeyenlere de hatırlatıyoruz. Hemen her açıklamamızda çözümün ve barışın Türkiye için neden gerekli olduğunu, Ortadoğu halkları için neden önemli olduğunu, bu konuda izlenmesi gereken yolların neden ve nasıl hayati olduğunu anlattık. Anlatmaktan da usanmayacağız.

Çünkü biz savaşın ne demek olduğunu biliyoruz, bunu yaşadık, yaşıyoruz. Çatışmanın ne demek olduğunu biliyoruz, yarattığı ağır tahribatların neler olduğunu biliyoruz. Can kaybının ne demek olduğunu biliyoruz. Faili belli olmasına rağmen meçhul bıraktırılan cinayetlerin ne demek olduğunu biliyoruz. Barışın zorla sağlanamayacağını da biliyoruz. Barışa ancak anlayarak ulaşabileceğimizi de biliyoruz. Tüm bunları tecrübe etmiş bir parti olarak biliyoruz, acı bir şekilde deneyimlemiş bir ülke olarak biliyoruz.

Bu kadar büyük bedellere ve böylesi bir deneyime rağmen nerede durduğumuzu tartıştırmak ancak maksatlı bir tartışma olabilir. Ancak iyi olmayan bir niyetle yapılıyordur. Spekülasyon, manipülasyon, dezenformasyon ve başka çeşitli algılar yaratmak üzere canlandırılıyor olabilir. Toplumsal belleğin kötü referanslara ihtiyacı yok, toplumsal belleğimizin hep birlikte iyiliğe ihtiyacı var. Ülkenin her yerinden kötülük bu çürüme ve çürütme hali dolayısıyla sapır sapır dökülüyor ve hiçbirimiz bunu hak etmiyoruz. Bu ülkede yaşayan hiç kimse bunu hak etmiyor. Ayrıca ne deneyimledik hep birlikte?

Bu ülkede insanların ölmediği zamanları da deneyimledik. Çatışmasızlık halinin kazandırdıklarını da biliyoruz. Demokratik yol, yöntem, diyalog ve uzlaşı kanallarının ne kadar kıymetli olduğunu biliyoruz. Bu demokratikleşme havasını ve ülkenin genel atmosferini hem siyasal hem toplumsal olarak nasıl etkilediğini biliyoruz. Birlikte yaşadık, birlikte gördük, birlikte deneyimledik. Sonrasında da neler olduğunu ne yazık ki birlikte gördük. Üstelik yalnızca bir dönemde değil çeşitli dönemlerde buna tanıklık ettik. Biliyoruz ki bu hava değişirse sözümüzü, fikrimizi, yapmak istediklerimizi çok daha rahat ulaştırabileceğiz.

Bunlar çok daha kolay yankılanabilecek. Hal böyleyken, bizi sanki savaşın, çatışmanın, ötekileştirmenin, kutuplaştırmanın, ayrımcılığın ve adaletsizliğin bir tarafı gibi göstermeye çalışmak ironik bile olamaz; başka niyetle yapılıyor olabilir. O nedenle bir kez daha hatırlatalım. Kürt meselesi çoklu aktörlü bir mesele olduğu için çözümü yalnızca DEM Parti ile mümkün değil. Kürt meselesinin çözülmesi için tek özne olmasak da en aktif özneyiz, bu konuda sorumluluğa da inisiyatif almaya da hazırız. Yalnız şu anda tartışmaların ötesine geçen herhangi bir şey olmadığını da kamuoyuyla paylaşmak isteriz.

Niye tek ve bir özne değiliz? Çünkü çatışan taraflar var ve çatışan taraflar öznedir. Bakın, paradoksal bir durum yaşanıyor. Biz aylardır, hatta yıllardır İmralı’daki tecrit sistemine ilişkin açıklamalar yapıyoruz, etkinlikler ve eylemler düzenliyoruz. Niye? Bir insan hakkı ihlali yaşanıyor gözler önünde. Tecrit bir işkence yöntemidir, kime yapılırsa yapılsın kabul edilmez. Bunun karşısında durulmalıdır. Sayın Öcalan ve arkadaşlarına uygulanan total bir iletişimsizlik var, hiçbir haklarından yararlanamıyorlar.

Ailesi ile görüştürülmüyor, avukatları ile görüştürülmüyor, telefon hakkını kullanamıyor, mektuplaşamıyor. Ne olup bittiğini bilmiyoruz. Milletvekilleri olarak topluca başvuru yapıp başka cezaevlerine gidebiliyoruz ama İmralı Ada Hapishanesine ilişkin hiçbir dönüş alamıyoruz. Bütün kapılar kapalı ama ne oluyor? MHP Genel Başkanı Sayın Bahçeli çıkıyor, Sayın Öcalan’a bir çağrı yapıyor. Eş Genel Başkanımız da söyledi, buradan bir kez daha tekrar edelim: Hakikaten biz de merak ediyoruz; açın Sayın Öcalan’ın yollarını kamuoyu da duysun, biz de duyalım çağrınıza nasıl karşılık vereceğini.

Biz bunu hatırlatırken, aslında ne yapıyoruz sevgili Türkiye halkları? Sorumluluk almaktan kaçmıyoruz; bir siyasi parti olarak kimsenin Türkiye’de almadığı sorumluluğu alıyoruz, cesaret gösteriyoruz, Kürt meselesinin hakiki bir şekilde nasıl çözüleceğini ifade ediyoruz. Sahici bir biçimde nasıl çözüleceğini anlatıyoruz. Çoklu aktörlü bir meselede aktörleri devre dışı bırakarak, kendinize aktör yaratmaya çalışarak meseleyi çözemezsiniz. O sebeple Sayın Öcalan’dan bahsederken yalnızca Türkiye’deki Kürt meselesiyle ilgili değil Ortadoğu’daki gelişmeler başta olmak üzere dünyadaki birçok soruna dair çözüm önerileri ve fikirleri olan bir insandan bahsediyoruz.

Rolünün hayati öneminden bahsediyoruz. Siz bir yandan tecridi sürdüreceksiniz, öte yandan Sayın Öcalan’a çağrı yapacaksınız. Biz de buradan bir kez daha çağrı yapıyor ve diyoruz ki örneği olmayan bu hukuksuzluğa artık son verilsin, bu muhataplığın yolu açılsın. İmralı’nın kapısını açmazsanız, tecridi ortadan kaldırmazsanız, bu tartışmalara Öcalan’ı dahil etmezseniz, bunlar böyle tartışmalar olarak kalır, ilerlemez. Çağrımızı yineliyoruz: Bu tecrit kaldırılmalı, İmralı’nın kapıları, Öcalan’ın yolları açılmalı. Sayın Öcalan bu tartışmalara dahil edilmeli. Bunun koşulları bir şekilde sağlanmalı.

Biz bunları söyleyince sorunu tartışmaktan da sorunu çözmek konusunda inisiyatif ve sorumluluk almaktan da geri kalmıyoruz. Bilakis, sorunun nasıl çözüleceğine ilişkin katkıda bulunuyoruz. Dün de vardık, bugün de varız, yarın da var olacağız bu konuya ilişkin. Çünkü biz Kürt melesinin demokratik yol ve yöntemlerle çözülmesini benimsiyor, bunun için mücadele ediyor ve bunu savunuyoruz. O yüzden de her zaman hakiki, onurlu, eşit, adil ve kalıcı bir barıştan yana söz kurduk, bundan sonra da kurmaya devam edeceğiz.”