Tarımsal Girdi Enflasyonu Yüzde 32,59

Tarımsal girdi enflasyonu, ekim ayında bir önceki aya göre yüzde 2,75, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 27,92, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 32,59 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 42,03 arttı.

Haber Merkezi / Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Tarımsal Girdi Fiyat Endeksi (Tarım-GFE) Ekim 2024 verilerini açıkladı.

Buna göre; Tarımsal girdi enflasyonu, ekim ayında bir önceki aya göre yüzde 2,75, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 27,92, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 32,59 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 42,03 arttı.

Ana gruplarda bir önceki aya göre, tarımda kullanılan mal ve hizmetler endeksinde yüzde 3,04, tarımsal yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmetler endeksinde yüzde 1,10 arttı. Bir önceki yılın aynı ayına göre tarımda kullanılan mal ve hizmetler endeksinde yüzde 31,03, tarımsal yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmetler endeksinde yüzde 42,35 arttı.

Yıllık değişimin en yüksek olduğu alt grup yüzde 64,81 artış ile diğer mal ve hizmetler, aylık değişimin en yüksek olduğu alt grup yüzde 5,32 artış ile hayvan yemi oldu.

Paylaşın

2025 MTV Oranları Belli Oldu: Hangi Araç Ne Kadar Ödeyecek?

2025 yılı için Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) ücreti yüzde 43,93 oranında zamlandı. Yılda iki taksit şeklinde alınan MTV Ocak ve Temmuz ayları içerisinde yatırılmaktadır.

Yurttaşlar, istendiği taktirde Motorlu Taşıtlar Vergisi’nin (MTV) her iki taksitini de Ocak ayı içerisinde de yatırabilir.

Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı’nın “Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği” Resmi Gazete’de yayımlanmasıyla birlikte 2025 yılı için MTV ücreti yüzde 43,93 oranında zamlandı.

Araçların motor büyüklüklerine ve yaşlarına göre araç sahiplerinden alınan Motorlu Taşıtlar Vergisi ülkemizde yollarda en çok görülen 1301 – 1601 motor silindir hacmine sahip olan araçlarda en düşük MTV ücreti yüzde 43,93 oranında zamlanarak 8.421 TL’ye çıktı.

Araçların motor hacmine ve yaşlarına göre sahiplerinden alınan MTV ücretleri şu şekilde:

0-1300 Motor Hacmi:

Taşıt Değeri 180.600 TL’ye kadar

1-3 yaş: 4.835 TL

4-6 yaş: 3.372 TL

Taşıt Değeri 180.600 TL – 316.400 TL arası

1-3 yaş: 5.313 TL

4-6 yaş: 3.707 TL

Taşıt Değeri 316.400 TL ve üstü

1-3 yaş: 5.803 TL

4-6 yaş: 4.042 TL

1301-1600 Motor Hacmi:

Taşıt Değeri 180.600 TL’ye kadar

1-3 yaş: 8.421 TL

4-6 yaş: 6.314 TL

Taşıt Değeri 180.600 TL – 316.400 TL arası

1-3 yaş: 9.267 TL

4-6 yaş: 10.000 TL

Taşıt Değeri 316.400 TL ve üstü

1-3 yaş: 10.112 TL

4-6 yaş: 7.577 TL

1601-1800 Motor Hacmi:

Taşıt Değeri 452.800 TL’ye kadar

1-3 yaş: 16.330 TL

4-6 yaş: 12.801 TL

Taşıt Değeri 452.800 TL ve üstü

1-3 yaş: 17.866 TL

4-6 yaş: 13.956 TL

1801-2000 Motor Hacmi:

Taşıt Değeri 452.800 TL’ye kadar

1-3 yaş: 25.792 TL

4-6 yaş: 19.862 TL

Taşıt Değeri 452.800 TL ve üstü

1-3 yaş: 28.142 TL

4-6 yaş: 21.677 TL

2001-2500 Motor Hacmi:

Taşıt Değeri 565.500 TL’ye kadar

1-3 yaş: 38.695 TL

4-6 yaş: 28.091 TL

Taşıt Değeri 565.500 TL ve üstü

1-3 yaş: 42.217 TL

4-6 yaş: 30.642 TL

2501-3000 Motor Hacmi:

Taşıt Değeri 1.131.800 TL’ye kadar

1-3 yaş: 53.952 TL

4-6 yaş: 46.942 TL

Taşıt Değeri 1.131.800 TL ve üstü

1-3 yaş: 58.864 TL

4-6 yaş: 51.203 TL

4001 cc ve Üstü Motor Hacmi:

Taşıt Değeri 2.151.400 TL’ye kadar

1-3 yaş: 211.479 TL

Taşıt Değeri 2.151.400 TL ve üstü

1-3 yaş: 230.698 TL

Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) ne zaman yatırılır?

Yılda iki taksit şeklinde alınan Motorlu Taşıtlar Vergisi yani MTV Ocak ve Temmuz ayları içerisinde yatırılması gerekmektedir. Yurttaşlar MTV’nin her iki taksitini de istendiği taktirde Ocak ayı içerisinde de yatırabilir.

Paylaşın

İBB Başkanı Cemil Tugay’dan “AK Parti’ye Katılacak” İddiasına Yalanlama

AK Parti’ye katılacağı iddiasına yanıt veren İzmir Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Cemil Tugay, “Bugüne kadar her türlü iftirayı attılar da bu kadar saçma sapanına ilk defa denk geldim” dedi.

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay,  AK Parti’ye katılacağı iddiasına yanıt verdi. Tugay, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, “Bugüne kadar her türlü iftirayı attılar da bu kadar saçma sapanına ilk defa denk geldim” dedi.

Başkan Tugay paylaşımını şöyle sürdürdü: “Böyle bir şeyi ortaya atanın da, akılları sıra algı yapmaya çalışanların da aklına şaşarım. Dün olduğu gibi bugün de yarın da Cumhuriyet Halk Partimizin altı oku ışığı altında, Cumhuriyet değerlerini, demokrasiyi, adaleti, laikliği son nefesime kadar savunmaya devam edeceğim. Döneklik başkalarına, onurla mücadeleye devam etmek bize..”

Cemil Tugay, 31 Mart 2019 yerel seçimlerinde Karşıyaka Belediye Başkanlığı için CHP’den aday oldu; seçimi yüzde 70,85’lik bir oranla kazandı. Tugay, 29 Ocak 2024 tarihinde yerel seçimlerde CHP İzmir Büyükşehir Belediyesi başkan adayı oldu ve seçimi kazandı. Cemil Tugay, 5 Nisan 2024’te mazbatasını alarak göreve başladı.

Paylaşın

Emeklinin Mutfağı Alev Alev Yanıyor!

Tüm Emekliler Sendikası Keçiören Şube Başkanı Sultan Alpınar, “Çarşıda, pazarda ve markette zamlar yağmur gibi yağıyor. Emekli maaşı kiraya yetmiyor, elektrik ve doğalgaz faturaları ödenemiyor. Emeklinin mutfağı alev alev yanıyor” dedi.

Sultan Alpınar, “Milyonlarca emekli ve emekçinin karnının doyması, evinin ısınması ve aşının kaynaması için insanca yaşanabilecek maaşı siz vermiyorsanız, biz alacağız demenin şimdi tam zamanıdır” ifadelerini kullandı.

Tüm Emekliler Sendikası, emeklilerin yaşam koşullarına dair İncirli Direniş Parkı’nda açıklama yaptı. Açıklamaya çok sayıda kişi katıldı.

Mezopotamya Ajansı’nın aktardığına göre; DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı İdris Şahin, TÜİK ve enflasyon rakamlarına işaret ederek, emekli ücretlerine yapılan zam oranına tepki gösterdi. İdris Şahin, “Emekliye yüzde 20’yi veren iktidara yazıklar olsun diyorum. Emeklilerin gerçek anlamdaki hakkını teslim edin” dedi.

CHP Milletvekilli Semra Dinçer, “Bu bütçe halktan değil, ranttan yana bir bütçeydi. Sonuna kadar bu bütçeye karşı sessimizi yükselttik. Ama mücadelemiz bitmedi. Emekliyi 80 yaşında tekrar çalışmaya mahkûm ettiler” diye kaydetti.

Tüm Emekliler Sendikası Keçiören Şube Başkanı Sultan Alpınar, açlık sınırının 22 bin, yoksulluk sınırının 68 bin lirayı aştığını, ev kirasının 25 bin lira olduğunu söyledi. Emeklilere verilen 12 bin 500 TL’lik maaşa tepki gösteren Sultan Alpınar, emeklilerin açlık ve yoksulluk savaşı verdiğini kaydetti.

Sultan Alpınar, “Çarşıda, pazarda ve markette zamlar yağmur gibi yağıyor. Emekli maaşı kiraya yetmiyor, elektrik ve doğalgaz faturaları ödenemiyor. Emeklinin mutfağı alev alev yanıyor” dedi.

Sultan Alpınar, şunları söyledi: “Emeklilere ve emekçilerin hayatlarını ve umutlarını çalanlara karşı gücümüzü gösterelim. Bu soğuk kış günlerinde açlık sınırında yaşayan milyonlarca emekli ve emekçinin karnının doyması, evinin ısınması ve aşının kaynaması için insanca yaşanabilecek maaşı siz vermiyorsanız, biz alacağız demenin şimdi tam zamanıdır.”

Paylaşın

AK Parti Ve MHP, Cumhurbaşkanlığı Sisteminde Revizyona Hazırlanıyor

AK Parti ve MHP, Cumhurbaşkanlığı sisteminden vazgeçmiyor ama yeni anayasa ile sistemde bir revizyon yapılabileceğini söylüyor. Bu revizyonlardan biri cumhurbaşkanı yardımcısı sayısının netleştirilmesine dair.

Altılı Masa sürecinde muhalefetin seçim kazanıldığı taktirde yedi cumhurbaşkanı yardımcısı atanması planı yaptığını hatırlatan AK Partililer, “Altılı Masa bize cumhurbaşkanı yardımcısı sayısına sınır getirilmesi gerektiğini gösterdi. İstikrarlı bir yönetim yapısı için bunu düzenlemek, sayıyı netleştirmek gerekli” diyor.

Bir revizyon önerisi de bakanlarla ilgili geldi. Mevcut sistemde Meclis’ten bakan ataması yapıldığında milletvekilleri istifa etmek zorunda. İstifa eden milletvekili bakanlık görevinden ayrıldığında da milletvekilliğine geri dönemiyor. AK Partili yetkililer yapılacak bir düzenleme ile Meclis’ten bakanlığa atanan milletvekillerine dönem içinde tekrar dönüş imkanı verilebileceğini kaydediyor.

Değişiklik beklenen üçüncü başlık ise erken seçim düzenlemesine dair. Muhalefet de iktidar partisi yetkilileri erken seçim için de Meclis’in bu yetkisinin nasıl bir zaman dilimi içinde kullanılabileceğinin netleşmesi gerektiğini söylüyor.

Gazete Duvar’da yer alan habere göre; AK Parti ve MHP’nin yeni anayasa çağrısı için 2025 yılı başında harekete geçilmesi bekleniyor. Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş’un bu kapsamda siyasi partilere yeniden anayasa ziyaretleri yapması sürpriz olmayacak. AK Partililer muhalefetin mesafeli yaklaştığı yeni anayasa için, “Bu çalışma birbirimizle konuşmak için çok iyi bir zemin. Anayasayı yapamazsak bile oturup konuşabilmeliyiz, bunun bize de topluma da çok büyük faydası olur” diyor.

AK Parti ve MHP, Cumhurbaşkanlığı sisteminden vazgeçmiyor ama yeni anayasa ile sistemde bir revizyon yapılabileceğini söylüyor. Bu revizyonlardan biri cumhurbaşkanı yardımcısı sayısının netleştirilmesine dair. Altılı Masa sürecinde muhalefetin seçim kazanıldığı taktirde yedi cumhurbaşkanı yardımcısı atanması planı yaptığını hatırlatan AK Partililer, “Altılı Masa bize cumhurbaşkanı yardımcısı sayısına sınır getirilmesi gerektiğini gösterdi. İstikrarlı bir yönetim yapısı için bunu düzenlemek, sayıyı netleştirmek gerekli” diyor.

Bir revizyon önerisi de bakanlarla ilgili geldi. Mevcut sistemde Meclis’ten bakan ataması yapıldığında milletvekilleri istifa etmek zorunda. İstifa eden milletvekili bakanlık görevinden ayrıldığında da milletvekilliğine geri dönemiyor. AK Partili yetkililer yapılacak bir düzenleme ile Meclis’ten bakanlığa atanan milletvekillerine dönem içinde tekrar dönüş imkanı verilebileceğini kaydediyor.

Değişiklik beklenen üçüncü başlık ise erken seçim düzenlemesine dair… Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan mevcut anayasaya göre iki dönem olan görev süresini 2028 yılında tamamlayacak. Erdoğan’ın yeniden aday olabilmesi için iki yol var. Birincisi Anayasada cumhurbaşkanının görev süresiyle ilgili değişiklik yapmak, ikincisi ise Meclis’in erken seçim kararı alması. Anayasaya göre Meclis’te 360 oyla erken seçim kararı alınabiliyor. Bunun takvimiyle ilgili ise bir sınırlama bulunmuyor.

2028 yılının mayıs ayında yapılması gereken seçimi Meclis kararıyla bir yıl öne çekmek de 1 ay öne çekmek de mümkün. Her iki durumda da erken seçim gerçekleşmiş oluyor. Ancak bu durum eleştiri konusu. Örneğin “genel seçimlere 1 yıl kala ara seçim yapılamaz” hükmü var. Muhalefet de iktidar partisi yetkilileri de erken seçim için de Meclis’in bu yetkisinin nasıl bir zaman dilimi içinde kullanılabileceğinin netleşmesi gerektiğini söylüyor.

Paylaşın

Sosyal Medyada Çocuklar İçin “Dijital Kimlik” Planı

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş, “Sosyal medya platformları ve dijital oyun üreticilerinin kullanıcının çocuk olduğunu tespit etmesi için yaş doğrulama sistemi kurmalarını öngörüyoruz. Yani ‘Dijital Kimlik’ uygulamasını hedefliyoruz” dedi.

Türkiye’de çocukların internet ve sosyal medya kullanımını düzenlemek amacıyla geçmişte de çeşitli önlemler gelmişti. 2011 yılında devreye giren ‘Güvenli İnternet Hizmeti’ ailelerin çocuklarını internetin zararlı içeriklerinden koruyabilmesi için önemli bir adım olarak görülmüştü.

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş, sosyal medyada çocukların korunması için ‘Dijital Kimlik’ adında yeni bir doğrulama sistemi uygulamayı planladıklarını söyledi. Göktaş sosyal medyanın olumsuz etkilerine maruz kalan çocukların risk altında olduğunu belirtti.

Sabah gazetesine konuşan Bakan Göktaş platformlara yönelik yasaklamalar yerine çocuklar için doğrulama sistemlerinin kurulacağını söyledi. Göktaş, “Sosyal medya platformları ve dijital oyun üreticilerinin kullanıcının çocuk olduğunu tespit etmesi için yaş doğrulama sistemi kurmalarını öngörüyoruz. Yani ‘Dijital Kimlik’ uygulamasını hedefliyoruz” dedi.

Bakan Göktaş, kısıtlamada 16 yaş kriterinin esas alınacağını ve bu kapsamda uzman görüşleri de alınarak kademli bir tespit sistemine geçeceklerini anlattı.

Türkiye’de çocukların internet ve sosyal medya kullanımını düzenlemek amacıyla geçmişte de çeşitli önlemler gelmişti. 2011 yılında devreye giren ‘Güvenli İnternet Hizmeti’ ailelerin çocuklarını internetin zararlı içeriklerinden koruyabilmesi için önemli bir adım olarak görülmüştü.

Ayrıca internet kafelerde çocuklara uygun olmayan içeriklere erişimi engellemeye yönelik denetimler yapılmış ve bazı sınırlamalar getirilmişti. Ancak uzmanlar bu girişimlerin yeterli olmadığı eleştirisini yapıyordu.

Paylaşın

Babacan’dan Erdoğan’a “Yeni Anayasa” Yanıtı: Yapılmışı Var

Erdoğan’ın, “Siviller eliyle yapılmış, demokratik, kuşatıcı ve özgürlükçü bir anayasaya ihtiyacımız var” sözlerine yanıt veren DEVA Partisi Lideri Ali Babacan, partisinin hazırladığı anayasa çalışmasını paylaşarak, “Yapılmışı var” dedi.

AK Parti Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımla, “Muhalefet samimi çağrılarımıza kulak tıkasa da siviller eliyle yapılmış, demokratik, kuşatıcı ve özgürlükçü bir anayasaya ihtiyacımız var” dedi.

Muhalefeti anayasa çalışmalarında yeterince destek vermemekle eleştiren Erdoğan, “Yeni anayasa Türkiye için lüks değil, çok geç kalmış bir ihtiyaçtır. Türkiye’nin darbe anayasası kamburundan kurtulmasının şart olduğunu uzun bir süredir ısrarla dile getiriyoruz. Bu çağrıyı da muhalefetin iddia ettiği gibi gündem kaygımızdan değil, tam aksine ülkemizin yeni anayasa ihtiyacını gördüğümüz için yapıyoruz. Ama bizim öyle bir muhalefetimiz var ki bırakın çözümün parçası olmayı, sorunun katlanarak büyümesi için elinden geleni ardına koymuyor” ifadelerini kullandı.

Demokrasi ve Atılım Partisi (DEVA Partisi) Genel Başkanı Ali Babacan da Erdoğan’ın bu sözlerine sosyal medya üzerinden yanıt verdi. DEVA Partisi’nin hazırladığı anayasa çalışmasını elinde tuttuğu bir fotoğrafı paylaşan Babaca, “Yapılmışı var” dedi.

Paylaşın

Türkiye, Ekolojik Tahribatın En Üst Seviyeye Çıktığı Ülkelerden Biri

Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT) Technology Review Insights tarafından hazırlanan ve 76 ülkeyi kapsayan “Yeşil Gelecek Endeksi 2023” raporunda, Türkiye 63’üncü sırada yer aldı. Raporda hava, su ve toprak kirliliğine dikkat çekildi.

Doğaya ve yaşam alanlarına yönelik saldırılar 2024 yılı boyunca dur durak bilmedi. Doğaya dönük rant odaklı yaklaşım nedeniyle dünyanın çeşitli yerlerinde kuraklık, sel felaketleri, yangınlar, erozyon ve toprak kaybı, biyolojik çeşitliliğin azalması, ormansızlaşma gibi ekolojik sorunlar yıl boyunca büyüyerek devam etti. Söz konusu saldırılar, iklim değişikliğini beraberinde getiriyor. Bu durum dünyanın ısınması, buzulların erimesi, deniz seviyesinin yükselmesi, şiddetli hava olayları yaşanması gibi pek çok olumsuz gelişmeye neden oluyor.

Yapılan araştırmalar da bu durumu doğruluyor. Küresel Karbon Projesi bilim ekibine göre, fosil yakıtlardan kaynaklanan küresel karbon emisyonları 2024 yılında rekor seviyeye ulaşacak. 2024 Küresel Karbon Bütçesi raporuna göre, fosil karbondioksit (CO2) emisyonlarının 2023 yılına göre yüzde 0,8 artışla 37,4 milyar tona ulaşacağı öngörülüyor.

Earth System Science Data‘da yayınlanacak olan ön baskı, emisyonların bu hızla devam etmesi halinde, ısınmayı yüzde 50 olasılıkla 1,5 santigrat derece ile sınırlamak için kalan karbon bütçesinin altı yıl içinde aşılabileceğini ortaya koyuyor. Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (UNFCCC) verilerine göre küresel karbon emisyonunun en az yüzde 5,5’i askeri yatırım ve operasyonlar nedeniyle oluşuyor.

Gezegenin ısınmasıyla birlikte buzullardaki erime arttı. Bilim insanları, Kuzey Kutbunda Arktik bölgesinde binlerce yıldır donmuş halde bulunan toprağın çözülmesiyle tonlarca civanın açığa çıktığını belirledi. Panama’nın kuzey kıyısında yer alan küçük mercan adası Gardi Sugdub’da yaşayan 300 aile, deniz seviyesinin yükselmesinden kaynaklı başka bir yere nakledildi. Yine biyolojik çeşitliliğinin azaldığı da raporlara yansırken. Dünya Doğayı Koruma Vakfı Kenya, yıl içinde yayımladığı “Yaşayan Gezegen Raporu”nda yaban hayatı popülasyonunun son 50 yılda yüzde 76 azaldığını ortaya koydu.

İklim değişikliğine paralel olarak yaşanan aşırı doğa olayları, tüm dünyada büyük bir yıkıma neden oldu. Tıp dergisi Lancet’in 2024 Geri Sayım Raporu’na göre, sıcağa bağlı ölümler 2023’te yüzde 167 oranında arttı. 2024’te ise sadece İspanya’da yaşanan selde 205, Katmandu ve Nepal’deki selde 217 kişi yaşamını yitirdi. Nijerya, Endonezya ve Kazakistan’da yüzbinleri etkileyen seller yaşandı. Yıl içinde yaşanan Helene kasırgasında ABD’de en az 227, Vietnam ve Çin’de etkili olan Yagi Tayfunu’nda 155, Boris Fırtınası’nın vurduğu Avusturya, Çek Cumhuriyeti, Macaristan, Polonya, Romanya ve Slovakya’da 24, Shanshan Tayfunu nedeniyle Japonya’da 6 kişi hayatını kaybetti. Milyonlarca insan ise bulundukları bölgelerden tahliye edildi.

Ekolojik tahribatın en üst seviyeye çıktığı ülkelerden birisi Türkiye oldu. Türkiye’de iktidar ve sermaye grupları, ekolojik talana aralıksız bir şekilde sürdürdü. Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT) Technology Review Insights tarafından hazırlanan ve 76 ülkeyi kapsayan Yeşil Gelecek Endeksi 2023 raporunda, Türkiye 63’üncü sırada yer aldı. Raporda hava, su ve toprak kirliliğine dikkat çekildi.

Temiz Hava Hakkı Platformu’nun (THHP) Kara Rapor 2024 raporuna göre Türkiye’de nüfusun yüzde 92’sinden fazlası Dünya Sağlık Örgütü standartlarına göre kirli hava soluyor. Raporda, hava kalitesi en kirli il ise Hakkari oldu.

Yıl boyunca Giresun ve Ordu’da fındık bahçelerine; Diyarbakır ve Tunceli’de tarihi ve kültürel alanlara; İzmir, Muğla ve Çanakkale’de orman ve tarım arazilerine maden işletme ruhsatları verildi. Birçok ruhsat için “ÇED gerekli değil” kararları verildi. Hakkari’deki 4 bin 135 rakımlı Cilo-Sat Dağları’nda buzullar erimeye başladı. Bilim insanları, yıllar önce 100-200 metrelik dikey tabakanın 50 metreye kadar düştüğünü duyurdu.

Binlerce “ÇED gerekli değil” kararı

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın sitesinden, 1 Ocak-12 Aralık tarihleri arasında 12 bin 57 tane ÇED duyurusu yapıldı. Bunların 3 bin 623’ü “ÇED gerekli değil”, 621’i “ÇED olumlu” olurken, 405’i “iptal/iade”, 11’i ise “ÇED olumsuz” kararı oldu. 3 bin 902 enerji sektörüne dair ÇED duyurusu yapılırken, bunların 624’ü “ÇED gerekli değil” kararları oluşturdu. Bu kararlardan birisi de Kahramanmaraş’ta bulunan Afşin Termik Santraline 2 ünite daha eklenmesine ilişkin oldu. Madencilik faaliyetlerine ilişkin ise, toplam 3 bin 683 ÇED duyurusu yapıldı. Bunların bin 233’ü “ÇED gerekli değil” duyurularından oluştu.

Açılan yeni maden ocakları ve rant odaklı projeler nedeniyle geniş bir ormanlık alan yok edildi. Cengiz Holding’in Kazdağları’nda hayata geçirmek istediği Halilağa Bakır Madeni projesine karşı mücadele eden yaşam savunucuları, bölgede 600-700 bine yakın ağacın kesildiğini duyurdu.

Şırnak’ın Cudi, Gabar, Besta, Komate dağları bölgesinde orman kıyımı bu yılda da aralıksız devam etti. Diyarbakır’ın Lice ilçesinin kırsal mahallelerin de kapsayan geniş bir bölgede açılmak istenen bakır madeni için ise binlerce ağaç kesilmeye başlandı.

Balıkesir’in İvrindi ve Altıeylül ilçelerini kapsayan alanda açılmak istenen altın madenine karşı yöre halkının açtığı dava sürerken, şirket bölgede yüzlerce ağaç kesti.

İklim değişikliğine bağlı olarak kuraklık bu yıl kendisini daha fazla hissettirdi. Meteoroloji Genel Müdürlüğü (MGM), 2024 Temmuz ayının son 53 yılın en sıcak Temmuz’u olduğunu, Haziran ayının yağışlarında normaline göre yüzde 65 azaldığını açıkladı. Yine Nisan ayındaki yağışların geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 6, uzun yıllar ortalamasına göre ise yüzde 50 oranında düşüş gösterdiği belirtildi. Bu durumun en bariz örneği Muğla Bodrum’da yaşandı. İçme ve kullanma suyu ihtiyacını karşılayan Mumcular Barajı’nda su miktarının ölü hacme ulaşması nedeniyle Devlet Su İşleri tarafından Bodrum’a iletilen su kesildi.

Isparta’da bulunan Eğirdir Gölü’nün en dar kısmı olan Kemer Boğazı’ndaki su genişliği, 1,8 kilometreden 1,2 kilometreye geriledi, Tunca Nehri’nde, kuraklık ve aşırı sıcaklara bağlı buharlaşmayla birlikte bazı bölümlerinde su akışı durdu. Balıkesir’in Bandırma ilçesine içme ve kullanma suyunu sağlayan Gönen Barajı’nda su seviyesi yüzde 13 seviyelerine geriledi. Mersin’in içme suyunu karşılayan Berdan Barajı’nın su seviyesi, geçen yıla oranla yüzde 30 azaldı.

Muğla ile Aydın sınırında bulunan Bafa Gölü’nde 30, Burdur Salda Gölü’nde 20 metre, Sakarya Sapanca Gölü’nde 17, Van Gölü’nde ise 12-13 metre çekilme yaşandı.

Sivas’ta başta angut ve turnaların üreme yeri olarak bilinen Bingöl Gölü, Konya’da “flamingo cenneti” olarak bilinen Küçük Göl ile Kırklareli’ndeki Teke Deresi ise tamamen kurudu. Aydın’ın Söke ilçesindeki antik Myus kentinin yanı başında ve Latmos (Beşparmak) Dağları’nın kuzey batısında yer alan Azap Gölü’nde geçmiş yıllarda yaklaşık 5-6 metreye bulan su derinliği 130 santimetrelere kadar düştü.

Edirne’de son 70 yılın en kurak kışı yaşandı. Yaz aylarında ayçiçeği tarlalarında çekirge istilası yaşandı. Karadeniz’in değişen iklimi ise, özellikle Ordu ve Samsun bölgesinde yaşanan kahverengi kokarca nedeniyle fındık üreticileri büyük zarara uğradı.

Aşırı hava olaylarından seller, 20 Temmuz’da Van’ın Erciş ilçesini, 15 Temmuz’da Erzurum’un Hasankale, 9 Temmuz’da Erzurum Tekman ile Ağrı’nın Eleşkirt ilçelerinde etkili oldu. Yıl içinde Karadeniz bölgesinin sahil hattında irili ufaklı birçok sel ve heyelan meydana geldi. Bu nedenle Karadeniz Sahil Yolu defalarca ulaşıma kapandı. 7 Temmuz’da ise Muş’un Malazgirt ilçesi ile Ordu’nun Çaybaşı ilçesinde yaşanan sellerde 1’er yurttaş hayatını kaybetti.

Sellerin yanı sıra birçok kentte orman yangınları yaşandı. Haziran ayında Orman Genel Müdürlüğü’nün verilerine göre yangınlar geçen yıla göre 5 kat arttı. 1-21 Haziran 2023’te 84 orman yangını çıkarken, bu yıl aynı dönemde 399 yangın kayıtlara geçti. 20 Haziran’da Diyarbakır’ın Çınar ile Mardin’in Mazıdağı ilçesinde çıkan yangınlarda 15 kişi yaşamını yitirdi, 72 kişi yaralandı. Yangında 924 hayvan öldü, 14 bin 900 dekarlık alan yandı.

İzmir Karşıyaka ilçesi Yamanlar Dağı’nda 15 Ağustos’ta başlayan ve rüzgarın etkisiyle geniş bir alana yayılan yangında 17 ev yandı, 105 ev boşaltıldı, 44 iş yeri tahliye edildi. 3 mahallenin boşaltılmasına neden olan yangın, yaklaşık 1600 hektarlık alanda etkili oldu. Balıkesir, Manisa, Denizli, Tokat, Muğla, Aydın, Mardin, Uşak ve Çanakkale gibi kentlerde çıkan yangınlarda yüzbinlerce hektarlık alan yandı.

Maden ve enerji şirketlerinin doğaya saldırıları sürerken, ekolojistler ve yaşam alanlarını korumak isteyen yurttaşların direnişi ise hiç son bulmadı. 3 Eylül’de Artvin’in Borçka ilçesinde Reşit Kibar bu mücadele sırasında katledildi. Köyüne mesire alanı adı altında açılmak istenen taş ocağına karşı direnen Kibar, şirket çalışanları tarafından yapılan silahlı saldırıda katledildi.

Adıyman’ın Koru köyündeki taş ocağına, Hakkari’nin Kavaklı köyünde maden faaliyetlerine karşı çadır kuruldu. Diyarbakır, Trabzon, Artvin, Ordu, Eskişehir, Trabzon’da ekolojik tahribatlara karşı büyük protesto eylemleri düzenlendi.

(Tolga Güney / MA)

Paylaşın

Özel’den Erdoğan’a Yanıt: İşine Bak

Erdoğan’ın partisine yönelik eleştirilerine yanıt veren CHP Lideri Özgür Özel, “İşine baksın. Onun işi emeklinin, memurun, işçinin, esnafın ve çiftçinin yüzünü güldürmek. İşini çok kötü yapıyor, sonra dönmüş bizim işimize karışıyor. O bu lafları ettiği sırada, biz burada Suriye’nin toprak bütünlüğüne vurgu yapıyoruz, Filistin meselesine vurgu yapıyoruz” dedi ve ekledi:

“Biz buraya dünyanın 77 ülkesi ki içlerinden pek çoğu da kendi ülkelerinde iktidarda olan arkadaşlarımız, Türkiye’ye getirmeye, yeni bir kalkınma modeli konuşmaya çalışıyoruz. O, eski ezberleri konuşuyor. CHP’ye küfrediyor. Özgür Özel ile kendince alay ediyor falan. Bunların ne Türkiye siyasetine faydası var ne Erdoğan gibi yorulmuş, yıpranmış bir siyasetçiye faydası var. Kendisine bir diriliş, bir ayağa kalkış yaratmak istiyorsa o Suriye’de yaşananları daha iki gün öncesine kadar ‘Dahlimiz yok’ dediği ya da Dışişleri Bakanı Fidan’ın, ‘Biz böyle bir şey istemiyorduk. Biz planlamadık. Başkaları planladı. Biz harekat başladıktan sonra sadece bazı tavsiyelerimiz oldu’ dediği mevzudan bir zafer çıkarmaya uğraşacağına, mutfaktaki yangını söndürmeye uğraşsın.”

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkanı Özgür Özel, Fas temaslarını ANKA Haber Ajansı’na değerlendirdi ve gündeme ilişkin soruları yanıtladı. Özel, şunları söyledi:

“Konsey toplantısı için Fas’ın Rabat kentindeyiz. İki gün süren toplantılara Türkiye Delegasyonu olarak yüksek bir katılımla burada bulunduk. CHP olarak bu toplantıya iki fazda katılıyoruz. Bir tanesi geniş katılımlı olarak yapılan konsey toplantısı, bir tane de Başkanlar Kurulu diyebileceğimiz prezidyum toplantısı. Toplantı dün prezidyum toplantısıyla açıldı.

Orada bir öneride, bir çağrıda bulunduk ve bir sonraki konsey toplantısının İstanbul’da yapılmasını önerdik. Bu önerimiz; İspanya Başbakanı ve Sosyalist Enternasyonal Başkanı Pedro Sanchez tarafından benimsendi ve oylamaya sunuldu. Oy birliğiyle toplantının İstanbul’da yapılmasına karar verildi. Altı ay kadar sonra, kesin tarihini daha sonra gerekli görüşmeleri yaparak ilan edeceğimiz toplantıda, 77 ülkeden 89 parti İstanbul’a gelecek ve İstanbul’da hem dünyadaki tüm sorunları ve buna sol ve sosyal demokrat bir bakış açısıyla nasıl çözümler üretebileceğimizi tartışacağız.

Şimdiden şekillenen bir gündemi var. Birleşmiş Milletler’in (BM) de üzerinde bir gelecek paktı var küresel sorunlara bütüncül çözümler üretme noktasında. Bu konu, burada bir raporla tartışıldı ve büyük ihtimalle İstanbul’daki toplantının ana teması olacak. Esas kalkınma, yeni bir kalkınma modeli; insana değer veren, yoksullukla mücadele eden, her türlü ayrımcılıkla mücadele eden ve dünyadaki herkes için hem eşitliği hem demokrasiyi hem de barışı savunan kapsayıcı bir kalkınma modelini hep birlikte İstanbul’da tartışacağız.

Bu toplantı çok sıcak bir gündem içinde gerçekleşiyor. Hiç şüphesiz hiç terk edilmemesi gereken bir gündem ki ben de her aldığım sözde üzerinde durdum. Filistin’de yaşananları unutturmamak, dünyanın ilgisini yeniden Filistin’e çekmek gerekiyor. İsrail, bir yandan Filistin’deki zulmünü sürdürürken bir yandan Suriye’de yeni ortaya çıkan durumu, domine ederek dikkatleri Filistin’den Suriye’ye çekmiş durumda.

Biz Suriye ile ilgili Suriye’de yaşayan tüm etnik, mezhepsel, dini yapıları kapsayan yani hem Sünnileri hem Alevileri kapsayan, hem Müslümanları hem Hristiyanları kapsayan, Türkleri, Türkmenleri Arapları ve Kürtleri ve tüm yapıları birlikte kapsayan ve temsil eden bir hükümetin kurulmasının, bir demokrasinin kurulmasının ve Suriye sınırları içerisinde Suriye’nin toprak bütünlüğü korunarak bunun yapılmasını savunuyoruz. Bu konudaki düşüncelerimizi her fırsatta söyledik. Biz Suriye’nin parçalanmasından Suriye’nin içinden birden fazla devletin çıkmasından ne Suriye’ye ne bölgeye ne Türkiye’ye bir fayda gelmeyeceğini düşünüyoruz. O yüzden herkesin kendini ait hissettiği bir Suriye demokrasinin inşa edilmesi için ortaya irade koyuyoruz.

Türkiye’nin de böyle yapması lazım. Bu konuda bugün Recep Tayyip Erdoğan’ın da aynı çizgide ifadeler kullanıyor olması Türkiye’nin iktidarıyla, muhalefetiyle Suriye’nin toprak bütünlüğüne vurgu yapması çok önemlidir. Bu konuyu hükümetin bir kırmızı çizgi olarak sürekli önümüzde tutması gerektiğini düşünüyoruz. Bunun yanında Suriye’de kimin kazanıp kimin kaybettiği diye bir yaklaşım içinde olmak yerine, bütün Suriye’nin kazanacağı bir yarını inşa etmek önemli. İntikamcı yaklaşımlara, mezhepçi yaklaşımlara geçit vermemek gerekiyor.

Burada çokça konuşulduğu gibi, Afganistan da ilk başta demokrasiye doğru adım atan, kapsayıcı işler yapacağını söyleyen bir rejim olarak başlayıp iki sene içinde kadınların sesinin radyodan duyulmasına dahi yasak koyulmuş bir rejime evrilmişti. Suriye’de böyle bir oldubittiye izin vermemek için tüm ülkelerin kararlı şekilde Suriye’nin geleceğini hızla ve evrensel demokratik standartlarda sürdürülmesini gözetmek gerekiyor.

Filistin ile ilgili her fırsatta yaptığımız vurguyu bir daha söylüyoruz: İsrail’in katliam yaptığını, İsrail’in yaptıklarının bir bir insanlık suçu olduğunu, devlet terörü olduğunu aldığımız her sözle ifade ettik. Burada da bu konuya bir kez daha dikkat çektik.

Özel, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, “CHP, millilikten ve yerlilikten giderek daha fazla uzaklaşıyor. Sayın Özel’in, iç ve dış politikada kırdığı potları üst üste koysak buradan Halep’e yol olur. Türkiye gibi güçlü bir ülkenin ana muhalefet liderinin kendini bu durumlara düşürmesi, Türk siyaseti adına utandırıcıdır” ifadelerinin anımsatılması üzerine, şunları kaydetti:

Dünyanın bir ucundan Erdoğan’ın Türkiye’de yaptığı konuşmaları tebessümle izledim. İlçe başkanları, mahalle başkanları, Erdoğan’dan şunun cevabını bekliyor: ‘Biz artık sokakta yürüyemiyoruz. Kahvehaneye gittiğimizde insanlar diyor ki ‘Kardeşim -örneğin dün duyulan, en düşük emekli maaşı 14 bin lira olacakmış.- CHP en düşük emekli maaşına bir asgari ücret öneriyor. Siz 12 bin 500 liraya sürünen insanlara, enflasyonun TÜİK’e göre bile yüzde 50 olduğu yerde, bin 500 lira zam yapmayı öneriyorsunuz.

‘Biz nasıl sokağa çıkacağız’ bunu merak ediyor insanlar. Ya da ‘Asgari ücret 30, altında yokuz’ diye 81 ilde, 976 ilçede CHP kampanya yürütüyor. Dün Erdoğan’ı dinleyenlerin mahallelerinde de yürütüyor, ilçelerinde de yürütüyor. Buna karşı biz ne diyeceğiz? 21 bin. 21 bin demeyi göze almış, gözü dönmüş bir iktidar var. Ve bunu nasıl yapacak? Bunu yeniden en iyi bildiği şeyi yapmaya çalışarak Türkiye’yi kutuplaştırmaya, CHP’yi şeytanlaştırmaya çalışarak…

“Erdoğan işine baksın”

İşine baksın. Onun işi emeklinin, memurun, işçinin, esnafın ve çiftçinin yüzünü güldürmek. İşini çok kötü yapıyor, sonra dönmüş bizim işimize karışıyor. O bu lafları ettiği sırada, biz burada Suriye’nin toprak bütünlüğüne vurgu yapıyoruz, Filistin meselesine vurgu yapıyoruz. Biz buraya dünyanın 77 ülkesi ki içlerinden pek çoğu da kendi ülkelerinde iktidarda olan arkadaşlarımız, Türkiye’ye getirmeye, yeni bir kalkınma modeli konuşmaya çalışıyoruz. O, eski ezberleri konuşuyor.

CHP’ye küfrediyor. Özgür Özel ile kendince alay ediyor falan. Bunların ne Türkiye siyasetine faydası var ne Erdoğan gibi yorulmuş, yıpranmış bir siyasetçiye faydası var. Kendisine bir diriliş, bir ayağa kalkış yaratmak istiyorsa o Suriye’de yaşananları daha iki gün öncesine kadar ‘Dahlimiz yok’ dediği ya da Dışişleri Bakanı Fidan’ın, ‘Biz böyle bir şey istemiyorduk. Biz planlamadık. Başkaları planladı. Biz harekat başladıktan sonra sadece bazı tavsiyelerimiz oldu’ dediği mevzudan bir zafer çıkarmaya uğraşacağına, mutfaktaki yangını söndürmeye uğraşsın.

O yüzden Erdoğan’ın ekonomi konuşmamak için iç siyasette kavga yapmaya çalıştığını görüyorum. İşine baksın. Yerel seçimler öncesinde olduğu gibi, şimdi de asla ve asla onunla kişisel polemiklere, kişisel tartışmalara girmeyeceğim. Sadece kendisine şunu söyleyeceğim: Kendi adıma benle ilgili söylediklerinden dolayı değil. Millilik, gayri millilik vurgusu yapmış. İstanbul Havalimanı’nda 45 can bize emanet, devlete emanet 45 can gitti. Onları IŞİD’çiler öldürdüler. O İŞİD’çiler 46’şar kez ağırlaştırılmış müebbet almıştı.

Suriye’de yaşananlardan sonra bir sihirli el, o ne söylenirse onu yapan, seçilmiş milletvekilini bile Anayasa Mahkemesi kararına rağmen içeride tutan Üçüncü Daire tarafından 46’şar kez ağırlaştırılmış müebbet cezası alanları salıverdiler. Allah bilir şimdi hepsi Suriye’ye geçmiştir bile. Şimdi burada, bu tavır içinde olan mı milli bir tavırda? O 45 kişinin içinde Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmayanlar da var, her siyasi görüşten insan var. Onların hepsi, ‘Evladımı koruyamadın, bari adaleti sağla’ diyordu. Hapisteki katliamcıyı saldı, bıraktı, gidiyor şimdi onlar. Bu mu milli duruş?

O yüzden Recep Tayyip Erdoğan’ın bu ülkeye vereceği hiçbir şey kalmadığı gibi, artık siyaseten de o eski ezberleri bir yana bıraksın. O istediği kadar sövsün, saysın. Biz ona bize ayrılan zamanı emekliler için, asgari ücretliler için, çiftçiler için, esnaflar için kullanmaya; onların sorunlarını dile getirmeye devam edeceğiz. Böyle uluslararası alanda da Türkiye’nin hak ve menfaatlerini, çıkarlarını koruyacak doğru işleri yapmaya devam edeceğiz. Biz gündelik siyasetin kavgalarına saplanıp, onunla birlikte aynı bataklığa girip de bizi aşağı çekmesine izin vermeyeceğiz. Biz bu ülkeyi yukarıya çekmeye çalışıyoruz. Onun perişan ettiklerinin koluna girmeye, onları ayağa kaldırmaya çalışıyoruz.”

Paylaşın

Süper Lig: Trabzonspor, 3 Puanı Tek Golle Aldı

Süper Lig’in 17. hafta maçında Trabzonspor ile Bodrum FK,  Trabzon Stadyumu’nda karşı karşıya geldi. Hakem Ozan Ergün’ün yönettiği karşılaşmadan Trabzonspor 1 – 0 galip ayrıldı.

Haber Merkezi / Trabzonspor’a 3 puanı getiren golü 86. dakikada Pedro Malheiro kaydetti.

Trabzonspor, bu galibiyet ile puanını 19′ yükseltti, Badrum FK ise 14 puanda kaldı.

7. dakikada sol çaprazdan ceza alanına giren Dimitrov’un kaleci Uğurcan Çakır ile karşı karşıya kaldığı pozisyondaki şutunda, Uğurcan tehlikeyi ayağıyla önledi. 9. dakikada Cihan Çanak’ın ceza yayı gerisinden şutunda, top az farkla üstten auta gitti.

37. dakikada Seferi’nin sol çaprazdan şutunda, kaleci Uğurcan Çakır’dan dönen topu yakın mesafeden Celustka kaleye göndermek istedi. Savunmaya çarpan top kornere çıktı. 40. dakikada Üzeyir Ergün’ün sağdan ortasında ceza alanı içinde Dimitrov’un kafa vuruşunda, top yandan auta gitti.

45+2. dakikada orta alanda Ali Şahin Yılmaz’dan kazandığı topla ceza alanına girerek kaleci Uğurcan Çakır ile karşı karşıya kalan Mohammed’in şutunda, Uğurcan yatarak tehlikeyi uzaklaştırdı. 51. dakikada Ozan Tufan’ın uzak mesafeden vuruşunda kaleci Sousa, topu kornere çeldi.

57. dakikada Trabzonspor ceza sahası içinde oluşan karambolde topu önüne alan Dimitrov’un vuruşunda meşin yuvarlak kaleci Uğurcan Çakır’dan döndü. Dönen topu savunma oyuncuları uzaklaştırdı. 68. dakikada Banza’nın ortasında ceza sahası içinde Enis Destan’ın kafa vuruşunda top kaleci Sousa’da kaldı.

75. dakikada Umut Güneş’in ceza sahası yayı üzerinden vuruşunda kaleci Sousa topu kornere çeldi. 86. dakikada Pedro’nun uzak mesafeden vuruşunda top kaleci Sousa’nın müdahalesine rağmen ağlarla buluştu. 1-0

Stat: Trabzon

Hakemler: Ozan Ergün, Serkan Olguncan, Mustafa Savranlar

Trabzonspor: Uğurcan Çakır, Malheiro, Ali Şahin Yılmaz (Enis Destan dk. 46), Lundstram, Eren Elmalı (Arif Boşluk dk. 90+2), Mendy, Ozan Tufan, Cihan Çanak (Umut Güneş dk. 74), Muhammed Cham (Salih Malkaçoğlu dk. 90+4), Nwakaeme, Banza

Bodrum FK: Sousa, Üzeyir Ergün (Christopher Herelle dk. 73), Celustka (Ege Bilsel dk. 83), Ali Aytemur, Cenk Şen, Taylan Antalyalı, Musah Mohammed (Pedro Brazao dk. 90), Gökdeniz Bayraktar, Ribeiro (Ahmet Aslan dk. 83), Dimitrov (Puscas dk. 72), Taulan Sulejmanov

Gol: Malheiro (dk. 86) (Trabzonspor)

Paylaşın