TIME, ‘Yılın İkonu’nu Belirledi: Michelle Yeoh

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) merkezli haber ve politika dergisi TIME, “Yılın İkonu”nu belirledi. TIME’den yapılan açıklamaya göre Çin asıllı Malezyalı ünlü oyuncu Michelle Yeoh, 2022’nin ikonu seçildi.

Michelle Yeoh, oyunculuk kariyerinde 40 yılı devirdi. Hollywood’a adım atmadan önce de Asya’da ünlü olan aktris, 1980’lerin sonu itibarıyla popüler Hong Kong aksiyon filmlerinde rol aldı. Yeoh, aksiyon sahnelerinde kendisinin oynamasıyla dikkat çekti.

60 yaşındaki oyuncu, TIME’a yaptığı açıklamada 1990’ların sonunda setlerden emekli olmayı ve çocuk yapmayı planladığını ifade etti. Ancak başarılı oyuncu, Ucuz Roman’ın (Pulp Fiction) tanıtımı için 1995’te Hong Kong’a gelen Quentin Tarantino’yla görüştükten sonra fikrini değiştirdi.

Tarantino, Yeoh’un dövüş sahnelerini ezbere anlatınca aktris etkilendiğini belirtti. Yeoh böylece sinemada henüz işini bitmediğini düşündü.

Aktris bunun ardından Hollywood’da James Bond serisinin 18. filmi Yarın Asla Ölmez’de (Tomorrow Never Dies) rol aldı. Yeoh, Kaplan ve Ejderha (Crouching Tiger, Hidden Dragon) ve Mumya: Ejder İmparatoru’nun Mezarı (The Mummy: Tomb of The Dragon) gibi filmlerle adını iyice duyurdu.

Yeoh ayrıca Galaksinin Koruyucuları 2 (Guardians of the Galaxy Vol. 2) ve Shang-Chi ve On Halka Efsanesi (Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings) gibi Marvel filmlerinde de rol aldı.

Ancak Yeoh adını, 8 Nisan’da vizyona giren Her Şey Her Yerde Aynı Anda’yla (Everything Everywhere All at Once) bütün dünyaya duyurabildi.

Yıldız oyuncu nisanda GQ’yla yaptığı röportajda “izleyicilere neler yapabileceğini gösterebilmek için uzun zamandır beklediğini” söyledi.

Malezyalı aktris, filmdeki rolüyle Oscar’da En İyi Kadın Oyuncu dalında favoriler arasında.

Hollywood’daki Asyalı ve Asyalı kadın klişelerine karşı kariyeri boyunca mücadele etmesi gerektiğini söyleyen Yeoh, şöyle konuştu: Bu benim ırkımla ilgili olmamalıydı. Ancak bir savaş verdim. Denememe izin verilmeliydi.

Oscar’la ilgili de konuşan Yeoh, ödülü istediğini vurguladı.

Yeoh ayrıca Cate Blanchett, Olivia Colman ve Helen Mirren gibi Batılı oyuncularla aynı fırsatları olmadığını ve bu yüzden Her Şey Her Yerde Aynı Anda’da elinden gelenin en iyisini yaptığını söyledi: Böyle bir fırsat yakaladığınızda tüm kalbinizi ve ruhunuzu adamalısınız. Çünkü bir sonraki şansın ne zaman olduğunu bilemezsiniz.

Yeoh, Oscar’da En İyi Kadın Oyuncu ödülünü kazanırsa bunu başaran ilk Asyalı olacak.

(Kaynak: Independent Türkçe)

Paylaşın

2021’de Konser, Sinema Ve Tiyatro Harcamaları Yüzde 29 Azaldı

TÜİK’e göre izleyicilerin sinema, tiyatro, konser harcamaları 2020’de 518 bin 192 TL’den 2021’de 367 bin 850 TL’ye düştü ve toplam hanehalkı kültür harcamalarının yüzde 2’sinden yüzde 1’ine geriledi. Düşüşün yaşandığı diğer kalemler arasında kütüphane, kitap ve yazılı basın ve gösteri sanatları var.

Haber Merkezi / TÜİK’e göre hanehalklarının kültür harcamaları 2021 yılında bir önceki yıla göre yüzde 41 arttı. Hanehalklarının gerçekleştirdiği kültür harcamalarında; televizyon ve ekipmanı masrafları yüzde 20,5, kablolu/özel TV yayın hizmetlerine ödenen ücretler yüzde 15,7 ve veri işlem ekipmanları yüzde 15,5 ile en yüksek paya sahip oldu.

Müzeler, hayvanat bahçeleri gibi yerlere giriş için yapılan harcamalar iki katına çıktı ve bunların genel içindeki payı yüzde 0,2’den 0,3’e yükseldi. Müzik enstrümanları için yapılan harcamarın payı da yüzde 4’ten yüzde 3,3’e geriledi.

TÜİK’e göre toplam kültür harcamaları 2021 yılında bir önceki yıla göre yüzde 31,8 artarak 79 milyar 530 milyon 334 bin TL oldu. 2021 yılında toplam kültür harcamaları içinde genel devlet harcamalarının payı yüzde 52,4 oldu.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2021 yılı için kültür ekonomisi ve kültürel istihdam istatistiklerini yayımladı. Buna göre, kültür harcamaları 2021 yılında 2020 yılına göre yüzde 31.8 artarak 79 milyar 530 milyon 334 bin TL oldu. Kültür harcamalarının, gayrisafi yurt içi hasılaya oranı 2021 yılında yüzde 1.1 olarak gerçekleşti.

2021 yılında toplam kültür harcamaları içinde genel devlet harcamalarının payı yüzde 52.4 oldu. Genel devlet kültür harcamaları önceki yıla göre yüzde 25.1 artarak 41 milyar 698 milyon 592 bin TL olurken harcamaların yüzde 72.2’si merkezi devlet bütçesinden gerçekleşti. Genel devlet kültür harcamalarında en yüksek pay yüzde 17.8 ile mimarlık alanında oldu.

Hanehalklarının 2021 yılında gerçekleştirdiği kültür harcamalarında; televizyon ve ekipmanı masrafları yüzde 20.5, kablolu/özel TV yayın hizmetlerine ödenen ücretler yüzde 15.7 ve veri işlem ekipmanları yüzde 15.5 paya sahip oldu.

Kültürel sektörlerdeki girişimlerin cirosu yüzde 61.4 arttı

Kültürel sektörlerde faaliyet gösteren girişimlerin cirosu önceki yıla göre yüzde 61.4 artarak 145 milyar 186 milyon 559 bin TL olurken, faktör maliyetiyle katma değeri yüzde 64.1 artarak 27 milyar 846 milyon 992 bin TL oldu. Katma değerin yüzde 20.9’u kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılması, yüzde 13.3’ü sinema filmi, video ve televizyon programları yapımcılığı, ses kaydı ve müzik yayımlama faaliyetleri ve yüzde 12.3’ü mücevher ve benzeri eşyaların imalatı alanında faaliyet gösteren girişimler tarafından üretildi.

Kültürel mal ihracatı bir önceki yıla göre yüzde 110.6 artarak 87 milyar 36 milyon 925 bin TL olurken kültürel mal ithalatı bir önceki yıla göre yüzde 29.8 artarak 37 milyar 817 milyon 263 bin TL oldu. Kültürel mal ihracatının toplam mal ihracatı içindeki payı 2021 yılında yüzde 4.3 olurken kültürel mal ithalatının toplam mal ithalatı içindeki payı yüzde 1.6 oldu.

Kültürel istihdam yüzde 8.4 arttı

Kültürel istihdam 2021 yılında bir önceki yıla göre yüzde 8.4 artarak 642 bin kişi oldu. Kültürel istihdamda olanların yüzde 63.1’i 30-54 yaş grubunda, yüzde 28.8’i 15-29 yaş grubunda, yüzde 7.9’u ise 55 ve daha yukarı yaş grubunda yer aldı.

Kültürel istihdamda olanların yüzde 40.2’sini yükseköğretim mezunları, yüzde 36,4’ünü lise altı eğitimliler, yüzde 23.4’ünü ise lise ve dengi meslek okulu mezunu olanlar oluşturdu.

Kültürel istihdamda olanların, yüzde 60.4’ü ücretli, maaşlı veya yevmiyeli çalışırken, yüzde 39.6’sı işveren, kendi hesabına veya ücretsiz aile işçisi olarak çalıştı. Kültürel istihdamda olanların yüzde 74.1’i tam zamanlı çalışırken, yüzde 25.9’u yarı zamanlı çalıştı. Kültürel istihdamda yer alan kişilerin haftalık ortalama normal çalışma süresi 38.7 saat oldu.

El sanatları çalışanlarının payı yüzde 40 oldu

Kültürel istihdamın yüzde 89.3’ünü kültürel meslek alanlarında, yüzde 10.6’sını ise kültürel olmayan meslek alanlarında çalışanlar oluşturdu. Kültürel istihdamda olanların yüzde 40,0’ını el sanatları çalışanları, yüzde 19.9’unu mimar, planlamacı ve tasarımcılar, yüzde 8.4’ünü sanat ve kültür ile ilgili yardımcı profesyonel meslek mensupları, yüzde 7.9’unu ise sanatçılar ve sahne sanatçıları oluşturdu.

Kültürel istihdamın yüzde 27.9’unu kültürel faaliyet alanlarında, yüzde 72.0’ını ise kültürel olmayan faaliyet alanlarında çalışanlar oluşturdu. Kültürel faaliyet alanlarına göre; mimarlık ve uzmanlaşmış tasarım faaliyetlerinde çalışanların toplam kültürel istihdam içindeki payı yüzde 10.7 sanatlar, gösteri sanatları ve eğlence faaliyetlerinde çalışanların payı yüzde 4.2, programcılık, yayıncılık ve haber ajanslarının faaliyetlerinde çalışanların payı ise yüzde 4.0 oldu.

Paylaşın

Dünyanın En Eski Yıldız Haritası Bulundu: 2 Bin Yıldır Kayıptı

Bilim tarihinde son derece büyük bir öneme sahip olan, millattan sonra 2. yüzyılda yaşayan gökbilimci Hipparchus tarafından derlenen dünyanın en eski yıldız haritası Fransa’da yapılan yeni bir çalışmayla ortaya çıkarıldı. 

Hipparchus tarafından derlenen yıldız haritası, sabit koordinatlarla gök cisimlerinin doğru konumlarını kaydetmeye yönelik tarihteki ilk girişim olarak kabul ediliyor. Bilim insanları, el yazmasındaki çizimlerin, MÖ 129’daki yıldızların konumuyla aynı hizada olduğunu kanıtladı.

Birçok eski belge gibi, yıldız haritasının nüshaları da yazıldıktan sonraki yüzyıllarda kayboldu ve buralardaki bilgiler sadece daha sonra kaleme alınınan eserlerdeki referanslardan biliniyordu.

Fransız Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi’nde (CNRS) profesör olan Victor Gysembergh liderliğindeki bir ekip, Mısır’daki Saint Catherine Manastırı’ndan gelen bir Ortaçağ Hıristiyan el yazmasının metninin altında Hipparchus’un yıldız haritasının çeşitli parçalarını keşfettiklerini duyurdu.

NTV’nin aktardığı habere göre, Sage Pub adlı bilimsel dergide yayımlanan çalışmanın yazarları, “Yeni bulgular bugüne kadarki en güvenilir kanıtları oluşturuyor ve Hipparchus’un yıldız haritasının yeniden inşasında büyük ilerlemeye izin veriyor” ifadelerini kullandı.

‘Bi̇li̇mi̇n doğuşunda önemli̇ bi̇r ki̇lometre taşı’

Prof Dr. Gysembergh ise konuya ilişkin yaptığı açıklamada, “Hipparchus’un yıldız haritası, insanlık tarihinde sabit yıldızların konumlarını tam olarak ölçmek için yapılan ilk girişimdir. Söz konusu çalışma, evrenimizin sınırlarını ölçmek ve tahmin etmek için kolektif bir çaba olarak bilimin doğuşunda önemli bir kilometre taşıdı” değerlendirmesinde bulundu.

Bununla birlikte, Hipparchus’un yıldız haritası 800’den fazla yıldızın boylam ve enlemlerini belgeleyerek, onu iki koordinat kullanmayan önceki haritalardan ayırıyor. Uzun zamandır tarihe karışmış olmasına rağmen, araştırmacılar onun hem var olduğunu hem de daha sonraları, daha iyi bilinen astronomik metinleri etkilediğini belirtti.

Gysembergh, “Bu keşif, genellikle antik Yunanistan’ın en büyük astronomu olarak kabul edilen Hipparchus’un, bilinen diğer girişimlerden yüzyıllar önce göklerin haritasını gerçekten çıkardığını kanıtlıyor” dedi.

İzni̇k’te doğdu

Diğer taraftan gök bilimci Hipparchus hakkında günümüzde fazla bir şey bilinmiyor. Sadece bugünkü Türkiye’de o dönemle Bithynia İzmit Körfezi, İstanbul, Sakarya, Düzce ve Bursa arasında kalan bölge) olarak adlarılan bölgedeki bir şehir olan Nicea’da (İznik) doğduğu ve Rodos’ta öldüğü belirtiliyor.

Ancak, Hipparchus uzay hakkında çok şey yazdı, Sokrates öncesi filozoflardan, Samoslu Aristarkus, Eratosthenes Babil ve Mısır kaynaklarından ilham aldı.

Kuzeyin Tacı olarak da bilinen Corona Borealis modern astronomların gökyüzünü böldüğü 88 takımyıldızından birine deniliyor. Ursa Major takımyıldızı ailesinin bir parçası olan Corona Borealis, Kuzey Yarım Küre’de en iyi temmuz ayında gözlemleniyor.

Paylaşın

‘Saharov Ödülü’ Ukrayna Halkının

Avrupa Parlamentosu (AP) tarafından Sovyet fizikçi Andrey Saharov adına her yıl verdiği Saharov Ödülü’ne bu yıl cumhurbaşkanları, seçilmiş liderleri ve sivil toplumunun temsil ettiği Ukrayna halkı aldı. 

Sivil toplum temsilcilerine verilmek üzere belirlenen ödül 50,000 Avro.

AB Parlamentosu Başkanı Roberta Metsola Çarşamba günü (19 Ekim) ödül vesilesiyle yaptığı açıklamada, Ukrayna halkının Rusya karşısındaki mücadelesini övdü ve Avrupa için hayatlarını riske attıklarını söyledi.”Biliyorum ki asla pes etmeyecekler ve biz de vazgeçmeyeceğiz,” dedi.

1988’de ihdas edilen Saharov ödülü, Sovyet fizikçi ve Sovyetler Birliği döneminin siyasal muhalifi Andrey Saharov’un onuruna veriliyor.

Ödülün ilk sahipleri ırk ayrımcılığı (apartheid) karşıtı mücadelenin önderi yeni Güney Afrika’nın ilk cumhurbaşkanı Nelson Mandela ve Sovyet muhalif ve yazar Anatoliy Marçenko olmuştu.

Ödül geçtiğimiz yıl da halen Rusya’da tutuklu olarak cezaevinde bulunan Vladimir Putin’in en büyük eleştirmeni Rusya muhalefet lideri Aleksey Navalniy’e verilmişti.

Ukrayna halkı, Rusya’nın Şubat’ta başlattığı Ukrayna işgalini sonrasında parlamentonun en büyük ve en köklü iki siyasal grubu  “Sosyalistler ve Demokratlar” ve “Avrupa Halk Partisi”nce ortaklaşa aday gösterilmişti.

Diğer iki finalist, İtalya’nın 5 Yıldız Hareketince önerilen WikiLeaks’in kurucusu Avustralyalı-Britanyalı araştırmacı gazeteci Julian Assange ve Sol Grup arafından desteklenen Kolombiya Hakikat Komisyonu olmuştu.

5 Yıldız Hareketi ödülün Ukrayna halkına verilmesini kutladı ve AP milletvekili Sabrina Pignedoli Çarşamba günü yaptığı basın açıklamasında, partisinin “Avrupa Parlamentosu’nun tüm finalistleri Aralık’taki genel kurul toplantısına davet etmesini” beklediğini açıkladı: “Assange’ı Strazburg’da bekliyoruz”

WikiLeaks’in kurucusu, şu anda, Londra’daki Belmarsh hapishanesinde, ABD’ye iadesine karşı temyiz başvurusunun karara bağlanmasını bekliyor.

Assange, ABD makamlarınca WikiLeaks’in, Washington’ın görevlilerinin yaşamlarını tehlikeye attığını söylediği gizli ABD askeri kayıtları ve diplomatik yazışmalarından oluşan büyük bir bilgi dağarcığını açıklaması dolayısıyla, casusluk dahil 18 suçtan sanık olarak aranıyor.

Paylaşın

Vaclav Havel İnsan Hakları Ödülü’ne Kara-Murza Layık Görüldü

Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKPM) tarafından verilen Vaclav Havel İnsan Hakları Ödülü’ne bu yıl Rusya’da hapiste bulunan muhalif ve aktivist Vladimir Kara-Murza layık görüldü.

Vladimir Kara-Murza’nın ödülü, eşi Yevgeniya Kara-Murza’ya takdim edildi. Törende konuşan Kara-Murza, “Mevcut Rus yetkililer (amaçları bu olmasa da) gerçek bir vatansever portresi çizdiler. Vladimir Putin hükümeti böyle insanları hain olarak görüyor. Partnerim, en iyi arkadaşım ve çocuklarımın babasıyla daha fazla gurur duyamazdım” dedi.

Yevgeniya Kara-Murza, eşinin hapishaneden yazdığı mektubu da okudu. Kara-Murza mektubunda, “Putin, Ukrayna’yı acımasızca işgale başlayarak ülkemizde hakikate karşı da bir savaş başlattı” dedi: Vladimir Putin’in Rusya’sında gerçeği söylemek devlete karşı işlenmiş bir suç olarak görülüyor.

Vladimir Kara-Murza, Vaclav Havel İnsan Hakları Ödülü’nü Rusya’daki diğer siyasi mahkumlara adadığını ve ödülle birlikte verilecek paranın onların aileleri için harcanacak bir fona aktarılacağını açıkladı.

AKPM Başkanı Tiny Kox da törende konuşma yaptı: “Günümüz Rusya’sında iktidara karşı durmak inanılmaz bir cesaret gerektirir. Bugün bu cesareti Sayın Kara-Murza hapishanedeki hücresinden gösteriyor.”

Kara-Murza’nın tutukluluğu hakkında

Rusya’nın önde gelen muhalif isimlerinden aktivist Vladimir Kara-Murza 11 Nisan akşamı Moskova’da gözaltına alınmıştı.

Savaşa karşı olduğunu dile getiren ve Rusya’nın önde gelen muhalif isimleriyle savaş karşıtı bir komite kuran Kara-Murza’nın avukatı müvekkilinin “polisin emirlerine uymadığı gerekçesiyle” gözaltına alındığını ve 15 gün hapis veya para cezasıyla karşı karşıya olduğunu aktarmıştı.

2015 ve 2017 yıllarında Moskova’da zehirlenen ve 2015’teki olayın ardından böbrek yetmezliği sebebiyle hayati tehlike yaşayan Kara-Murza aynı zamanda 2015 yılında başkent Moskova’da silahlı saldırı sonucu öldürülen muhalefet lideri Boris Nemtsov’un da arkadaşıydı.

“Vatana ihanet” ile suçlanan Rusyalı aktivist, suçlu bulunması halinde yirmi yıl hapis cezasına çarptırılacak.

Vaclav Havel ödülü hakkında

Vaclav Havel Ödülü, 2011’de ölen, Çekoslovakya komünist rejiminin önde gelen muhalifi ve önce 1989-1992 arası Çekoslovakya devlet başkanı, iki ülkenin anlaşarak ayrılmasından sonra 1993-2003 arası Çek Cumhuriyeti’nin ilk Cumhurbaşkanı olan ünlü yazar Vaclav Havel’in anısına, Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi, Vaclav Havel Kütüphanesi ve Charta 77 tarafından koyulmuştu.

Avrupa ve Avrupa dışında sivil toplum çıkışlı kişi veya kurumlara verilen ödüle aday gösterilenlerde, belirli bir grubun insan hakları durumu üzerinde gerçek bir fark yaratmış olması, büyük ve sistematik ihlalleri ortaya çıkarmada etkili olması veya insan hakkı bağlantılı bir hedef doğrultusunda kamuoyunu ve/veya uluslararası toplumu başarıyla harekete geçirmiş olması aranıyor.

Bu yıl 10 Ekim’de verilen ödül 2013’ten bu yana Ales Bialiatski (Belarus), Anar Mammadli (Azerbaycan), Ludmilla Alexeeva (Rusya), Nadia Murad (Irak), Murat Arslan (Türkiye) ve Oyub Titiev’e (Rusya) ve en son olarak da 2019’da Çin’de hapis cezası alan Uygur aydını İlham Tohti ile Balkanlar’dan gençleri bir araya getiren İnsan Hakları Gençlik Girişimi arasında paylaştırıldı.

Ödülü 2020 yılında Suudi Arabistanlu kadın hakları aktivisti Loujain Alhathloul alırken, ödüle 2021’de Belaruslu muhalefet lideri Maria Kalesnikava layık görüldü.

Paylaşın

2022 Nobel Ekonomi Ödülü’nün Sahipleri Belli Oldu

2022 Nobel Ekonomi Ödülü’ne “bankalar ve ekonomik kriz araştırmalarından” dolayı Ben S. Bernanke, Douglas W. Diamond ve Philip H. Dybvig’in layık görüldüğü duyuruldu. 2021 Nobel Ekonomi Ödülü’nü ekonomistler David Card ile Joshua D. Angrist ve Guido W. Imbens kazanmıştı.

İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, Alfred Nobel’in Anısına Ekonomi Bilimlerinde The Sveriges Riksbank Ödülü’nün sahiplerini açıkladı.

Türkiye saatiyle 12.45’de düzenlediği basın toplantısıyla 2022 Nobel Ekonomi Ödülü’nün sahiplerini açıklayan Akademi, ödülün “bankalar ve ekonomik kriz araştırmalarından” ötürü Ben S. Bernanke, Douglas W. Diamond ve Philip H. Dybvig’in layık görüldüğünü duyurdu.

Nobel Ödülü’nün internet sayfasında paylaşılan bilgilere göre, Brookings Enstitüsü’nden Ben S. Bernanke, Chicago Üniversitesi’nden Douglas W. Diamond ve St. Louis Washington Üniversitesi’nden Philip H. Dybvig’in ekonomi alanındaki çalışmaları “bankaların özellikle ekonomik krizler sırasında ekonomide oynadığı rolü daha iyi anlamamıza önemli katkı sundu.”

“Araştırmalarındaki önemli bir bulgu, bankaların batmasını engellemenin ne kadar hayati olduğuydu” diyen Akademi, şu değerlendirmede bulundu:

“Modern bankacılık araştırması, neden bankaların olduğunu, kriz dönemlerinde bankaları nasıl daha az savunmasız kılacağımızı ve bankaların batmasının ekonomik krizleri nasıl daha da kötüleştirdiğine açıklık getiriyor.

Bu araştırmaların temellerini, 1980’li yılların başında Ben Bernanke, Douglas Diamond ve Philip Dybvig attı. Analizleri, finansal piyasaları regüle etme ve ekonomik krizlerle baş etme konularında büyük öneme sahip.”

Ekonomi Bilimleri Nobel Komitesi Başkanı Tore Ellingsen de açıklamasında, “Ödülü kazananların içgörüleri hem önemli krizlerden hem de maliyetli kurtarma eylemlerinden korunma yetimizi geliştirdi” dedi.

Yıllar içinde Nobel Ekonomi Ödülleri

2021 Nobel Ekonomi Ödülü’nü ekonomistler David Card ile Joshua D. Angrist ve Guido W. Imbens kazanmıştı.

Kanadalı çalışma ekonomisti Card’ın, “çalışma ekonomisine ampirik katkılarından”, Angrist ve Imbens’in “nedensellik ilişkilerinin analizine metodolojik katkılarından” ötürü 2021 Nobel Ekonomi Ödülü’ne layık görüldüğü duyurulmuştu.

Üç ekonomistin çalışmalarının, emek piyasasına ilişkin yeni anlayışlar gelişmesini sağladığı, neden sonuç ilişkisi açısından doğal deneylerden ne gibi sonuçlar çıkarılabileceğini gösterdiği, yaklaşımlarının diğer alanlara da yayıldığı ve ampirik araştırmayı kökten değiştirdiği belirtilmişti.

Nobel Ekonomi Ödülü’nü kazananlara altın madalyanın yanı sıra 1,1 milyon dolar veriliyor.

Ödül, 2020’de açık artırma teorisinin geliştirilmesine katkı sunan ABD’li ekonomistler Paul R. Milgrom ve Robert B. Wilson’a verilmişti.

Milgrom ve Wilson’un keşiflerinin “dünya çapında satıcılara, alıcılara ve vergi mükelleflerine fayda sağladığı” belirtilmişti.

2019 Nobel Ekonomi Ödülü’nü de küresel yoksullukla mücadele alanında yaptıkları çalışmalar dolayısıyla ABD’li iktisatçılar Abhijit Banerjee, Esther Duflo ve Michael Kremer kazanmıştı.

Paylaşın

59. Altın Portakal Film Festivali’nde Kazananlar Belli Oldu

59. Antalya Altın Portakal Film Festivali, Antalya Kapalı Spor Salonu’nda düzenlenen ödül töreniyle sona erdi ve ödülleri kazananlar belli oldu. Nefise Karatay ve Yekta Kopan’ın sunuculuğunu yaptığı geceye şarkıları ile Nükhet Duru eşlik etti.

Haber Merkezi / Bu yıl, 10 film Ulusal Uzun Metraj Film Yarışması’nda yer aldı; Bir Umut, Hara, Kar ve Ayı, Gidiş O Gidiş, Ayna Ayna, Bomboş, Kurak Günler, Karanlık Gece, İguana Tokyo, LCV adlı filmler bu yıl Altın Portakal Ödülleri için yarıştı ve ödüllere damgasını vuran film Emin Alper imzalı Kurak Günler oldu.

Kazanan isimler ve yapımlar şöyle:

Ulusal uzun metraj film yarışması

En İyi Film: Karanlık Gece (Yönetmen: Özcan Alper)

Dr. Avni Tolunay Jüri Özel Ödülü: Ayna Ayna (Belmin Söylemez)

Behlül Dal En İyi İlk Film Ödülü: Kar ve Ayı (Yönetmen: Selcen Ergun)

En İyi Yönetmen: Emin Alper / Kurak Günler

Cahide Sonku Ödülü: Çiğdem Mater / Kurak Günler

En İyi Senaryo: Özcan Alper, Murat Uyurkulak / Karanlık Gece

En İyi Kadın Oyuncu: Merve Dizdar / Kar ve Ayı

En İyi Erkek Oyuncu: Selahattin Paşalı / Kurak Günler ve Cem Yiğit Üzümoğlu / LCV (Lütfen Cevap Veriniz)

En İyi Görüntü Yönetmeni: Christos Karamanis / Kurak Günler

En İyi Kurgu: Özcan Vardar, Eytan İpeker / Kurak Günler

En İyi Sanat Yönetmeni: Meral Efe Yurtseven, Yunus Emre Yurtseven / İguana Tokyo

En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu: Laçin Ceylan / Ayna Ayna

En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu: Erol Babaoğlu / Kurak Günler

En İyi Müzik: Kurak Günler / Stefan Will

SİYAD En İyi Film Ödülü: Kurak Günler (Yönetmen: Emin Alper)

Film-Yön En İyi Yönetmen Ödülü: Emin Alper / Kurak Günler

Uluslararası uzun metraj film yarışması

En İyi Film: Ziyaretçi (Yönetmen: Martín Boulocq)

Jüri Özel Ödülü: Valeria Evleniyor (Yönetmen: Michal Vinik)

En İyi Yönetmen: Damian Kocur / Ekmek ve Tuz

En İyi Kadın Oyuncu: Marina Foïs / Canavarlar

En İyi Erkek Oyuncu: Pejman Jamshidi / Mahkeme

Ulusal belgesel film yarışması

En İyi Belgesel Film: Kim Mihri (Yönetmen: Berna Gençalp)

Belgesel Film Jüri Özel Ödülü: Düet (Yönetmen: Ekin İlkbağ & idil Akkuş)

Ulusal kısa metraj film yarışması

En İyi Kısa Film:  Ben Tek Siz Hepiniz (Yönetmen: Barış Kefeli & Nükhet Taneri)

Kısa Film Jüri Özel Ödülü: Cehennem Boş, Tüm Şeytanlar Burada (Yönetmen: Özgürcan Uzunyaşa)

Paylaşın

2022 Nobel Barış Ödülü Sahiplerini Buldu

2022 Nobel Barış Ödülü’ne insan hakları savunucusu Ales Bialiatski ile insan hakları örgütleri Memorial ve Center for Civil Libertie’s layık görüldü. Nobel Barış Ödülü 2021’de Rus gazeteci Dimitri Muratov ve Filipinli gazeteci Maria Ressa’ya verilmişti.

Haber Merkezi / 2022 Nobel Barış Ödülü, kendi ülkesi Belarus’ta cezaevinde bulunan insan hakları savunucusu Ales Bialiatski ile Rusya ile Ukrayna’dan iki insan hakları örgütüne verildi. Bialiatski, 2020 yılında İsveç’te Doğru Yaşam Ödülü’nü (Right Livelihood Award) kazanmıştı.

Norveç Nobel Komitesi, Bialiatski’nin yanı sıra Rus insan hakları örgütü “Memorial” ve Ukrayna merkezli insan hakları örgütü “Center for Civil Liberties” isimli kuruluşları 2022 Nobel Barış Ödülü’ne layık gördü.

Komiteden yapılan açıklamada, “Nobel Barış Ödülü sahipleri kendi ülkelerindeki sivil toplumları temsil ediyor. Uzun yıllar boyunca iktidarı eleştirme ve vatandaşların temel haklarını koruma hakkını desteklediler” ifadelerine yer verildi.

Ayrıca açıklamada, “Savaş suçlarını, insan hakları ihlallerini ve gücün kötüye kullanımını belgelemek için olağanüstü çaba sarf ettiler. Birlikte sivil toplumun barış ve demokrasi için ne kadar önemli olduğunu gösterdiler.” denildi.

1901 ve 2021 yılları arasında 102 Nobel Barış Ödülü sahibini bulurken bunların 25’i kurumlara verildi. Kurum sayısı bu seneki ödülle 27’ye yükseldi. Şu ana kadar 2 barış ödülü, üç kişi arasında paylaştırıldı. Bu seneki ödülle birlikte bu sayı 3’e yükseldi.

Nobel Barış Ödülü’nü bugüne kadar reddeden bir kişi oldu. Eski ABD Dışişleri Bakanı Henry Kissinger ile 1973 Paris Antlaşması’nı imzaladığı için Barış Ödülü’nü paylaşan Vietnamlı politikacı Le Duc Tho, ödülü almayı reddetmişti. Nobel Barış Ödülü şu ana kadar 18 kadına verildi.

Ödül 10 milyon İsveç kronu değerinde

İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi tarafından verilen ve 10 milyon İsveç kronu değerinde olan ödül, dünyanın en prestijlilerinden kabul ediliyor.

Bilim dalları, edebiyat ve barış dallarında verilen ödüller, dinamiti keşfederek büyük bir servet kazanan Alfred Nobel’in vasiyeti doğrultusunda verilmeye başlandı. Ödül 1901 yılından itibaren yaşanan iki dünya savaşının sebep olduğu kesintiler dışında her sene düzenli olarak veriliyor.

2022’nin ilk Nobel Ödülü pazartesi günü tıp dalında “Neandertal DNA’sının şifrelerini çözdüğü” için Svante Paabo’ya verildi. Salı günü de Nobel Fizik Ödülü, “Dolaşık fotonlarla yaptıkları deneyler, Bell eşitsizliklerinin ihallerini ortaya koymaları ve kuantum bilgi bilimine öncülük ettikleri için” Alain Aspect, John F. Clauser ve Anton Zeilinger’e verildi.

2022 Nobel Kimya Ödülü’nü Stanford Üniversitesi’nden Carolyn R. Bertozzi, Kopenhag Üniversitesi’nden Morten Meldal ve Scripps Araştırma’dan Barry Sharpless kazandı. 2022 Nobel Edebiyat Ödülü’nü Fransız yazar Annie Ernaux kazandı.

Paylaşın

2022 Nobel Edebiyat Ödülü Annie Ernaux’a Verildi

2022 Nobel Edebiyat Ödülü, ‘sınıf atlama, evlilik, kadın özgürlüğü, cinsellik, kürtaj, hastalık, yaşlılık ve ölüm’ gibi meseleleri eserlerinde işleyen Fransalı yazar Annie Ernaux’a verildi.

Annie Ernaux ödüle, “kişisel hafızanın köklerini, yabancılaşmalarını ve kolektif kısıtlamalarını ortaya çıkarmadaki cesareti ve nesnel keskinliği nedeniyle” nedeniyle layık görüldü.

İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, “Yazarlığa giden yolu uzun ve zorluydu” diyerek Ernaux için “Yazılarında cinsiyet, dil ve sınıf açısından güçlü eşitsizliklerin damgasını vurduğu bir yaşamı tutarlı bir şekilde ve farklı açılardan inceler. Ernaux, yazmanın politik bir eylem olduğunu söyleyerek, toplumsal eşitsizliğe gözlerimizi açtı. Bu amaçla dili, hayal gücünün perdelerini yırtmak için kendi deyimiyle bir ‘bıçak’ olarak kullanır” dedi.

2021 yılı Nobel Edebiyat Ödülü, ‘Kültürler ve kıtalar arasındaki uçurumda sömürgeciliğin etkilerini ve mültecilerin kaderini uzlaşmaz ve merhametli bir şekilde ele alması nedeniyle’ roman yazarı Abdulrazak Gurnah’a verilmişti. Yazar, 10 milyon İsveç kronunun sahibi olmuştu.

Nobel Edebiyat Ödülü, 1901-2022 yıllarında 115 kez verildi. Toplam 119 kişiye layık görülen ödüllerden 4’ü 2’şer yazar arasında paylaştırılmıştı. 2006’da Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazanan Orhan Pamuk, Nobel alan ilk Türk yazar olmuştu.

Yazarın kitapları Türkiye’de Can Yayınları ve İletişim Yayınları etiketiyle okurla buluşuyor. Yazarın eserlerini Türkçeye Siren İdemen ve Yaşar Avunç çevirdi.

Yazarın Türkçedeki kitapları şöyle:

Boş Dolaplar
Babamın Yeri
Seneler
Yalın Tutku
Babam
Kürtaj

Annie Ernaux hakkında

1 Eylül 1940’ta, Lillebonne’da, işçi sınıfına mensup bir ailede doğdu; çocukluğunu Yvetot, Normandiya’da geçirdi. Mazbut bir sosyal çevrede büyüdü, edebiyat öğrenimi gördü ve uzun yıllar boyunca edebiyat öğretmenliği yaptı.

Kişisel deneyimle toplumsal tarihi birleştiren unsurları ilk romanı “Armoires vides”le (Boş Dolaplar) ortaya koydu. Sınıf atlama, evlilik, kadın özgürlüğü, cinselllik, kürtaj, hastalık, yaşlılık ve ölüm gibi meseleleri kendi deneyimleri üzerinden aktarırken, arka planda daima toplumsal yaşam ve onu oluşturan kültürel, siyasî, tarihî olaylara yer vererek, “toplumsal bellek” yazını olarak nitelenebilecek eserlere imza attı; başta Renaudot Ödülü olmak üzere birçok ödüle değer görüldü. Hâlâ Cergy’de yaşıyor.

Paylaşın

2022 Nobel Kimya Ödülü Üç Bilim İnsanına Verildi

İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi’nde düzenlenen basın toplantısında, Carolyn R. Bertozzi, Morten Meldal ve K. Barry’nin 2022 Nobel Kimya Ödülü’ne layık görüldüğü açıklandı.

Ödülle ilgili olarak Nobel Ödülü’nün resmi internet sitesinde yapılan açıklamada, Bertozzi’nin bioortogonal reaksiyonlarının, hücrenin olağan kimyasını bozmadan meydana geldiğine, bu reaksiyonların, diğer birçok uygulamanın yanı sıra daha hedefe odaklı kanser tedavilerine katkı sağladığına dikkat çekildi. Sharpless ve Meldal’ın da kimyanın işlevsel bir formu olan “click kimyasının” temelini attıkları belirtildi.

İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi’nin kararı, The Nobel Prize sosyal medya hesabından yapılan bir paylaşımla da duyuruldu.

Nobel Ödülleri için 10 Aralık’ta düzenlenecek etkinlikte 10 milyon İsveç kronu (yaklaşık 16 milyon 643 bin TL) sahiplerine teslim edilecek.

2021’de Nobel Kimya Ödülü’nü Almanyalı kimyager Benjamin List ve ABD’li kimyager David W.C. MacMillan kazanmıştı.

List ve MacMillan, molekül inşasında yeni ve mahir bir araç olan “organokatalizi” geliştirmelerinden ötürü ödüle layık görülmüştü. İki bilim insanının geliştirdiği bu aracın, farmasötik araştırmalarında büyük etki yarattığına ve kimyayı daha “çevre dostu” hale getirdiğine işaret edilmişti.

Ödül, 2020’de “DNA zincirlerini kesmeye ve yeniden birleştirmeye olanak sağlayan ‘CRISPR/Cas9’ sisteminin geliştirilmesine katkılarından ötürü” Fransalı mikrobiyolog Emmanuelle Charpentier ile ABD’li biyokimyacı Jennifer A. Doudna’ya verilmişti.

2020 Nobel Kimya Ödülü, kadın adaylar arasında paylaşılan ilk örnek olmuştu. Ödüle Charpentier ve Doudna’dan önce beş kadın layık görülmüştü.

Marie Curie 1911’de, kızı Irene Joliot-Curie 1935’te, Dorothy Crowfoot Hodgkin 1964’te, Ada Yonath 2009’da ve Frances H. Arnold 2018’de ödülü kazanmıştı.

1901’den bu yana her yıl kimya alanında insanlığa önemli katkı sunan kişilere verilen Nobel Kimya Ödülü’nü 2015’te Türk bilim insanı Aziz Sancar kazanmıştı. Sancar, “Nobel Ödülü kazanan ilk Türkiyeli bilim insanı” olmuştu.

Paylaşın