TÜİK’in açıkladığı kasım ayı enflasyon verilerini değerlendiren ekonomist Güldem Atabay, “Para politikası ile buraya kadar. Gerisi matematik ve patinaj. Çok üzücü” dedi.
Haber Merkezi / Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu ise, “Enflasyon Kasım ayında %2,24 arttı. Yılın ilk 11 ayının enflasyonu %42,91’e ulaştı. Aralık’ta %2’lik bir artışla bile yıl sonu %45,8 enflasyonla kapatılacak. Tahminler bir kez daha tutmamış olacak!” değerlendirmesini yaptı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Kasım ayı enflasyon oranlarını açıkladı. Buna göre Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), Ekim ayına göre yüzde 2,24 arttı. Yıllık artış ise yüzde 47,09 olarak kayıtlara geçti.
TÜİK verilerine göre, son bir yılın ortalamaları dikkate alındığında tüketici fiyatları yüzde 60,45, yurt içi üretici fiyatları ise yüzde 42,6 arttı.
Geçen yılın Kasım ayı ile kıyaslandığında fiyatların en fazla arttığı gruplar yüzde 92,49 ile eğitim ve yüzde 74,45 ile konut oldu. En az fiyat artışı ise yüzde 26,24 ile ulaştırma ve yüzde 31,45 ile giyim ve ayakkabıda kaydedildi. Aylık değişimlerde ise en fazla fiyat artışı yüzde 5,1 ile Gıda ve alkolsüz içecekler grubunda yaşandı. Giyim ve ayakkabı grubunda ise Ekim ayı ile kıyaslandığında Kasım’da yüzde 0,25 fiyat düşüşü olduğu kaydedildi.
Bağımsız Enflasyon Araştırma Grubu’nun (ENAG) verilerine göre ise, tüketici fiyatları Kasım ayında bir önceki aya göre yüzde 4,06, geçen yılın Kasım ayına göre de yüzde 86,76 arttı. ENAG’ın geçen ay için hesapladığı yıllık enflasyon ise yüzde 89,77 olarak açıklanmıştı.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek enflasyon rakamlarıyla ilgili “Hizmet enflasyonundaki gerileme ve iyileşen enflasyon beklentileri katılıkları azaltmada önemli mesafe katettiğimizi gösteriyor” değerlendirmesini yaptı.
Ekonomistler sosyal medya hesabından, TÜİK’in kasım ayına ilişkin enflasyon verilerini değerlendirdi.
Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu: Enflasyon Kasım ayında %2,24 arttı. Yılın ilk 11 ayının enflasyonu %42,91’e ulaştı. Aralık’ta %2’lik bir artışla bile yıl sonu %45,8 enflasyonla kapatılacak. Tahminler bir kez daha tutmamış olacak!.
Prof. Dr. Mehmet Şişman: Endeksde ağırlığı en yüksek olan gıda ve alkolsüz içecekler fiyat artışları (Kasım %5,10) durdurulmadıkça; enflasyonu düşürmek hâyâl bile değil..Yıl sonu hedefini 3 puan geçtik bile..Enag Kasım %4,06 bu arada Tüik’le fark yine açık (%2,24).
Prof. Dr. Selva Demiralp: Beklenti üzerinde gelen enflasyon rakamı TCMB’nin yakın zamanda bir faiz indirimine gitmesini son derece zorlaştırır.
Ekonomist Banu Kıvcı Tokalı: Kasım TÜFE aylık artış %2,24 (tahminim %2,33 idi). Kritik C ve D çekirdek göstergelerinde aylık artışlar %1,4-1,5 ile sınırlı. Yarın açıklanacak gösterge çekirdek enflasyon verisi de, enflasyonun ana eğiliminde iyileşme görünümünü destekleyecek gibi duruyor.
Prof. Dr. Ali Hakan Kara: Aylık enflasyonun ana trendini (mevsim etkilerinden arındırılmış 9 ayrı çekirdek enflasyon göstergesinin medyanı) %2,5 olarak hesaplıyorum. Yıllıklandırılmış olarak %34,5’e denk geliyor. Veriler henüz parasal gevşemeyi desteklemiyor.
Faiz kararlarında en çok dikkate alınacak gösterge mevsim etkilerinden arındırılmış aylık hizmet enflasyonu. Son iki ayda %3’ün biraz üzerinde seyrediyor. Merkez Bankası bu göstergenin Aralık’ta %3’ün altına ineceğini görürse faiz indirimine mütevazi bir adımla başlayacaktır.
Dr. Burcu Aydın: Kasım ayında tüketici enflasyonu aylık %2,2 (beklenti %1,9) yıllık %47,1 arttı. Kasım enflasyonu Aralıkta faiz indirim imkanını azaltsa da kapı henüz kapanmadı…
Kasım ayında enflasyon gıda grubunun etkisiyle yükseldi. Konut, sağlık gibi temel ihtiyaçlarda da aylık fiyat artışı yüksek oldu. Para politikasının bu alanlara etkisi sınırlıdır. Sorunun çözümü için yapısal politikalar şart…
Prof. Dr. Serap Durusoy: Sadece ücretleri baskilayarak ve sadece vatandaştan fedakarlık bekleyerek enflasyonun düşürülemedigi gerçeği yine karşımızda.
Ekonomist Oğuz Demir: Kasım ayı gıda enflasyonu %5,1! Sadece bir ayda.. Enflasyon düşüyor (!)
Prof. Dr. Ensar Yılmaz: Bir yıl önce yıllık enflasyon %62 civarında, bir yıl sonra %47, sadece 15’lik düşme;bu da koşullar elverişli iken oluşuyor (stabil döviz kuru+düşük ücret+stabil enerji fiyatları); büyük bir başarısızlık,merkez bankası bunu nasıl açıklıyor acaba,beklentiler veya kamu ayağı mı yine.
Doç. Dr. Orhan Karaca: TÜİK-TÜFE kasım ayı enflasyonu %2.2 çıktı. İTO-ÜGE’den 0.9 puan yani epeyce düşük. Yıllık TÜFE ise %47.1’e indi. TCMB’nin önceki sözleri geçerliyse buradan faiz indirimi çıkmaz gibi görünüyor. Ama son açıklamalarında bu sözleri unutmak ister gibiydi. Bakalım göreceğiz.
Prof. Dr. Fatih Özatay: Faiz indirim olasılığı arttı. Kasım enflasyonu %2,24. Mevsim etkisinden arındırılmış (MEA) da bu civarda (sadece manşetten yapılan bir hesaplama) % 14 hedefi ile uyumlu enflasyon (MEA) %1,5 idi. %21 ile uyumluyu %2,25 alabiliriz. Enflasyon beklentilerindeki düşüşe (düzey yüksek olsa da) ve tüketim harcamalarının bir çeyrek öncesine göre azalmakta olduğuna da dikkat. Not: Alaattin Aktaş ile birlikte trenle Eskişehir’e gidiyoruz. O aynı fikirde değil.
Ekonomist Güldem Atabay: Para politikası ile buraya kadar. Gerisi matematik ve patinaj. Çok üzücü.
Ekonomist Murat Sağman: TÜİK Kasım ayında enflasyon aylık %2,24, yıllık %47,09 olarak açıkladı. İTO’da aylık yüzde 3,1 yıllık yüzde 58 olarak açıkladı. ENAG verilerine göre ise Kasım ayında enflasyon aylık yüzde 4,06, yüzde 86,76 olarak gerçekleşti. Hep söylediğimiz gibi aynı ülke, aynı ürünler, aynı üreticiler, aynı tüketiciler fakat ayrı oranlar.
