“Madeni 10, Kağıt 500 Ve 1000 Lira Geliyor” İddiası

Türk Lirası’nın değeri enflasyonla erirken, kâğıt ve madeni paraları basma maliyeti de hammadde nedeniyle uçuyor. Hükümetin madeni ve kağıt parada yeni çalışma başlattığı öne sürüldü. İddialara göre 10 TL madeni para olacak, 500 ve 1000 TL’lik banknotlar basılacak.

Cumhuriyet’ten Sefa Uyar’ın haberine göre Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Uşak Milletvekili Özkan Yalım, yüksek enflasyon, Türk Lirası’nın değer kaybı ve dövizdeki yükseliş nedeniyle artan madeni para maliyetlerinin Merkez Bankası’nı harekete geçirdiğini belirtti.

Merkez Bankası ve Darphane’nin hem madeni hem de kâğıt paralara ilişkin yeni hazırlıklar içinde olduğunu iddia eden CHP’li Yalım, şunları söyledi: “Tedavülde bulunan bozuk paraların artık hiçbir hükmü kalmadı. Bir ekmeğin 4-5 liraya satıldığı ülkemizde 1.5-10 ve 25 kuruşların tedavülden kalkması gerekiyor. MB bu paraların tedavülden kalkması, yeni 500 ve 1000 liralık kâğıt banknotların basılması, 2.5 lira, 5 lira ve 10 liranın demir para olması için çalışmalar yapıyor” dedi.

Paraların kalıplarının bile hazır olduğunu öne süren Yalım, “Cumhurbaşkanı Erdoğan yeni para basımının, enflasyonun arttığına ilişkin verileri güçlendirmesinden, seçim arifesinde aleyhine kullanılmasından korkuyor” dedi.

“Özel hurdacılar türedi”

CHP’li Yalım, madeni paraların maliyetini de, içerdikleri madenlerin fiyatları üzerinden hesapladı. Buna göre, 5 kuruş için 1 lira 56 kuruş, 10 kuruş için 1 lira 70 kuruş, 25 kuruş için 2 lira 16 kuruş, 50 kuruş için 3 lira 66 kuruş ve 1 lira için 4 lira 42 kuruş ham metal harcaması yapılıyor. Son dönemde basılan demir paraların, darphaneden çıkar çıkmaz hurdacıların eline geçtiğini söyleyen Yalım, “Paralar eritiliyor ve hurdacılara satılıyor. Aslında bu bir suç” diye konuştu.

Kağıtlar da uçtu

Yalım, madeni paraların yanı sıra kâğıt paraların maliyetini de hesapladı. Buna göre, 5 Türk Lirası’nın kâğıdı 0.30 Sterlin, TL cinsinden değeri ise 6 lira 60 kuruş. 10 Türk Lirası’nın kâğıdı 0.35 sterlin, TL cinsinden değeri 7 lira 70 kuruş. 100 Türk Lirası’nın kâğıdı 0,52 sterlin, TL cinsinden 11 lira 44 kuruş. 200 Türk Lirası’nın kâğıdı 0.57 sterlin, TL cinsinden ise 12 lira 54 kuruş.

Paylaşın

‘Kur Korumalı Mevduat’ın Devlete Faturası Ağır Olacak

Kur Korumalı Mevduatın (KKM) ağustos ayı itibariyle devlete faturası ağır olacak. Şirketler şubatta girdikleri KKM hesaplarından ağustos itibarıyla getiri almaya başlayacak.

Reuters’ın 4 ekonomistin görüşleriyle derlediği verilere göre, şirketlerin 6 aylık vadelerinin dolmasıyla KKM’de ağustosta yaklaşık 20 milyar dolar değerinde dönüş olacak ve yılın en büyük dönüşü de bu ayda gerçekleşecek. Şubat ayında dolar ortalama 13,62 lira seviyesindeydi. Bugün kurda gelinen 17,90 liralık seviye ise KKM’de yüzde 32 oranında bir getiriye işaret ediyor.

KKM’ye şubatta giren şirketlerin çoğunluğunun dövizden döndükleri göz önüne alındığında faturanın büyük kısmı da Merkez Bankası’nın hesabına yazılacak.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun (BDDK) haftalık verilerine göre 22 Temmuz ile biten haftada Kur Korumalı TL Mevduat  hesapları 1 trilyon 101.3 milyar TL’ye (62.4 milyar dolar) çıktı. Hazine tarafından Kur Korumalı Mevduat için bu yılın şubat ayından itibaren yapılan toplam ödeme 37.2 milyar liraya ulaştı. Merkez Bankası ise bugüne kadar KKM için ödenen kur farkı tutarını açıklamıyor.

KKM nedir?

Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nca, her gün saat 11.00’de dolar, euro ve sterlin üzerinde alış kuru duyurulmaktadır. Kur dönüşüm miktarı miktarı oranlanırken vade nihayetindeki TCMB dolar, euro ve sterlin alış kuru ile ilk zamanda yürürlükte olan TCMB USD, EUR ve GBP alış kuru arasındaki oransal ayrım göz önünde bulundurulacaktır. KKM TL Hesabı ile alakalı bütün tediyeler Türk Lirası cinsinden yapılır. Açılışta her zaman TCMB tarafından duyurulan USD, EUR ve GBP döviz kuru dikkate alınır.

KKM hesabı nasıl açılır?

Kur Korumalı Mevduat Hesabı, hali hazırda müşterisi olduğunuz bankanın mobil internet bankacılığı ya da bankanın uygulamaları üzerinden açılabilir. Aynı zamanda bank şubesine giderek KKM hesabı başvurusunda bulunabilirsiniz. Kur Korumalı Mevduat TL hesabı açtırmak için müşterisi olduğunuz banka önemli değildir. Dilediğiniz bankada bu işlemi gerçekleştirebilirsiniz.

Paylaşın

TÜRK-İŞ Açıkladı: Yoksulluk Sınırı 22 Bin Lirayı Aştı

Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (TÜRK-İŞ), temmuz ayına ilişkin açlık ve yoksulluk sınırı araştırmasının sonuçlarını yayımladı. Buna göre, haziranda 4 kişilik bir ailenin yoksulluk sınırı 22 bin 279 liraya yükseldi. Açlık sınırı ise 6 bin 840 lira oldu. Haziran ayında yoksulluk sınırı 20 bin 818 TL, açlık sınırı ise 6 bin 319 TL olarak hesaplanmıştı. 

Temmuz ayında Ankara’da yaşayan 4 kişilik bir ailenin gıda için yapması gereken asgari harcama tutarındaki artış bir önceki aya göre yüzde 7,01 oranında gerçekleşti. Son 12 ay itibariyle artış oranı yüzde 128,4 olarak hesaplandı.

TÜRK-İŞ raporunda son fiyat gelişmelerine ilişkin yapılan değerlendirmede, “Hanelerde kullanılan doğal gaza bu ay yapılan yüzde 30’luk zamla birlikte yılbaşından bu yana toplam yüzde 75,5’lik zam yapılmış oldu.

Elektrik üretiminde ve sanayide kullanılan doğal gaza da yapılan zamların yanında, sürekli artan benzin ve motorin fiyatları da üretici ve tüketici fiyatlarını arttıran en başat sürükleyici etkenlerdendir.

Bu sebeple, önümüzdeki aylarda yüksek enflasyon ile yaşam mücadelesi verilmesi kaçınılmaz görülüyor. Haziran 2022 Tüketici Güven Endeksi’nin tarihinin en düşük seviyesinde olması fiyatlama davranışları bozulan tüketicilerin de bu öngörüye sahip olduğunu işaret ediyor” ifadeleri yer aldı.

Ergün Atalay asgari ücret için ‘idare edilebilir’ demişti

Yüksek enflsayon ve hayat pahalılığı sonrasında asgari ücrette yıl ortasında yeniden düzenleme yapılırken, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan TÜRK-İŞ Başkanı Ergün Atalay’a dönerek “Gırtlağımızı sıkmasınlar” demiş ve o anlar kameralara yansımıştı.

Ergün Atalay da belirlenen yeni asgari ücrete ilişkin daha sonra yaptığı açıklamada, “‘Bu da süper oldu’ demem ama bu ücret de mevcut yapıda idare edilebilecek ücret” ifadelerini kullanmıştı.

Paylaşın

EPDK Kararının Ardından Yeni Zamlar Yolda!

Elektriğin serbest piyasa teklif fiyatında üst limit 3,75 liradan 4 liraya çıkarıldı. Bu artışın şirketlerin faturaları ile birlikte yurttaşların faturaları ve tüketim ürünlerine de yansıması bekleniyor. 

Elektrik fiyatlarında yurttaşın faturasını da etkileyebilecek yeni bir düzenleme yapıldı. Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK) tarafından alınan yeni kararla serbest piyasaya verilen fiyat tekliflerinin azami limiti kilovatsaati (kWh) 3,75 TL’den 4 TL’ye yükseltildi. Üst limitlere yapılan zam nedeniyle sanayicilerle ticarethanelerin elektrik faturalarının daha da yükseleceği, şirketlerin artan bu maliyeti ürünlerine zam olarak yansıtacakları için birçok üründe yeni zam dalgası yaşanacağı belirtiliyor.

‘Zamlı tarifeler sürpriz olmaz’

Sözcü’den Erdoğan Süzer’in haberine göre Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) eski yönetim kurulu üyesi Olgun Sakarya, “Ekim ayı beklenmeden ağustosta yeni zamlı tarifeler açıklanırsa sürpriz olmaz. Ekim ayı beklenirse zam oranı daha da artacaktır” dedi.

Döviz vurgusu

“Özel sektör elektrikte ithal kaynak bağımlısı üretim altyapısına mahkum” diyen Sakarya, “TL’nin döviz kurları karşısındaki değer kaybına seyirci kalınmasının sonuçları vatandaşa önümüzdeki günlerde doğal olarak zam olarak yansıyacak. Artık mızrak çuvala sığmıyor. Üretim ve dağıtımda bir an önce kamusal yapıya dönülmesi şart olmuştur” değerlendirmesinde bulundu.

Paylaşın

Enflasyon, 24 Yıllık Rekoru Kıracak

Reuters 11 ekonomiste 2022 sonu Türkiye enflasyon tahminlerini sordu. Bu tahminlerin ortalaması yıl sonu için enflasyonun ancak yüzde 70’e düşebileceği öngörüsünü dile getiriyor. Reuters’ın anketine göre, Temmuz ayında artış devam edecek ve yüzde 81 seviyesine yükselecek.

Tüketici Fiyatları Endeksi’nin (TÜFE) Temmuz ayında gerileyen akaryakıt fiyatlarına rağmen TL’deki değer kayıplarının devam eden etkileriyle aylık yüzde 2.9 artması yıllık bazda ise 24 yılın yeni zirvesi olan yüzde 80.5’e yükselmesi bekleniyor.

Reuters’ın 11 ekonomistle gerçekleştirdiği ankette Temmuz ayı için yıllık enflasyon tahminleri yüzde 79.45 ila yüzde 82.5 arasında yer alıyor. TÜFE en son Ağustos 1998 döneminde yüzde 81.4 artış kaydetmişti.

TCMB dün yıl sonu enflasyon tahmini yüzde 60.4’e yükseltti. Reuters’ın bugün tamamladığı ankette ise yıl sonu tahmini yüzde 70 oldu. Yıl boyunca yapılan anketlerde 2022 yılsonu tahminleri Rusya-Ukrayna savaşının enerji ve tahıl fiyatlarına etkisi ve TL’nin değer kaybı sebebiyle sert yükselirken bu ay Haziran ayında yapılan anketteki yılsonu tahmini olan yüzde 69.5’e çok yakın gerçekleşti. Her ay yukarı yönlü sert revizyonlar 2022’de ilk kez Temmuz verisi anketinde sınırlı kaldı.

TCMB’nin güncel enflasyon raporu grafiğinde de piyasa beklentilerine yakın şekilde enflasyonun üçüncü çeyrek sonunda yüzde 90 altında zirve yaptıktan sonra kademeli düşüşlere başlayacağı görülmüştü.

Haber Global’de yer alan habere göre, ankette aylık enflasyonun ise yüzde 2.9 seviyesinde gerçekleşmesi bekleniyor; tahminler yüzde 2.28 ila yüzde 4 bandında yer alıyor. Aylık artışın önceki aya göre yavaşlamasının ana sebebi olarak gerileyen yakıt fiyatları gösteriliyor.

Haziran ayında yıllık enflasyon ulaştırma ve gıda öncülüğünde yüzde 78.62’ye yükselmişti. TCMB Perşembe günü açıklanan yıl sonu enflasyon raporunda cari fazla hedefi ile kalıcı enflasyon düşüşüne kademeli olarak ulaşılmasını hedefleyen politikalara devam edeceği mesajı verdi. TÜİK Temmuz ayı enflasyon verisini 3 Ağustos saat 10:00’da açıklayacak.

Paylaşın

Hizmet Üretici Enflasyonu Rekor Tazeledi

Hizmet Üretici Fiyat Endeksi (H-ÜFE) Haziran ayında bir önceki aya göre yüzde 7,34, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 49,08, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 91,27 ve 12 aylık ortalamaya göre yüzde 61,85 artış gösterdi.

Haber Merkezi / Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Haziran 2022’ye ait Hizmet Üretici Fiyat Endeksi (H-ÜFE) verisini açıkladı. Buna göre, H-ÜFE 2022 yılı Haziran ayında bir önceki aya göre yüzde 7,34, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 49,08, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 91,27 ve 12 aylık ortalamaya göre yüzde 61,85 artış gösterdi.

Rakamlara göre; mayıs ayında yıllık yüzde 89,96 artarak rekor kıran endeks, haziranda yıllık yüzde 91,27 artışla rekor tazeledi.

Bir önceki yılın aynı ayına göre, ulaştırma ve depolama hizmetlerinde yüzde 119,32, konaklama ve yiyecek hizmetlerinde yüzde 84,21, bilgi ve iletişim hizmetlerinde yüzde 49,88, gayrimenkul hizmetlerinde yüzde 144,11, mesleki, bilimsel ve teknik hizmetlerde yüzde 48,50, idari ve destek hizmetlerde yüzde 66,52 artış gerçekleşti.

Bir önceki aya göre, ulaştırma ve depolama hizmetlerinde yüzde 9,11, konaklama ve yiyecek hizmetlerinde yüzde 10,81, bilgi ve iletişim hizmetlerinde yüzde 3,69, gayrimenkul hizmetlerinde yüzde 10,02, mesleki, bilimsel ve teknik hizmetlerde yüzde 0,90, idari ve destek hizmetlerde yüzde 6 artış gerçekleşti.

En az artan alt sektörler

H-ÜFE sektörlerinden bilimsel araştırma ve geliştirme hizmetleri yüzde 24,75, hukuk ve muhasebe hizmetleri yüzde 25,85, telekomünikasyon hizmetleri yüzde 29,24 ile endekslerin en az arttığı alt sektörler oldu.

Buna karşılık gayrimenkul hizmetleri yüzde 144,11, su yolu taşımacılığı hizmetleri yüzde 138,54, hava yolu taşımacılığı hizmetleri yüzde 127,72 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler oldu.

Paylaşın

Hazır Giyimde Yüzde 100’e Varan Zamlar Kapıda

Maliyet artışı nedeniyle ciroların da arttığını ancak satış adetlerindeki artışın sınırlı kaldığını söyleyen BMD Başkanı Sinan Öncel, “Kış sezonu ürünlerinde yıllık bazda yüzde 100’e varan fiyat artışları şaşırtıcı olmayacak” dedi.

Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı Sinan Öncel, organize perakendede maliyet artışları nedeniyle cirolar artarken, satış adetlerindeki artışın sınırlı kaldığını söyledi.

Sözcü’nün haberine göre ciroların geçen yaza oranla ortalama yüzde 80 arttığı bilgisini veren Öncel, “Birçok marka adet satışlarında hâlâ pandemi öncesindeki rakamları yakalayamadı” dedi.

Sektörde ham madde, enerji, dağıtım ve işçilik başta olmak üzere yüksek girdi maliyetlerinden kaynaklanan baskının devam ettiğini vurgulayan Öncel, kış sezonu ürünlerine yapılacak zamların, yıllık bazda yüzde 100’ü bulacağını dile getirdi.

‘Üretici ve tüketici için zorlu bir dönem geliyor’

Yazılı bir açıklama yapan Öncel, “Haziran ayı verilerine göre, ÜFE ve TÜFE arasında 60 puan fark bulunuyor. Firmalar bu maliyetleri önümüzdeki aylarda bir şekilde fiyatlara yansıtmak durumunda kalacak. Kış sezonu ürünlerinde yıllık bazda yüzde 100’e varan fiyat artışları şaşırtıcı olmayacak” dedi.

Tüketicinin de zamların süreceğini beklediğini ifade eden Öncel, “Bu yüzden imkânı olanlar ihtiyaç alışverişlerini öne çekiyor. Dolayısıyla adet satışlarında istenen düzeye ulaşılamasa da perakende sektöründe canlılık devam ediyor” diye konuştu.

“Turistlerin de katkısı ile bu hareketliliğin yaz sezonu boyunca süreceğini öngörüyoruz” diyen Öncel, “Ekimden sonrası için bir tahminde bulunmak için henüz erken olmakla birlikte hem sektör hem de tüketici açısından kış sezonunun zorlu geçeceğini söyleyebiliriz” ifadelerine yer verdi.

Halihazırda yüzde 100 ve üzerinde ciro artışını yakalayan firmaların olduğuna, ancak cirolardaki bu artışın adetlere tam olarak yansımadığına dikkat çeken Öncel, şöyle devam etti:

“Birçok markamız adet satışlarında 2019 rakamlarını yakalamakta zorlanıyor. Cirolardaki büyüme adetten değil, fiyat artışlarından kaynaklanıyor. Ham madde fiyatlarında bir gevşeme olmakla birlikte diğer girdilerdeki maliyet baskısı sürüyor.”

Paylaşın

Küresel Gıda Güvenliği Endeksi: Türkiye 48. Sırada

Tarımda kendi kendine yeterlilik ve gıda güvenliği konusu Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sonrası yeniden gündeme geldi. Buğday ve ayçiçeği yağı ihracatında çok önemli paya sahip ülkelerin savaşması Türkiye’nin de aralarında bulunduğu birçok ülkeyi olumsuz etkiledi.

The Economist’in beslenme ihtiyaçlarının karşılanmasıyla ilgili değerlendirmeler içeren Küresel Gıda Güvenliği Endeksi 2021 raporuna göre Türkiye, 113 ülke arasında 48. sırada yer alıyor. Endeks 113 ülkede gıdanın satın alınabilirliği, bulunabilirliği, kalitesi, güvenliği, doğal kaynak durumu ve esnekliğe göre hazırlanıyor.

Rapora göre gıda güvenliği konusunda dünyada en iyi durumdaki ülke İrlanda. Bu ülkenin Küresel Gıda Güvenliği Endeksi puanı 84. Ardından 81,3 puan ile Avusturya ve 81 puan ile İngiltere geliyor.

En iyi durumdaki diğer şöyle sıralanıyor: Finlandiya (80,9), İsviçre (80,4), Hollanda (79,9), Kanada (79,8), Japonya (79,3), Fransa (79,1), ABD (79,1) ve Almanya (78,7). Türkiye 65,1 puan ile 48. sırada yer alıyor.

Türkiye’den daha yüksek puana sahip bazı ülkeler ve sıralaması şöyle: Rusya (23. sıra, 74,8 puan), Katar (24. sıra, 73,6 puan), Yunanistan (27. sıra, 73,3 puan), Bulgaristan (38. sıra 70,5 puan), Suudi Arabistan (44. sıra, 68,1 puan), Dominik Cumhuriyeti (47. sıra, 65,4 puan).

Listenin son üç sırasında ise Mozambik (35,9 puan), Yemen (35,7) ve Burundi (34,7) bulunuyor.

Türkiye’den daha geride yer alan bazı ülkeler ise şöyle: Azerbaycan (56. sıra 62,6 puan), Brezilya (63. sıra, 60,6 puan) ve Hindistan (71. sıra, 57,2 puan).

Rapor odaklanılması gereken dört alan gösteriyor: tarımda esneklik, gıda sistemleri bütünlüğü, akıllı teknoloji inovasyonu ve üreticileri güçlendirme.

Türkiye tarımda kendi kendine yetebiliyor mu?

Muhalefet partileri iktidarın tarım politikalarını şiddetle eleştiriyor ve Türkiye’nin tarımda kendine yetemediğini savunuyor. İktidar ise bunu reddediyor.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı veriler bu konuya ışık tutuyor. TÜİK’e göre 2020/2021 piyasa yılında (1 Temmuz 2020-30 Haziran 2021) Türkiye’nin tahıldaki kendi kendine yeterlilik derecesi yüzde 97,4 oldu. Bu oran 2019/20 sezonunda ise yüzde 87,8 olmuştu.

Yüzde 100 kendi kendinin ihtiyaçlarını karşılayabildiği anlamına geliyor. Yüzde 100’den düşük oranlar ise üretimin kendine yetmediğini gösteriyor.

En önemli tahıl maddelerinden buğdayda ise 2020/2021 piyasa yılında kendi kendine yeterlilik yüzde 102,5 oldu. Ancak önceki yıl bu oran yüzde 89,5 idi.

Sebzede ise 2020/2021 döneminde yeterlilik derecesi yüzde 111 gerçekleşti. Baklagil sebzelerinde yeterlilik derecesi aynı dönemde yüzde 100’ün üzerinde seyretti.

Türkiye ayçiçeğinde ise kendi ihtiyacını karşılamaktan uzak. 2020/2021 sezonunda ayçiçeğinde Türkiye ihtiyacının sadece yüzde 62,5’unu karşılayabildi.

(Kaynak: Euronews Türkçe)

Paylaşın

Dış Ticaret Açığı Haziran Ayında Yüzde 184,5 Arttı

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) haziran ayı dış ticaret istatistiklerini yayımladı. TÜİK ile Ticaret Bakanlığı iş birliğiyle genel ticaret sistemi kapsamında üretilen geçici dış ticaret verilerine göre; ihracat 2022 yılı Haziran ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 18,7 artarak 23 milyar 428 milyon dolar, ithalat yüzde 39,7 artarak 31 milyar 595 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Haziran ayında dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 184,5 artarak 2 milyar 871 milyon dolardan, 8 milyar 167 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2021 Haziran ayında yüzde 87,3 iken, 2022 Haziran ayında yüzde 74,1’e geriledi.

İlk ayda yüzde 142,7 arttı

Ocak-Haziran döneminde dış ticaret açığı yüzde 142,7 artarak 21 milyar 181 milyon dolardan, 51 milyar 400 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2021 Ocak-Haziran döneminde yüzde 83,2 iken, 2022 yılının aynı döneminde yüzde 71,0’a geriledi.

Genel ticaret sistemine göre ihracat 2022 yılı Ocak-Haziran döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 20,0 artarak 125 milyar 866 milyon dolar, ithalat yüzde 40,6 artarak 177 milyar 267 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Haziran ayında enerji ürünleri ve altın hariç ihracat yüzde 15,7, ithalat yüzde 19,4 arttı.

Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ihracat, 2022 Haziran ayında yüzde 15,7 artarak 18 milyar 895 milyon dolardan, 21 milyar 856 milyon dolara yükseldi.

Haziran ayında enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ithalat yüzde 19,4 artarak 18 milyar 646 milyon dolardan, 22 milyar 272 milyon dolara yükseldi.

Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç dış ticaret açığı Haziran ayında 416 milyon dolar olarak gerçekleşti. Dış ticaret hacmi yüzde 17,5 artarak 44 milyar 128 milyon dolar olarak gerçekleşti. Söz konusu ayda enerji ve altın hariç ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 98,1 oldu.

Haziran ayında imalat sanayinin toplam ihracattaki payı yüzde 94,9 oldu

Ekonomik faaliyetlere göre ihracatta, 2022 Haziran ayında imalat sanayinin payı yüzde 94,9, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı yüzde 2,9, madencilik ve taşocakçılığı sektörünün payı yüzde 1,7 oldu.

Ocak-Haziran döneminde ekonomik faaliyetlere göre ihracatta imalat sanayinin payı yüzde 94,6, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı yüzde 3,1, madencilik ve taşocakçılığı sektörünün payı yüzde 1,8 oldu.

Haziran ayında ara mallarının toplam ithalattaki payı yüzde 81,5 oldu

Geniş ekonomik gruplar sınıflamasına göre ithalatta, 2022 Haziran ayında ara mallarının payı yüzde 81,5, sermaye mallarının payı %10,1 ve tüketim mallarının payı yüzde 8,4 oldu.

İhracatta ilk sıra Almanya

Haziran ayında ihracatta ilk sırayı Almanya aldı. Almanya’ya yapılan ihracat 1 milyar 875 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 1 milyar 555 milyon dolar ile ABD, 1 milyar 209 milyon dolar ile Birleşik Krallık, 1 milyar 206 milyon dolar ile Irak, 1 milyar 150 milyon dolar ile İtalya takip etti. İlk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın yüzde 29,9’unu oluşturdu.

Ocak-Haziran döneminde de sıralama değişmedi, ihracatta ilk sırayı Almanya aldı. Almanya’ya yapılan ihracat 10 milyar 642 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 8 milyar 658 milyon dolar ile ABD, 6 milyar 612 milyon dolar ile İtalya, 6 milyar 489 milyon dolar ile Birleşik Krallık ve 6 milyar 362 milyon dolar ile Irak takip etti. İlk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın yüzde 30,8’ini oluşturdu.

İthalatta ilk sıra Rusya

İthalatta Rusya ilk sırayı aldı. Haziran ayında Rusya’dan yapılan ithalat 5 milyar 92 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 3 milyar 666 milyon dolar ile Çin, 1 milyar 997 milyon dolar ile Almanya, 1 milyar 407 milyon dolar ile İtalya, 1 milyar 335 milyon dolar ile ABD izledi. İlk 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın yüzde 42,7’sini oluşturdu.

Ocak-Haziran döneminde de sıralama değişmedi ithalatta ilk sırayı Rusya aldı. Rusya’dan yapılan ithalat 27 milyar 742 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 20 milyar 82 milyon dolar ile Çin, 11 milyar 499 milyon dolar ile Almanya, 7 milyar 583 milyon dolar ile ABD, 6 milyar 746 milyon dolar ile İtalya izledi. İlk 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın yüzde 41,5’ini oluşturdu.

Paylaşın

Merkez Bankası’nın Swap Hariç Net Rezervi Eksi 55 Milyar Dolar

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından Haftalık Para ve Banka İstatistikleri yayımlandı. Buna göre, 22 Temmuz itibarıyla Merkez Bankası brüt döviz rezervleri 245 milyon dolar azalarak 59 milyar 711 milyon dolara geriledi. Brüt döviz rezervleri, 14 Temmuz’da 59 milyar 956 milyon dolar seviyesindeydi.

Haber Merkezi / Söz konusu dönemde altın rezervleri de 798 milyon dolar azalışla 39 milyar 409 milyon dolardan 38 milyar 611milyon dolara indi. Böylece Merkez Bankası’nın toplam rezervleri, 22 Temmuz haftasında bir önceki haftaya oranla 1 milyar 42 milyon dolar azalarak, 99 milyar 365 milyon dolardan 98 milyar 323 milyon dolara geriledi.

Bir önceki hafta 6,4 milyar dolar olan net rezervler ise 22 Temmuz haftasında 6,7 milyar dolara çıktı. Swap hariç net rezervler ise eksi 54,8 milyar dolardan eksi 55,4 milyar dolara geriledi.

Brüt ve net döviz rezervi nedir?

Ekonomist Mahfi Eğilmez, brüt ve net döviz rezervi arasındaki farkı şu şekilde açıklıyor: Merkez Bankası, döviz rezervlerinin tamamının sahibi değil.

TCMB’nin rezervlerinin bir bölümü bankaların Merkez Bankası’nda tutmak zorunda olduğu zorunlu karşılıklardan oluşuyor. Bunları bir çeşit emanet döviz olarak görmek mümkün.

TCMB’nin son yıllarda rezerv opsiyon mekanizması aracılığıyla, TL mevduatlar karşılığında alması gereken zorunlu karşılıkları dövizle yatırma esnekliği tanımasıyla bu döviz rezervlerindeki emanet tutarda artış oldu.

Döviz rezervlerinin bir bölümünün emanet olması nedeniyle Merkez Bankası’nın döviz rezervlerinin toplamı brüt döviz rezervlerini gösteriyor. Merkez Bankası’nda emanet olarak duran miktarlar düşüldüğünde net döviz rezervine ulaşılıyor.

Net döviz rezervi nasıl hesaplanıyor?

Net döviz rezervi, TCMB verilerinde aktif kısımda yer alan dış varlıklardan, pasif kısımda bulunan toplam döviz yükümlülüklerini çıkardıktan sonra elde edilen rakamın o günün kuruna bölünmesiyle hesaplanıyor.

Formül şu şekilde: Net Rezerv = (Dış Varlıklar – toplam döviz yükümlülükleri) / Dolar-TL kuru

Swap hariç net rezerv ne demek?

Ekonomist Eğilmez’e göre net rezerv miktarı, swap işlemleriyle elde edilmiş (emanet) dövizleri de kapsadığı için bu rakam tam olarak net rezervi ifade etmiyor.

Bu yüzden net döviz rezervini emanet dövizleri çıkararak görebilmek için bu miktardan swap karşılığı elde edilmiş döviz tutarını düşmek gerekiyor. Swap hariç net rezerv ise şu şekilde hesaplanabiliyor:

Swap hariç net rezerv = Net rezerv – Swap işlemleri toplamı

Uluslararası rezerv nedir?

TCMB’nin (Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası) tanımına göre uluslararası rezervler; ülkelerin para otoriteleri tarafından kontrol edilen, kullanıma hazır, birbirlerine çevrilebilme özelliği bulunan ve uluslararası ödeme aracı olarak kabul edilen varlıklar.

Uluslararası rezerv olarak sayılan varlıklar şunlar:

  • Konvertibl (birbirlerine dönüştürülebilir) döviz varlıkları (euro, ABD doları, İngiliz sterlini vb.)
  • Uluslararası standartta altın
  • Özel Çekme Hakları
  • Uluslararası Para Fonu (IMF) Rezerv Pozisyonu

TCMB, rezervleri nasıl saklıyor?

Merkez Bankası, rezervlerin yönetiminde ülke menfaatine öncelik verdiğini aktarıyor. Bu amaçla, uluslararası rezervleri, anaparanın korunması ve gerekli likiditenin sağlanması için düşük riske sahip yatırım araçlarında değerlendiriyor.

Merkez Bankası, rezerv yönetimi sırasında karşılaşılabilecek risklerin belirlenmesi, değerlendirilmesi ve kabul edilebilir sınırlar içinde tutulabilmesi için risk yönetim stratejisi uyguluyor. Ayrıca elindeki rezervlerin seviyesini, düzenli aralıklarla internet sitesinde yayımlıyor.

Paylaşın