Kur Korumalı Türk Lirası Mevduat (KKM) hesabına para yatıranlara ödenecek döviz garantisi Kamu Özel İşbirliği (KÖİ) modeliyle pahalıya yaptırılan köprü ve tünellerin maliyetini katbekat aştı.
Sözcü’den Erdoğan Süzer’in haberine göre; KKM sahiplerine önümüzdeki 4 ay içinde kur garantisi adı altında yaklaşık 74 milyar lira ödenecek. Tamamı zenginlere gidecek bu para 2 Çanakkale Köprüsü, 3 Osmangazi Köprüsü, 2 Yavuz Sultan Selim Köprüsü ya da 4 Avrasya Tüneli’nin yapım maliyetine eşit. İktidar, kendi yükselttiği kuru tutabilmek için halkın parasını bol keseden zenginlere aktarıyor.
Ziraat Bankası eski Genel Müdür Yardımcısı ve Başkent Üniversitesi Uluslararası Finans ve Bankacılık Bölüm Başkanı Prof. Şenol Babuşçu, kur garantisi sistemi yüzünden Hazine’nin ödeyeceği tutarı hesapladı. Buna göre önümüzdeki haziran ayına kadar ortalama dolar kuru her ay birer lira yükselirse Hazine, hesap sahiplerine 4 ay içinde yaklaşık 74 milyar lira para ödemek zorunda kalacak. Kur bu süre içinde ellişer kuruş artarsa Hazine’nin ödeyeceği tutar 63,1 milyar lirayı bulacak.
Mayısta zirve yapacak
Prof. Babuşçu, hesapların açıldığı aralık ayından bu yana doların 11,67 TL’den 14,84 TL’ye çıkmasından dolayı bu ay KKM hesabı sahiplerine ödenecek paranın 17,1 milyar lirayı aşacağını hesapladı. Ortalama dolar kuru nisanda 15 lira olursa Hazine’nin kasasından 14,1 milyar lira daha çıkacak. Mayısta dolar kuru 15,5 lira olursa 25,5 milyar, 16 TL olursa 34,2 milyar lira; haziran ayında da kur 16 TL olursa 6,4 milyar TL, 17 TL olursa 8,3 milyar lira daha ödeme yapılacak. Böylece sadece 4 ayda, bankada parası olanlara ödenecek para 63 milyar ile 74 milyar lira düzeyine ulaşacak.
Osmangazi Köprüsü
Köprünün yapım maliyeti 1,7 milyar dolar. Bugünkü kurlarla yaklaşık 25,2 milyar TL’ye karşılık geliyor. Mevduat sahiplerine 4 ayda ödenecek kur garantisi tutarıyla yaklaşık 3 adet Osmangazi Köprüsü yapılabilirdi.
Çanakkale Köprüsü
Köprünün yapım maliyeti 2 milyar 545 milyon euro olarak açıklandı. Bugünkü kurlarla yaklaşık 41,5 milyar TL’ye karşılık geliyor. İktidarın, mevduat sahiplerine 4 ayda ödeyeceği kur garantisiyle yaklaşık 2 adet Çanakkale Köprüsü yapılabilirdi. Üstelik bu durumda şirkete 3 milyar 796 milyon euro (yaklaşık 61 milyar 874 milyon TL) ödeme garantisi verilmez, köprüden çok parası olanlar değil herkes geçerdi.
Yavuz Sultan Selim Köprüsü
Köprünün yapım maliyeti 3,5 milyar dolar olarak açıklandı. TL karşılığı yaklaşık 52 milyar TL ediyor. Kur garantisine 4 ayda ödenecek parayla bu köprüden bir tane yapılabilirdi. Üstelik köprünün yarı parası kadar ek kaynak Hazine’ye kalırdı.
Avrasya Tüneli
Yapım maliyeti 1 milyar 245 milyon dolar olan tünelin TL maliyeti bugünkü kurlarla yaklaşık 18,5 milyar TL. Rantiyeye verilecek kur garantisiyle ister İstanbul ister Çanakkale boğazının altına 4 adet tünel yapılabilirdi.