Merkez Bankası Rezervleri 1 Milyar 56 Milyon Dolar Azaldı

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından Haftalık Para ve Banka İstatistikleri yayımlandı. Buna göre, 21 Ekim itibarıyla Merkez Bankası brüt döviz rezervleri, 1 milyar 56 milyon dolar azalışla 75 milyar 116 milyon dolara indi.

Haber Merkezi / Brüt döviz rezervleri, 14 Ekim’de 76 milyar 172 milyon dolar seviyesinde bulunuyordu. Söz konusu dönemde altın rezervleri de 1 milyar 4 milyon dolar azalarak 39 milyar 855 milyon dolardan 38 milyar 851 milyon dolara geriledi.

Böylece Merkez Bankası’nın toplam rezervleri, 21 Ekim haftasında bir önceki haftaya kıyasla 2 milyar 59 milyon dolar azalışla 116 milyar 26 milyon dolardan 113 milyar 967 milyon dolara indi.

Brüt ve net döviz rezervi nedir?

Ekonomist Mahfi Eğilmez, brüt ve net döviz rezervi arasındaki farkı şu şekilde açıklıyor: Merkez Bankası, döviz rezervlerinin tamamının sahibi değil.

TCMB’nin rezervlerinin bir bölümü bankaların Merkez Bankası’nda tutmak zorunda olduğu zorunlu karşılıklardan oluşuyor. Bunları bir çeşit emanet döviz olarak görmek mümkün.

TCMB’nin son yıllarda rezerv opsiyon mekanizması aracılığıyla, TL mevduatlar karşılığında alması gereken zorunlu karşılıkları dövizle yatırma esnekliği tanımasıyla bu döviz rezervlerindeki emanet tutarda artış oldu.

Döviz rezervlerinin bir bölümünün emanet olması nedeniyle Merkez Bankası’nın döviz rezervlerinin toplamı brüt döviz rezervlerini gösteriyor. Merkez Bankası’nda emanet olarak duran miktarlar düşüldüğünde net döviz rezervine ulaşılıyor.

Net döviz rezervi nasıl hesaplanıyor?

Net döviz rezervi, TCMB verilerinde aktif kısımda yer alan dış varlıklardan, pasif kısımda bulunan toplam döviz yükümlülüklerini çıkardıktan sonra elde edilen rakamın o günün kuruna bölünmesiyle hesaplanıyor.

Formül şu şekilde: Net Rezerv = (Dış Varlıklar – toplam döviz yükümlülükleri) / Dolar-TL kuru

Swap hariç net rezerv ne demek?

Ekonomist Eğilmez’e göre net rezerv miktarı, swap işlemleriyle elde edilmiş (emanet) dövizleri de kapsadığı için bu rakam tam olarak net rezervi ifade etmiyor.

Bu yüzden net döviz rezervini emanet dövizleri çıkararak görebilmek için bu miktardan swap karşılığı elde edilmiş döviz tutarını düşmek gerekiyor. Swap hariç net rezerv ise şu şekilde hesaplanabiliyor:

Swap hariç net rezerv = Net rezerv – Swap işlemleri toplamı

Uluslararası rezerv nedir?

TCMB’nin (Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası) tanımına göre uluslararası rezervler; ülkelerin para otoriteleri tarafından kontrol edilen, kullanıma hazır, birbirlerine çevrilebilme özelliği bulunan ve uluslararası ödeme aracı olarak kabul edilen varlıklar.

Uluslararası rezerv olarak sayılan varlıklar şunlar:

  • Konvertibl (birbirlerine dönüştürülebilir) döviz varlıkları (euro, ABD doları, İngiliz sterlini vb.)
  • Uluslararası standartta altın
  • Özel Çekme Hakları
  • Uluslararası Para Fonu (IMF) Rezerv Pozisyonu

TCMB, rezervleri nasıl saklıyor?

Merkez Bankası, rezervlerin yönetiminde ülke menfaatine öncelik verdiğini aktarıyor. Bu amaçla, uluslararası rezervleri, anaparanın korunması ve gerekli likiditenin sağlanması için düşük riske sahip yatırım araçlarında değerlendiriyor.

Merkez Bankası, rezerv yönetimi sırasında karşılaşılabilecek risklerin belirlenmesi, değerlendirilmesi ve kabul edilebilir sınırlar içinde tutulabilmesi için risk yönetim stratejisi uyguluyor. Ayrıca elindeki rezervlerin seviyesini, düzenli aralıklarla internet sitesinde yayımlıyor.

Paylaşın

Kur Korumalı Mevduatın Kamuya Maliyeti 194 Milyar TL’yi Buldu

2021 yılı sonunda, doların yükselişini durdurmak için uygulamaya alınan Kur Korumalı Mevduatın (KKM), kamuya maliyeti her geçen gün katlanarak artıyor… KKM uygulamasının kamuya maliyeti 194 milyar lirayı buldu.

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) grubunun ekonomi raporunda kur korumalı mevduat (KKM) uygulamasının yarattığı fatura hesaplandı. Bu yıl ocak-eylül döneminde merkezi yönetim bütçesinden, iç ve dış borçlar için 207.1 milyar lira faiz ödendiğine dikkat çekildi.

KKM’ler için bütçeden ödenen ancak bütçede faiz olarak sınıflandırılmayıp cari giderlere atılan ödemelere ilişkin 84.9 milyar liralık faizle birlikte bu dönemde yapılan gerçek faiz ödemesinin ise 292 milyar liraya ulaştığı belirtildi.

Cumhuriyet’ten Mustafa Çakır’ın haberine göre; bütçeden hem kamu borçları hem de KKM’ler için ödenen toplam faiz, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 105.2 oranında arttı. Raporda, 2022 bütçesinden faiz ödemeleri için başlangıçta 240 milyar lira ayrıldığı ancak Merkez Bankası’nın (MB) faiz indirimleriyle birlikte Hazine’nin faiz yükünün giderek arttığı, ayrılan kaynağın 330 milyar liraya yükseldiği belirtildi.

Raporda, “KKM’lerin para kompozisyonuna göre mevduatların yüzde 51’inin döviz veya altından dönen mevduatlardan, yüzde 49’unun ise TL mevduatlardan oluştuğu biliniyor. Açıklanmamakla birlikte MB’nin de eylül sonuna kadar 90 milyar lira civarında KKM için ödeme yaptığı da tahmin ediliyor” denildi.

Raporda, Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin, sürekli KKM’nin dolarizasyonu kırdığını ve TL  mevduatları artırdığını ileri sürdüğüne işaret edilerek şöyle denildi:

“Ancak MB, şirketlerin kur riskini hesaplarken bu mevduatları ‘döviz varlığı’ olarak kabul ediyor. Bu açıdan KKM’nin ekonomideki dolarizasyon eğilimini kırmayıp aksine artırdığını ve riskin Hazine ve MB’nin üzerine yıkıldığını görüyoruz. TL mevduatı gibi gözüken aslında döviz kuruna endekslenen 76 milyar dolarlık bir mevduatın dövize geçme potansiyeli bulunduğu hesaplanıyor.”

Paylaşın

BDDK’dan Kredi Kullanımını Sıkılaştıracak Yeni Hamle

Ticari kredi kullanımına yönelik yeni bir sıkılaştırma kararı alan Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK), kredi kullanabilecek şirketler için daha önce 15 milyon TL olan yabancı para pozisyonu sınırı 10 milyon TL’ye indirildi.

Haber Merkezi / Karar doğrultusunda 1 Kasım’dan itibaren geçerli olacak şekilde müşterilerden yeni beyan ve taahhüt alınacak. Söz konusu uygulama, 1-31 Ekim döneminde ise mevcut hali ile devam edecek.

BDDK’nın kredi piyasasını sıkılaştıracak bu yeni makroihtiyati önleminin Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın (TCMB) faiz indiriminin ardından gelmesi ise dikkat çekti. TCMB, hafta içinde politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını yüzde 12’den yüzde 10,5’e indirmişti.

BDDK’den yapılan açıklamaya göre, finansal istikrarın güçlendirilmesi ve kaynakların daha verimli kullanılarak kredi sisteminin etkin bir şekilde çalışmasına yönelik, koordineli makro ihtiyati adımlar atılmaya devam ediliyor.
Bu doğrultuda alınan Kurul kararı ile bankalar ve finansal kuruluşlar dışındaki bağımsız denetime tabi şirketlerin yabancı para nakdi varlıklarının Türk lirası karşılığının 10 milyon TL’nin üzerinde olması veya yabancı para nakdi varlıklarının aktif toplamından veya son 1 yıllık net satış hasılatından büyük olanının yüzde 5’ini aşması durumunda, söz konusu şirketlere TL cinsinden yeni bir nakdi ticari kredi kullandırılmayacak.

Daha önce yeni nakdi ticari kredi kullandırmama koşulu, 15 milyon TL karşılığı yabancı para nakdi varlığın bulunması veya yabancı para nakdi varlıklarının aktif toplamından veya son 1 yıllık net satış hasılatından büyük olanının yüzde 10’u aşması durumunda geçerli oluyordu.

BDDK’nın aldığı karar şöyle:

“Kurul’un 21.10.2022 tarihli toplantısında, 21.10.2022 tarih ve E-24049440- 010.07.02-65391 sayılı yazı ve eklerinin incelenmesi sonucunda; 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nun 93’üncü maddesine dayanılarak, finansal istikrarın güçlendirilmesine ve kaynakların daha verimli kullanılarak kredi sisteminin etkin bir şekilde çalışmasına yönelik atılacak koordineli makro ihtiyati adımlar kapsamında alınan 07.07.2022 tarihli ve 10265 sayılı Kurul kararının 1’inci ve 7’nci maddeleri ile anılan kararın Ek-1’inde bulunan beyan ve taahhüt örneğinde belirtilen ‘15 milyon TL’ ve ‘yüzde 10’ eşik değerlerin, söz konusu karar kapsamındaki bankalar ile finansal kiralama, faktoring ve finansman kuruluşları tarafından 1.11.2022 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, aksi yönde bir Kurul kararı alıncaya kadar ‘10 milyon TL’ ve ‘yüzde 5’ olarak uygulanmasına; işbu karar çerçevesinde, 1.11.2022 tarihinden itibaren, 10265 sayılı kararın Ek-1’inde bulunan beyan ve taahhüt örneğinde yer alan ‘30.06.2022’ tarihinin ‘1.11.2022’ olarak değiştirilmesine ve 1.11.2022 itibaren geçerli olacak şekilde müşterilerden yeni beyan ve taahhüt alınmasına; 1.10.2022 ila 31.10.2022 tarihleri arasında, 10265 sayılı kararın işbu karar öncesindeki mevcut hali ile uygulanmasına devam olunmasına; bu kararın kuruluş birliklerine duyurulmasına ve Kurum internet sitesinde yayımlanmasına karar verilmiştir.”

Paylaşın

Merkez Bankası, Politika Faizini Yüzde 10,5’e

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK), politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını yüzde 12’den yüzde 10,5’e indirdi. Merkez Bankası, son iki toplantısında da 100 baz puan indirim yapmıştı.

Haber Merkezi / TCMB tarafından yapılan açıklamada, “TCMB, fiyat istikrarı temel amacı doğrultusunda enflasyonda kalıcı düşüşe işaret eden güçlü göstergeler oluşana ve orta vadeli yüzde 5 hedefine ulaşıncaya kadarelindeki tüm araçları liralaşma stratejisi çerçevesinde kararlılıkla kullanmaya devam edecektir” denildi.

Açıklamada, “Fiyatlar genel düzeyinde sağlanacak istikrar, ülke risk primlerindeki düşüş, ters para ikamesinin ve döviz rezervlerindeki artış eğiliminin sürmesi ve finansman maliyetlerinin kalıcı olarak gerilemesi yoluyla makroekonomik istikrarı ve finansal istikrarı olumlu etkileyecektir. Böylelikle, yatırım, üretim ve istihdam artışının sağlıklı ve sürdürülebilir bir şekilde devamı için uygun zemin oluşacaktır” ifadeleri kullanıldı.

Gelecek ay yapılacak Para Politikası Kurulu toplantısında da benzer bir hamlede bulunacağının sinyalini veren Merkez Bankası, “Kurul, takip eden toplantıda da benzer bir adım atıldıktan sonra faiz indirim döngüsünün sona erdirilmesini gündeme almıştır. Fiyat istikrarının sürdürülebilir bir şekilde kurumsallaşması amacıyla TCMB’nin tüm politika araçlarında kalıcı ve güçlendirilmiş liralaşmayı teşvik eden geniş kapsamlı bir politika çerçevesi gözden geçirme süreci devam etmektedir. Değerlendirme süreçleri tamamlanan kredi, teminat ve likidite politika adımları para politikası aktarım mekanizmasının etkinliğinin güçlendirilmesi için kullanılmaya devam edilecektir” dedi.

Merkez Bankası, politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını Eylül ayında 100 baz puan düşürerek yüzde 13’ten yüzde 12’ye indirmişti.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan,  geçen ay yaptığı açıklamada, “Faizimizi tek haneli rakama indirmeliyiz” demişti.

Erdoğan, son aylarda faiz konusunda sık sık değinerek, faiz artışına kesinlikle gidilmeyeceği mesajını verdi. Ancak yerli ve yabancı ekonomistlerin büyük çoğunluğu bu politikanın faiz konusundaki yerleşik uygulamalara ters olduğu görüşünü savunuyor.

TCMB’nin belirlediği politika faizi ile enflasyon arasındaki makasın gittikçe açılması, piyasalarda ve ekonomistlerde uzun zamandır endişelere yol açıyor.

TÜİK’in verilerine göre geçen ay enflasyon yıllık 83,45 olarak gerçekleşti. TCMB’nin bu son kararı ile faiz ve enflasyon arasındaki makas 73 baz puana çıkarak rekor kırdı.

Paylaşın

Merkez Bankası’nın Net Rezervleri 2,7 Milyar Dolar Arttı

Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın (TCMB) Eylül sonunda 9,6 milyar dolarla Temmuz’dan bu yana en düşük seviyeye gerileyen net rezervi, Güney Kore ile yapılan swap anlaşmasının ikinci kısmının devreye girmesiyle birlikte tekrar yükseldi.

Haber Merkezi / Merkez Bankası’nın net rezervleri 7 Ekim haftasında 2,7 milyar dolar artışla 12,44 milyar dolara çıktı. Öte yandan brüt rezerv ise 2,26 milyar dolar artışla 213,31 milyar dolara yükseldi. Türkiye’deki şirketler geçen hafta 2,63 milyar dolarlık döviz satın alırken bireyler ise 366 milyon dolar sattı.

Brüt ve net döviz rezervi nedir?

Ekonomist Mahfi Eğilmez, brüt ve net döviz rezervi arasındaki farkı şu şekilde açıklıyor: Merkez Bankası, döviz rezervlerinin tamamının sahibi değil.

TCMB’nin rezervlerinin bir bölümü bankaların Merkez Bankası’nda tutmak zorunda olduğu zorunlu karşılıklardan oluşuyor. Bunları bir çeşit emanet döviz olarak görmek mümkün.

TCMB’nin son yıllarda rezerv opsiyon mekanizması aracılığıyla, TL mevduatlar karşılığında alması gereken zorunlu karşılıkları dövizle yatırma esnekliği tanımasıyla bu döviz rezervlerindeki emanet tutarda artış oldu.

Döviz rezervlerinin bir bölümünün emanet olması nedeniyle Merkez Bankası’nın döviz rezervlerinin toplamı brüt döviz rezervlerini gösteriyor. Merkez Bankası’nda emanet olarak duran miktarlar düşüldüğünde net döviz rezervine ulaşılıyor.

Net döviz rezervi nasıl hesaplanıyor?

Net döviz rezervi, TCMB verilerinde aktif kısımda yer alan dış varlıklardan, pasif kısımda bulunan toplam döviz yükümlülüklerini çıkardıktan sonra elde edilen rakamın o günün kuruna bölünmesiyle hesaplanıyor.

Formül şu şekilde: Net Rezerv = (Dış Varlıklar – toplam döviz yükümlülükleri) / Dolar-TL kuru

Swap hariç net rezerv ne demek?

Ekonomist Eğilmez’e göre net rezerv miktarı, swap işlemleriyle elde edilmiş (emanet) dövizleri de kapsadığı için bu rakam tam olarak net rezervi ifade etmiyor.

Bu yüzden net döviz rezervini emanet dövizleri çıkararak görebilmek için bu miktardan swap karşılığı elde edilmiş döviz tutarını düşmek gerekiyor. Swap hariç net rezerv ise şu şekilde hesaplanabiliyor:

Swap hariç net rezerv = Net rezerv – Swap işlemleri toplamı

Uluslararası rezerv nedir?

TCMB’nin (Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası) tanımına göre uluslararası rezervler; ülkelerin para otoriteleri tarafından kontrol edilen, kullanıma hazır, birbirlerine çevrilebilme özelliği bulunan ve uluslararası ödeme aracı olarak kabul edilen varlıklar.

Uluslararası rezerv olarak sayılan varlıklar şunlar:

  • Konvertibl (birbirlerine dönüştürülebilir) döviz varlıkları (euro, ABD doları, İngiliz sterlini vb.)
  • Uluslararası standartta altın
  • Özel Çekme Hakları
  • Uluslararası Para Fonu (IMF) Rezerv Pozisyonu

TCMB, rezervleri nasıl saklıyor?

Merkez Bankası, rezervlerin yönetiminde ülke menfaatine öncelik verdiğini aktarıyor. Bu amaçla, uluslararası rezervleri, anaparanın korunması ve gerekli likiditenin sağlanması için düşük riske sahip yatırım araçlarında değerlendiriyor.

Merkez Bankası, rezerv yönetimi sırasında karşılaşılabilecek risklerin belirlenmesi, değerlendirilmesi ve kabul edilebilir sınırlar içinde tutulabilmesi için risk yönetim stratejisi uyguluyor. Ayrıca elindeki rezervlerin seviyesini, düzenli aralıklarla internet sitesinde yayımlıyor.

Paylaşın

Erdoğan’ın Açıkladığı Kredi Paketi Esnafın Sorununu Çözer Mi?

Ekonomistler, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kabine toplantısının ardından açıkladığı kredi paketinin, hem tüketici hem de üretici enflasyonunun yüksek olduğu bir dönemde esnafa yardımcı olamayacağını öne sürdüler.

Ekonomist Dr. Oğuz Demir, “Enflasyon %80’lerin üzerinde ve hızlı bir düşüşü olmayacak. %7,5 faizli 100 milyar TL’lik kredi paketini bugünkü şartlarda esnaf iki saatte tüketir. O kadar söyleyeyim” dedi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, kabine toplantısının ardından esnafa kredi kolaylığı sağlayacak yeni bir paket açıkladı.

Buna göre esnaf için Halkbank vasıtasıyla 60 ay vadeyle ve yüzde 7,5 faiz oranıyla istifade edebilecekleri 100 milyar liralık bir kredi kampanyası başlatılacak.

Kredi üst limitleri, 350 bin liradan 500 bin liraya, iş yeri edindirme ve taşıt kredisi limiti 1 milyon liradan 1,5 milyon liraya yükselecek.

Halkbank’tan kredi kullanıp da takibe düşen esnafa 6 aya kadar geri ödemesiz, 36 aya kadar vadeli, yüzde 4 faizli krediyle borcunu tasfiye imkanı sağlanacak.

Genç girişimciler için ise sıfır faizli kredi limiti 100 bin liradan 300 bin liraya yükseldi, yaş sınırı da 30’dan 35’e çıktı.

Esnafa 350 bin liradan iş yeri sunulacak

Diğer yandan Erdoğan, İlk Evim İlk İş Yerim Kampanyası kapsamında TOKİ aracılığıyla 50 bin iş yeri inşa edileceğini vurguladı.

Erdoğan proje ile ilgili şu detayları verdi:

“Proje kapsamındaki 50 bin iş yerinin ilk etabının inşasına, 28 ilimizde 10 bin iş yerinin temelini atarak başlıyoruz. Büyüklükleri 50 ila 200 metrekare arasında değişen bu iş yerleri, 350 bin liradan başlayan fiyat, 2 bin 633 liradan başlayan taksit ve 10 yıla varan vadeyle esnaflarımıza sunulacaktır. Sadece bu iş yerlerinin istihdama katkısının 100 bini bulması bekleniyor.”

Erdoğan, İlk Evim İlk İş Yerim Kampanyası’nın yaratacağı ekonomik hareketliliğin 2 trilyon liraya ulaşmasını beklediklerini aktardı.

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati de Erdoğan’ın açıklamasının ardından attığı tweetinde, “Bu ülke, esnaf kültürünün temelleri üzerinde yükselen, girişimci yapısını her zaman koruyacak. Esnafımıza desteğimiz her daim sürdü ve her daim sürecek” dedi.

Esnafa yardımcı olur mu?

Diğer yandan hem tüketici hem de üretici enflasyonunun yüksek olduğu bir dönemde açıklanan paketin esnafa yardımcı olmayacağını öne süren ekonomistler oldu.

Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Risk Merkezi’nin Eylül ayı raporuna göre ticari kredilerin miktarı 3,2 milyar TL’ye ulaştı.

Bu yüzden esnafa 100 milyar TL miktarında kredi sağlanmasının toplam krediler içinde az bir orana tekabül ettiği belirtildi.

Ayrıca her ne kadar açıklanan pakette faiz yüzde 7,5 olarak belirlense de Eylül ayında üretici enflasyonunun yıllık olarak yüzde 151 olduğu bir ortamda sürekli masrafları artan üretici ve esnaf için bunun da yetersiz kalacağı eleştirisi getirildi.

Ekonomist Dr. Oğuz Demir, Twitter’da yaptığı açıklamada, “Enflasyon %80’lerin üzerinde ve hızlı bir düşüşü olmayacak. %7,5 faizli 100 milyar TL’lik kredi paketini bugünkü şartlarda esnaf iki saatte tüketir. O kadar söyleyeyim” dedi.

Gelecek Partisi Sözcüsü Serkan Özcan ise, “Esnaf faizli kredi değil hibe istiyor. Kiradaki, elektrikteki, doğalgazdaki fiyat artışlarının durmasını istiyor. Parayı basıp ucuz kredi vermek bir imzalık iş. Esnafın maliyetlerini indirebiliyor musunuz, ondan haber verin. Enflasyon sarmalı içinde kredi bir aylık rahatlıktır” eleştirisinde bulundu.

Diğer yandan uzun zamandır piyasalarda bankaların kredi koşullarını sıkılaştırdığı ve kredi vermekte zorluk çıkardığı konuşulmaktaydı.

Twitter’daki kimi kullanıcılar ise esnafa borçlandırılarak maddi destek sağlanmasının yarardan çok zarar getireceği yorumunda bulundu.

(Kaynak: BBC Türkçe)

Paylaşın

IMF’den ‘Resesyon’ Uyarısı: Riskler Artıyor

IMF – Dünya Bankası Yıllık Toplantıları öncesi konuşan IMF Başkanı Kristalina Georgieva, küresel ekonomik büyüme tahmininin gelecek yıl için düşürüleceğini belirterek, resesyon risklerinin arttığını ifade etti.

Georgieva, bu yıl için yüzde 3.2’ye ve 2023 için yüzde 2,9’a olmak üzere ekonomik büyüme tahminlerinde halihazırda üç kez düşüşe gittiklerini anımsatarak, “Gelecek hafta güncellenen Dünya Ekonomik Görünümü Raporu’nda da göreceğiniz gibi gelecek yıl için büyüme tahminlerini düşüreceğiz” dedi.

Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Kristalina Georgieva, IMF-Dünya Bankası Yıllık Toplantıları öncesi Georgetown Üniversitesi’nde yaptığı konuşmada, küresel ekonomik görünüm ve politika önceliklerine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Bloomberg HT‘nin aktardığına göre küresel ekonomide temel bir değişim yaşandığına dikkati çeken Georgieva, uluslararası ekonomik iş birliğinin, düşük faiz oranlarının, düşük enflasyonun ve göreceli olarak öngörülebilirliğin olduğu bir dünyadan, daha fazla belirsizliğin, daha yüksek ekonomik oynaklığın, jeopolitik çatışmaların ve daha sık ve yıkıcı iklim felaketlerinin olduğu daha kırılgan bir dünyaya geçildiğini söyledi.

Georgieva, yüksek enerji ve gıda fiyatları, daha sıkı finansal koşullar ve devam eden arz sıkıntılarının büyümeyi frenlediğini belirterek, dünyanın en büyük ekonomilerinin yavaşladığını kaydetti.

Georgieva, bu yıl için yüzde 3,2’ye ve 2023 için yüzde 2,9’a olmak üzere ekonomik büyüme tahminlerinde halihazırda üç kez düşüşe gittiklerini anımsatarak, “Gelecek hafta güncellenen Dünya Ekonomik Görünümü Raporu’nda da göreceğiniz gibi gelecek yıl için büyüme tahminlerini düşüreceğiz.” dedi.

IMF Başkanı Georgieva, “Resesyon riskleri artıyor. Dünya ekonomisinin yaklaşık üçte birini oluşturan ülkelerin bu veya gelecek yıl en az iki çeyrek art arda daralma yaşayacağını tahmin ediyoruz.” diye konuştu.

Georgieva, genel olarak 2026’ya kadar yaklaşık 4 trilyon dolarlık bir küresel ekonomik kayıp beklediklerini, bunun Alman ekonomisinin boyutunda olduğunu ve dünya ekonomisi için büyük bir gerileme olduğunu vurguladı.

Politika yapıcıların ekonomiyi nasıl istikrara kavuşturabileceğine de değinen Georgieva, öncelikle enflasyonu düşürme yolunda kalınması gerektiğini ifade etti.

Georgieva, yeterince sıkılaşmamanın enflasyonun kalıcı hale gelmesine neden olacağını belirterek, bunun gelecekte faiz oranlarının çok daha yüksek ve daha uzun süreli olmasını gerektireceğini, büyümeye ve insanlara büyük zarar vereceğini aktardı.

İkinci acil önceliğin sorumlu maliye politikaları uygulamaya koymak olduğunu vurgulayan Georgieva, para politikası frene basarken, gaza basan bir maliye politikası olmaması gerektiğini dile getirdi.

Georgieva, üçüncü önceliğin ise yükselen piyasaları ve gelişmekte olan ekonomileri desteklemek için ortak çaba göstermek olduğunu kaydetti.

Paylaşın

Merkez Bankası’na Güney Kore’den Swap Desteği

Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Birçok dost ülke desteklerini veriyor. Onlardan borçlanmamız Merkez Bankası olarak güçlenmemize neden oluyor” açıklamasından sonra, Güney Kore ile yapılan swap anlaşması kapsamında Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’na (TCMB) eylül ayı sonunda 780 milyon dolar transfer yaptığı bildirildi.

Reuters haberine göre Azerbaycan SOCAR şirketinin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nda 1 milyar euro, adı açıklanmayan bir başka merkez bankasının da yaklaşık 2 milyar dolar değerinde hesabı bulunuyor.

Rusya’nın Rosatom şirketinin Türkiye’deki nükleer santral inşaatı için yerel bankalara yaklaşık 5 milyar dolarlık kaynak sağladığı ve son aylarda Merkez Bankası’nın rezervlerinde görülen yaklaşık 6,1 milyar dolar artışın bundan kaynaklandığı belirtiliyor.

Türkiye, bu yılın başlarında Birleşik Arap Emirlikleri ile yaptığı SWAP anlaşmasının bir benzerini Suudi Arabistan ile de yapmak istiyor. Geçtiğimiz günlerde Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ile görüşmüştü.

Güney Kore’nin yanı sıra Türkiye’nin Çin, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri’yle de yaklaşık 30 milyar dolarlık yerel para biriminde swap anlaşmaları bulunuyor.

Türkiye’nin SWAP anlaşmaları için Malezya, Rusya, İngiltere ve Asya’daki başka ülkelerle görüşme yaptığı ve ilk anlaşmayı Azerbaycan ile imzalayacağı iddia edilmişti.

Swap nedir ne işe yarar?

Swap kelime anlamı olarak “değiş tokuş etmek, takas etmek, değiştirmek” gibi anlamlara gelmektedir. Swap; İki tarafın belirli bir zaman dilimi içinde bir varlık ya da yükümlülüğe bağlı olan farklı faiz ödemelerini veya döviz cinsini karşılıklı olarak değiştirdikleri bir takas sözleşmesidir diye tanımlanabilmektedir.

Swap işlemlerinde amaç, döviz kurunda yaşanan değişimlerle meydana gelen riski en aza indirgemektir.

Swap işlemleri kapsamında; para swapı, faiz swapı ve çapraz döviz swapı işlemleri yapılır. Para swapında taraflar önceden anlaştıkları oran ve koşullarda belli miktardaki para birimlerini değiştirirken, faiz swapında ise gösterge bir anapara tutarı üzerinden farklı faiz oranı esaslarına göre hesaplanacak faizlerin iki taraf arasında anlaşılan vadelerde değişimini öngörür.

Çapraz döviz swapında ise farklı para birimleri ve farklı faiz yapısı üzerine (sabit veya değişken) borçlanan taraflar, diğer tarafın borcuna ilişkin anapara ve faiz ödemelerini yerine getirmek üzere anlaşarak gerekli yükümlülüğü yerine getirirler.

Paylaşın

Merkez Bankası’nın Swap Hariç Net Rezervleri Eksi 59 Milyar Dolar

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) döviz rezervlerindeki gerileme geçen hafta da sürdü. Brüt döviz rezervleri geçen haftaya göre 3 milyar 283 milyon dolar düşüş gösterdi. TCMB verilerine göre brüt rezervler de 3,8 milyar dolar düşüşle 107 milyar dolar oldu.

Haber Merkezi / Merkez Bankası’nın swap hariç net rezervlerinin 30 Eylül haftası itibariyle eksi 59 milyar dolarla rekor düşük seviyeye gerilediğini bildirdi. Net rezervler aynı dönemde yatay bir görünümle 9,7 milyar dolarda kalırken, swap hariç net rezervler ise rekor düşük seviyeye geriledi.

Brüt ve net döviz rezervi nedir?

Ekonomist Mahfi Eğilmez, brüt ve net döviz rezervi arasındaki farkı şu şekilde açıklıyor: Merkez Bankası, döviz rezervlerinin tamamının sahibi değil.

TCMB’nin rezervlerinin bir bölümü bankaların Merkez Bankası’nda tutmak zorunda olduğu zorunlu karşılıklardan oluşuyor. Bunları bir çeşit emanet döviz olarak görmek mümkün.

TCMB’nin son yıllarda rezerv opsiyon mekanizması aracılığıyla, TL mevduatlar karşılığında alması gereken zorunlu karşılıkları dövizle yatırma esnekliği tanımasıyla bu döviz rezervlerindeki emanet tutarda artış oldu.

Döviz rezervlerinin bir bölümünün emanet olması nedeniyle Merkez Bankası’nın döviz rezervlerinin toplamı brüt döviz rezervlerini gösteriyor. Merkez Bankası’nda emanet olarak duran miktarlar düşüldüğünde net döviz rezervine ulaşılıyor.

Net döviz rezervi nasıl hesaplanıyor?

Net döviz rezervi, TCMB verilerinde aktif kısımda yer alan dış varlıklardan, pasif kısımda bulunan toplam döviz yükümlülüklerini çıkardıktan sonra elde edilen rakamın o günün kuruna bölünmesiyle hesaplanıyor.

Formül şu şekilde: Net Rezerv = (Dış Varlıklar – toplam döviz yükümlülükleri) / Dolar-TL kuru

Swap hariç net rezerv ne demek?

Ekonomist Eğilmez’e göre net rezerv miktarı, swap işlemleriyle elde edilmiş (emanet) dövizleri de kapsadığı için bu rakam tam olarak net rezervi ifade etmiyor.

Bu yüzden net döviz rezervini emanet dövizleri çıkararak görebilmek için bu miktardan swap karşılığı elde edilmiş döviz tutarını düşmek gerekiyor. Swap hariç net rezerv ise şu şekilde hesaplanabiliyor:

Swap hariç net rezerv = Net rezerv – Swap işlemleri toplamı

Uluslararası rezerv nedir?

TCMB’nin (Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası) tanımına göre uluslararası rezervler; ülkelerin para otoriteleri tarafından kontrol edilen, kullanıma hazır, birbirlerine çevrilebilme özelliği bulunan ve uluslararası ödeme aracı olarak kabul edilen varlıklar.

Uluslararası rezerv olarak sayılan varlıklar şunlar:

  • Konvertibl (birbirlerine dönüştürülebilir) döviz varlıkları (euro, ABD doları, İngiliz sterlini vb.)
  • Uluslararası standartta altın
  • Özel Çekme Hakları
  • Uluslararası Para Fonu (IMF) Rezerv Pozisyonu

TCMB, rezervleri nasıl saklıyor?

Merkez Bankası, rezervlerin yönetiminde ülke menfaatine öncelik verdiğini aktarıyor. Bu amaçla, uluslararası rezervleri, anaparanın korunması ve gerekli likiditenin sağlanması için düşük riske sahip yatırım araçlarında değerlendiriyor.

Merkez Bankası, rezerv yönetimi sırasında karşılaşılabilecek risklerin belirlenmesi, değerlendirilmesi ve kabul edilebilir sınırlar içinde tutulabilmesi için risk yönetim stratejisi uyguluyor. Ayrıca elindeki rezervlerin seviyesini, düzenli aralıklarla internet sitesinde yayımlıyor.

Paylaşın

Goldman Sachs: TCMB Faizleri Düşürmeye Devam Edecek

Goldman Sachs, “TCMB’yi para politikası duruşuyla bağlantısı olmayan bir kurum olarak gördüğümüz için, TCMB’nin faizleri düşürmeye devam edeceğini bekliyor ve yıl sonuna kadar her ay 100 baz puan büyüklüğünde faiz indirimi öngörüyoruz” açıklamasında bulundu.

Açıklamada, şimdiye kadar kısıtlayıcı finansman ve makro-ihtiyati politikaların seçimler yaklaştıkça belirgin şekilde gevşeyebileceği de belirtildi.

ABD merkezli yatırım bankası Goldman Sachs, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yıl sonuna kadar faizin tek haneli rakamlara düşmesi yönünde yaptığı açıklamaların ardından, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) politika faizini yıl sonuna kadar her ay 100 baz puan indirmesinin beklendiği söyledi.

Goldman Sachs’tan dün yapılan açıklamada, “TCMB’yi para politikası duruşuyla bağlantısı olmayan bir kurum olarak gördüğümüz için, TCMB’nin faizleri düşürmeye devam edeceğini bekliyor ve yıl sonuna kadar her ay 100 baz puan büyüklüğünde faiz indirimi öngörüyoruz” denildi.

Açıklamada, şimdiye kadar kısıtlayıcı finansman ve makro-ihtiyati politikaların seçimler yaklaştıkça belirgin şekilde gevşeyebileceği de belirtildi.

TCMB’nin son iki ayda beklenmedik şekilde 100’er baz puan faiz indirimine gitmesinin ardından politika faizi oranı yüzde 12 seviyesinde.

(Kaynak: Reuters)

Paylaşın