Güney Kore’de Meydana Gelen Uçak Kazasında En Az 167 Kişi Öldü

Güney Kore’nin Muan Uluslararası Havalimanı’nda Jeju Havayolları’na ait bir uçağın gövde üstü iniş yaptığı sırada pistten çıkması ve duvara çarparak alev topuna dönmesi sonucu en az 167 kişi hayatını kaybetti.

Haber Merkezi / Güney Kore Ulaştırma Bakanlığı, kazanın yerel saatle sabah 9:03’de meydana geldiğini açıkladı. Bakanlık, uçağın Tayland’ın başkenti Bangkok’tan 175 yolcu ve altı mürettebatla geldiğini bildirdi.

Güney Kore basınına yansıyan görüntülerde iniş takımı açılmaksızın pistte kayarak ilerleyen uçağın bir duvara çarptığı ve alevler içinde kaldığı görüldü.

Yonhap, görgü tanıklarının türbinlerden birinden alevler çıktığını gördüğünü ve birkaç patlama sesi duyduğunu bildirdi. Ajansın haberinde pilotların önce iniş yapmaya çalıştıkları ancak daha sonra bu girişimden vazgeçerek acil inişi denedikleri aktarıldı.

Ajansa konuşan bir itfaiye görevlisi, “Uçak neredeyse tamamen yok olmuş durumda ve hayatını kaybedenleri tespit etmek zor” ifadelerini kullandı. Kalıntıları toplama sürecinde olduklarını belirten görevli bunun zaman alacağını ifade etti.

Yonhap haber ajansı, yetkililerin kazaya neden olan iniş takımındaki arızanın kuş çarpması nedeniyle olma ihtimalini araştırdığını aktardı.

Tayland Başbakanı Paetongtarn Shinawatra, sosyal medya hesabı üzerinden paylaştığı mesajda, kazada hayatını kaybedenlerin ailelelerine başsağlığı diledi, Dışişleri Bakanlığı’na derhal yardım ulaştırma talimatı verdiğini bildirdi.

Jeju Havayolları da bir açıklama yayınlayarak, kazadan dolayı “derin özürlerini” ifade etti ve “kaza sonrası sürecin idaresi konusunda ellerinden geleni yapacaklarını” belirtti.

Kaza, Güney Kore’nin havacılık tarihindeki en ölümcül felaketlerden biri oldu. Güney Kore en son 1997 yılında büyük çaplı bir hava felaketi yaşamış ve Kore Havayollarına ait bir uçağın Guam’da düşmesi sonucu 228 kişi ölmüştü.

2013 yılında da Asiana Havayolları’na ait bir uçak San Francisco’da düşmüştü, olayda üç kişi hayatını kaybetmiş ve yaklaşık 200 kişi yaralanmıştı.

Uçuş takip sitesi Flightradar, iki gün önce uçağın Jeju’dan Pekin’e giderken 7700 (Acil) sinyali verdiğini ve Seul’e yönlendirildiğini paylaştı. Uçağın o zamandan beri programı yakalamaya çalıştığı ve gecikmelerle uçtuğu belirtiliyor.

Öte yandan, pilotların söz konusu uçuşta neden acil sinyali verdiği bilinmiyor. Dolayısıyla bu olayın kazayla ilgisi olup olmadığı da belirsiz.

Paylaşın

BMGK’dan Taliban’a “Kadın Hakları” Uyarısı

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), Afganistan’da yönetimi elinde bulunduran Taliban’a kadınlara yönelik kısıtlamalardan hızla vazgeçme çağırısında bulundu.

Haber Merkezi / Açıklamada, BMGK’nın 2681 (2023) sayılı kararını hatırlatarak, ülkenin geleceği ve uzun vadeli kalkınması için Afganistan’daki kadınların tam, eşit, anlamlı ve güvenli katılımının sağlanması gerekliliği vurguladı.

Taliban, Afganistan’ı ele geçirmesinden bu yana kadınların haklarına karşı kapsamlı bir saldırı yürütüyor ve kadınların hayatlarının hemen her alanını düzenliyor.

Taliban ve Afganistan

Taliban Afganistan’da yönetimi elinde bulunduran Diyubendi İslamcı hareket ve askeri organizasyondur. Kendilerine Afganistan İslam Emirliği demekte olup ülke içinde bir savaş (veya cihat) sürdürmüştür.

İslam şeriatını yayma amacıyla Molla Muhammed Ömer tarafından 1994 yılında kurulan Taliban’ın 2016’dan beri lideri Mevlevi Hibetullah Ahundzade’dir.

Taliban, 1996’dan 2001’e kadar, Afganistan’ın kabaca dörtte üçüne hükmetmiş ve kendilerine göre yorumladıkları şeriatı uygulamıştır. 1994 yılında Afgan İç Savaşı’nın önde gelen gruplarından biri olarak ortaya çıkmıştı ve büyük ölçüde Afganistan’ın doğu ve güneyindeki Peştun bölgelerindeki geleneksel İslami okullarda (medreselerde) eğitim görmüş ve Sovyet-Afgan Savaşı’nda savaşmış öğrencilerden (talebe) oluşmaktaydı.

Muhammed Ömer’in önderliğindeki hareket, Mücahid liderlerinden aldığı güçle Afganistan’ın çoğu bölgesine yayıldı. 1996’da totaliter Afganistan İslam Emirliği kuruldu ve Afganistan’ın başkenti Kandahar’a transfer edildi. 11 Eylül saldırılarının ardından Aralık 2001’de Amerikan liderliğindeki Afganistan işgaliyle devrilene kadar ülkenin çoğunu kontrol etti.

En etkin dönemlerinde, Taliban hükûmeti diplomatik olarak yalnızca Pakistan, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri tarafından tanındı. Grup daha sonra Afganistan Savaşı’nda Amerikan destekli Hamid Karzai yönetimine ve NATO liderliğindeki Uluslararası Güvenlik Destek Gücü’ne karşı bir direniş hareketi olarak yeniden bir araya geldi.

Taliban, birçok Afgan’a uygulanan sert muameleyle sonuçlanan şeriat yorumu nedeniyle uluslararası alanda kınandı. 1996’dan 2001’e kadar olan iktidarları sırasında, Taliban ve müttefikleri Afgan sivillere karşı katliamlar gerçekleştirdi, açlıktan ölmek üzere olan 160.000 sivile Birleşmiş Milletler’in gıda tedarikini engelledi ve yakıp yıkma taktiği uyarınca geniş ve verimli toprakları yakarak on binlerce evi yok etti.

Taliban, Afganistan’ı kontrol ederken, insanları veya diğer canlıları tasvir eden resimler ve filmler ile def haricinde bir enstrümanın kullanıldığı müziği yasakladı, kadınların okula gitmesini engelledi, kadınların sağlık hizmetleri dışındaki işlerde çalışmasını yasakladı (erkek doktorların kadınları görmesi de yasaklandığı için) ve kadınların dışarıda bir erkek akraba ile dolaşmalarını ve burka giymelerini zorunlu kıldı.

Belirli kuralları çiğneyen kadınlar alenen kırbaçlandı veya idam edildi. Dini ve etnik azınlıklar, Taliban yönetimi altında ağır bir şekilde ayrımcılığa uğradı. Birleşmiş Milletler’e göre, 2010’da Afgan sivil ölümlerinin %76’sından, 2011 ve 2012’de ise %80’inden Taliban ve müttefikleri sorumluydu. Kültürel soykırıma da girişen Taliban, Bamyan’ın 1500 yıllık Buda heykelleri de dahil olmak üzere çok sayıda anıtı yok etmiştir.

Taliban’ın ideolojisi; Diyubendi köktendinciliği ve militan İslamcılığın, Peştunvali olarak bilinen Peştun sosyal ve kültürel normlarıyla birleştirilmesine dayanan “yeni” bir şeriat hukuku biçimi olarak tanımlanmıştır.

Uluslararası topluluklar ve Afgan hükûmeti; sıklıkla Pakistan’ın Servislerarası İstihbarat’ını ve ordusunu; kuruluşunda, iktidarda oldukları süre boyunca ve direniş süreci boyunca Taliban’a destek sağlamakla suçlamıştır. Pakistan ise 11 Eylül saldırılarından sonra gruba yönelik tüm desteğini kestiğini belirtmiştir. 2001 yılında, El Kaide lideri Usame bin Ladin komutasındaki 2.500 Arap’ın Taliban için savaştığı bildirilmiştir.

2020’nin Şubat ayında Trump yönetimi, 1 Mayıs 2021 itibarıyla tüm Amerikan güçlerinin Afganistan’dan çekileceğine dair Taliban ile anlaşma imzaladı. Karşılığında Taliban, El Kaide gibi terörist gruplarıyla bağlantısını kesecek, şiddeti azaltacak ve Amerika destekli Afgan hükûmetiyle müzakere edecekti. Her iki taraf da bu anlaşmanın şartlarını tam olarak yerine getirmese de, çekilme başladı.

15 Ağustos 2021’de Kabil’in düşmesiyle Taliban, Afganistan yönetimine tekrar sahip oldu.

Paylaşın

UNESCO: 2024 Gazeteciler İçin En Ölümcül Yıl Oldu

UNESCO, 2024 yılında görev başında en az 68 gazeteci ve medya çalışanının öldürüldüğünü bildirdi. Ölümlerin yüzde 60’tan fazlası çatışma yaşanan ülkelerde gerçekleşti. Bu, on yıldan uzun bir süredir görülen en yüksek sayı.

UNESCO ve uluslararası gazetecilik örgütleri, 2024 yılında görev başında hayatını kaybeden gazetecilerin sayısının geçtiğimiz yıllara oranla arttığına dikkat çekiyor.

Gazze’de devam eden savaşın görev başında öldürülen gazeteci sayısını arttırdığı, 2024 yılında en fazla gazeteci can kaybının Filistin’de yaşandığı belirtildi. UNESCO, 2024 yılının gazeteciler için en ölümcül yıl olduğunu açıkladı.

VOA Türkçe’den Can Kamiloğlu’nun aktardığına göre; Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Teşkilatı (UNESCO), 2024 yılında şu ana kadar en az 68 gazeteci ve medya çalışanının görev başında öldüğü ya da öldürüldüğünü açıkladı.

UNESCO, 2024 yılında görev başında hayatını kaybeden gazetecilerin yüzde 60’ından fazlasının yoğun çatışmaların yaşandığı ülkelerde kaydedildiğini bildirdi.

UNESCO, çatışmaların yaşandığı ülkelerde görevli gazeteci ölümlerinde üst üste ikinci yıl ağır can kaybı oranlarının kaydedildiğini belirtti. UNESCO ayrıca, 2024 yılıyla ilgili son verilerinin 2023’te ortaya çıkan gazeteci ölümleriyle ilgili endişe verici eğilimin devamı niteliğinde olduğunun altını çizdi.

1993 yılından itibaren görev başında öldürülen gazetecilerin kayıtlarını tutan UNESCO’nun verilerine göre, şimdiye kadar Türkiye’de 14 gazeteci görevi başındayken öldü. UNESCO kayıtlarına göre, Türkiye’de en son görev başında gazeteci ölümü 2020 yılında saptandı.

UNESCO, gazetecilerin çatışmaların yaşandığı bölgelerden güvenilir bilgi ve dünyayı aydınlatmak için hayatları pahasına haber geçme çabasında olduklarını vurguladı.

Örgütün Genel Direktörü Audrey Azoulay, gazetecilerin yaptıkları bu iş için canlarıyla bedel ödemelerinin “kabul edilemez” olduğunu belirterek “Tüm devletleri, uluslararası hukuka uygun olarak medya çalışanlarının korunmasını sağlamaya ve bu konuda adım atmaya çağırıyorum” dedi.

UNESCO’nun son verilerine göre, 42 gazeteci çatışma yaşanan ülkelerde görev başındayken öldü. Filistin’de 18, Ukrayna’da 4, Kolombiya’da 4, Irak’ta 3, Lübnan’da 3, Myanmar’da 3, Sudan’da 3, Suriye, Çad, Somali ve Kongo’da birer gazeteci görev başındayken yaşamını yitirdi.

Bununla birlikte veriler diğer örgütlere göre farklı rakamlar sunuyor. Gazetecileri Koruma Komitesi’nin (CPJ) son verilerine göreyse, 2024 yılında 60’ı Filistin’de, toplamda 91 gazeteci görev sırasında öldürüldü.

Uluslararası Gazeteciler Federasyonu’nun (IFJ) son verilerine göre, 2024 yılında dünyada 104 gazeteci öldürüldü. Uluslararası Gazeteciler Federasyonu, en çok gazeteci ölümünün Filistin’de yaşandığını, 2024 yılında çatışmaları izleyen 55 gazetecinin öldüğünü kaydetti.

Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF), 2024 yılında görevi başında öldürülen gazeteci sayısının 54 kişi olduğunu açıkladı. En fazla gazeteci ölümünün Filistin topraklarında yaşandığı kaydedildi.

Paylaşın

Irak’ta Bir Toplu Mezarda 100 Kürt Kadın Ve Çocuğun Cesedi Bulundu

Irak’ın güneyindeki Muthanna ilindeki Tal El Şeyhiya’da yer alan bir toplu mezarda yaklaşık 100 Kürt kadın ve çocuğun cesedi bulundu. Kadın ve çocukların Saddam Hüseyin döneminde öldürüldüğü düşünülüyor.

Mezarda gömülü kişilerin büyük ihtimalle Irak’ın kuzeyindeki Süleymaniye iline bağlı Kalar ilçesinden olduğu ifade ediliyor.

Irak Toplu Mezarlar Kurumu Başkanı Dia Kerim, 2019 yılında ilk kez keşfedilen toplu mezarın, bu ayın başlarında uzman ekipler tarafından kazılmaya başlandığını belirterek, bunun bölgede ortaya çıkarılan ikinci toplu mezar olduğunu söyledi.

Irak’ta 1980’li yıllarda katledildiği tahmin edilen 100 kadar Kürt kadın ve çocuğun gömüldüğü toplu mezar açıldı. Ülkenin güneyinde, Suudi Arabistan sınırına yakın Muthanna vilayetindeki söz konusu toplu mezar, Tel Şeyh karayoluna 15-20 kilometre mesafede, ulaşımın kolay olmadığı bir bölgede bulunuyor.

Irak’ta toplu mezarlardan da sorumlu Şehitler Vakfı Direktörü Dia Karim, söz konusu mezarın 2019’da yine bu bölgede keşfedilene benzer ikinci bir toplu mezar olduğunu belirtti. Karim, toplu mezardaki ilk katmanın açılmasının ardından, kalıntıların tipik Kürt ilkbahar kıyafetleri giymiş kadın ve çocuklara ait olduğunun anlaşıldığını kaydetti.

Karim’ın verdiği bilgiye göre, söz konusu toplu mezarda yatanların Irak’ın kuzeyinde bulunan, bugün Bölgesel Kürt Yönetimi sınırları içinde yer alan Süleymaniye’ye bağlı Kalar bölgesinden Kürtler olma olasılığı yüksek. Karim, ilk tahminlere göre 100 kişiden fazla Kürdün gömülü olduğunu tahmin ettiklerini ancak cesetlerin çıkarılmasıyla sayının değişmesinin ihtimal dahilinde olduğunu da söyledi.

Dia Karim, ilk incelemelere göre katledilen Kürt kadın ve çocukların çoğunun kafasına kısa mesafeden kurşun sıkılarak infaz edildiklerini saptadıklarını, bazılarının ise diri diri toplu mezara gömülmüş olabileceğini tahmin ettiklerini dile getirdi. Toplu mezardaki kazı işlemlerini yöneten Ahmet Kuzay ise iskelet kalıntılarının çıkarılmasının oldukça güç olduğunu, nitekim pek çok kadının öldürülürken küçük çocuklarına sarılmasıyla kemiklerin birbirine geçtiğini tespit ettiklerini belirtti.

Tel Şeyh yakınındaki toplu mezar kazısına katılan bir başka temsilci de söz konusu kalıntıların çıkarılmasına başlandığı sırada Saddam’ın ordusundan firar edenlerin konduğu ünlü Nugre Selman Cezaevi yakınında bir başka toplu mezar daha saptandığını duyurdu.

Irak’ta dönemin Devlet Başkanı Saddam Hüseyin’in, özellikle 1987-1988 yıllarında “Enfal” adını verdiği operasyon kapsamında 180 bin Iraklı Kürt vatandaşını katlettiği tahmin ediliyor. 3 bin kadar Kürt köyünü yerle bir ettiren ve Kürtlere yönelik kimyasal maddeli saldırılar da düzenleten Saddam Hüseyin, devrilmesinin ardından Enfal katliamının bir soykırım olduğu suçlamasıyla yargılanmış, 2006 yılında ise Şiilere yönelik düzenlediği katliamdan aldığı mahkumiyet sonrasında asılarak idam edilmişti.

Bugünkü Irak hükümeti, Saddam Hüseyin’in diktatörlüğü döneminde 1980-1990’lı yıllarda 1milyon 300 bin Irak vatandaşının ortadan kaybolduğunu tahmin ediyor.

(Kaynak: DW Türkçe)

Paylaşın

İsrail’den Yemen’e Misilleme Saldırısı

İsrail, Yemen’e yönelik başkent Sana’daki uluslararası havaalanı dahil olmak üzere, altyapı tesisleri, elektrik santralleri ve limanları da içeren geniş çaplı bir saldırı düzenledi.

Haber Merkezi / İsrail, geçtiğimiz hafta da Sana ve Hudeyde’ye saldırılar düzenlemişti, saldırılarda dokuz kişi yaşamını yitirmişti. ABD’de son günlerde Yemen’deki Husileri hedef alıyor.

100 savaş uçağının kullanıldığı iddia edilen saldırılarda, 3 kişinin hayatını kaybettiği, 11 kişinin de yaralandığı bildirildi.

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, saldırının gerçekleştiği dakikalarda uçağa binmeye hazırlandığını söyledi.

Ghebreyesus, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada “Hava trafik kontrol kulesi, kalkış salonu – bizim olduğumuz yerden sadece birkaç metre ötede” dedi.  Ghebreyesus, kendisi ve BM meslektaşlarının güvende olduğunu ekledi.

Saldırılar, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun, “Husiler de Hamas, Hizbullah, Esad rejimi ve diğerlerinin öğrendiğini öğrenecek” demesinden bir gün sonra gerçekleşti.

İran destekli Husiler Gazze Savaşı’nın başından bu yana füze ve insansız hava araçları (İHA) ile İsrail’e yönelik saldırılar gerçekleştiriyor. Husiler ayrıca İsrail’e mal taşıdığı iddiasıyla bölgedeki ticari gemileri de hedef alıyor.

Öte yandan Gazze Şeridi’nde İsrail saldırılarında hayatını kaybedenlerin sayısı 38 artarak 45 bin 399’a yükseldi. Gazze’de İsrail saldırılarında yaralananların sayısı ise 137 artarak 107 bin 940’a çıktı.

Gazze’de İsrail saldırılarında ölenlerin yüzde 70’ini çocuklar ve kadınların oluşturduğu aktarılırken, saldırılar sonucu oluşan yıkımdan dolayı çok sayıda kişinin hala enkaz altında olduğu vurgulandı. Sivil savunma ve acil sağlık ekiplerinin bu kişilere ulaşmakta zorluk yaşadığı kaydedildi.

Ayrıca Gazze Şeridi’nde İsrail saldırılarında hayatını kaybeden gazeteci sayısı 201’e yükseldi.

Paylaşın

Gazze’de İsrail Saldırılarında 201 Gazeteci Hayatını Kaybetti

Gazze Şeridi’nde İsrail saldırılarında hayatını kaybeden gazeteci sayısı 201’e yükseldi. Son olarak, El – Kudüs El-Yûm televizyon kanalında çalışan 5 gazeteci İsrail saldırılarında yaşamını yitirdi.

Haber Merkezi / Gazze hükümeti medya ofisi, Uluslararası Gazeteciler Federasyonu ve Arap Gazeteciler Birliği de dahil olmak üzere uluslararası örgütleri “Gazze’deki Filistinli gazetecilere ve medya personeline yönelik bu sistematik suçları kınamaya” çağırdı.

Medya ofisi, İsrail’i, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve Birleşik Krallık, Almanya ve Fransa da dahil olmak üzere müttefikleriyle birlikte “iğrenç ve vahşi bir suç” olarak nitelendirdiği bu saldırılardan sorumlu olduğunu belirtti.

Ofis, ülkelere, uluslararası örgütlere ve basın savunucusu gruplara İsrail’in bu saldırılarını kınamalarını, devam eden şiddetin sona ermesi için İsrail’e baskı yapmalarını ve İsrail’in uluslararası mahkemelerde hesap vermesi için çağrı yaptı.

Öte yandan Gazze Şeridi’nde İsrail saldırılarında hayatını kaybedenlerin sayısı 23 artarak 45 bin 361’e yükseldi. Gazze’de İsrail saldırılarında yaralananların sayısı ise 39 artarak 107 bin 803’e çıktı.

Gazze’de İsrail saldırılarında ölenlerin yüzde 70’ini çocuklar ve kadınların oluşturduğu aktarılırken, saldırılar sonucu oluşan yıkımdan dolayı çok sayıda kişinin hala enkaz altında olduğu vurgulandı. Sivil savunma ve acil sağlık ekiplerinin bu kişilere ulaşmakta zorluk yaşadığı kaydedildi.

Paylaşın

Pakistan’dan Afganistan’a Hava Saldırıları: En Az 46 Ölü

Taliban hükümet sözcüsü Zabihullah Mujahid, Pakistan’ın Afganistan’ın doğu sınırındaki bir eyaletine düzenlediği hava saldırılarında en az 46 kişinin hayatının kaybettiğini açıkladı.

Afganistan Savunma Bakanlığı ise konuya ilişkin yaptığı açıklamada, “İslam Emirliği bu korkakça eylemi cevapsız bırakmayacak, aksine topraklarının ve egemenliğinin savunulmasını vazgeçilmez hakkı olarak görmektedir” ifadelerine yer verdi.

İki ülke arasındaki sınır gerginlikleri, Taliban’ın 2021 yılında iktidarı ele geçirmesinden bu yana tırmanmış durumda. İslamabad, militan grupların Afganistan’dan düzenli saldırılar düzenlediğini iddia ediyor. İslamabad, Taliban hükümetini militanlara ev sahipliği yapmakla ve onların Pakistan topraklarına saldırı düzenlemelerine izin vermekle suçluyor.

Pakistan’ın komşusu Afganistan’a düzenlediği hava saldırısında en az 46 kişinin öldüğü bildirildi. Afganistan’da yönetimi elinde bulunduran Taliban, saldırıda ülkenin doğusundaki Barmal bölgesinin hedef alındığını ve burada dört ayrı noktanın vurulduğunu duyurdu. Pakistan’dan ise saldırıya dair bir açıklama gelmedi.

Pakistan Hava Kuvvetleri’ne ait savaş uçaklarının söz konusu saldırı esnasında Afganistan sınırını geçip geçmedikleri bilinmiyor. Pakistan Talibanı (TTP), geçen hafta sınır bölgesinde Pakistan ordusuna ait bir noktaya saldırmış ve bu saldırıda en az 16 kişi hayatını kaybetmişti.

İslamabad yönetimi Kabil’i TTP militanlarına ev sahipliği yapmak ve eylemlerini cezasız bırakarak desteklemekle suçluyor. Taliban’ın Afganistan’da yönetimi yeniden ele geçirdiği 2021’den bu yana, iki komşu ülke arasındaki ilişkiler zaman zaman çatışmalara varan olumsuz bir seyir izliyor.

Kâbil TTP’yi desteklediği iddialarını reddetse de Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) geçen Temmuz ayında kamuoyu ile paylaştığı ilgili raporuna göre Afganistan’da 6 bin 500 TTP savaşçısı bulunuyor. Ayrıca Kâbil TTP’yi terörist bir yapı olarak tanımlanmıyor.

Taliban sözcüsü Zabihullah Mücahid, Barmal saldırısında “çoğu kadın ve çocuk 46 kişinin öldüğünü” ve aralarında çocukların da olduğu altı kişinin yaralandığını aktardı.

Haber ajansı AFP’ye konuşan Maleel isimli bir bölge sakini de, bombardımanda bir aileden 18 kişinin yaşamını yitirdiğini ifade etti. Pakistan’ın saldırısını “barbarca” diye nitelendiren Afganistan Savunma Bakanlığı ise bu operasyonun “karşılıksız kalmayacağını” duyurdu.

(Kaynak: DW Türkçe)

Paylaşın

Afganistan’da Bir Ayda 42 Taliban Üyesi Öldürüldü

Afganistan Ulusal Direniş Cephesi (NRF), son bir ayda ülkenin genelinde düzenledikleri 25 silahlı saldırıda 42 Taliban üyesini öldürdüğünü öne sürdü. NRF, ABD’nin Afganistan’dan çekilmesinin ardından kuruldu.

Haber Merkezi / NRF, sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı açıklamada, silahlı saldırıların Kabil, Herat, Badgis, Farah, Badahşan, Parvan, Kapisa ve Kunduz vilayetlerinde gerçekleştirildiğini, 42 Taliban mensubunun öldüğünü, 29 Taliban mensubunun da yaralandığını belirtti.

Ahmed Mesud liderliğindeki NRF, ABD’nin Afganistan’dan çekilmesi ve Taliban’ın Ağustos 2021’de iktidara dönmesinin ardından kuruldu. NRF, özellikle Pençşir ve Kabil olmak üzere ülke genelinde Taliban’a karşı silahlı eylemlerde bulunuyor. NRF, son üç yılda yüzlerce Taliban üyesini öldürdüğünü iddia ediyor.

Taliban ve Afganistan

Taliban Afganistan’da yönetimi elinde bulunduran Diyubendi İslamcı hareket ve askeri organizasyondur. Kendilerine Afganistan İslam Emirliği demekte olup ülke içinde bir savaş (veya cihat) sürdürmüştür.

İslam şeriatını yayma amacıyla Molla Muhammed Ömer tarafından 1994 yılında kurulan Taliban’ın 2016’dan beri lideri Mevlevi Hibetullah Ahundzade’dir.

Taliban, 1996’dan 2001’e kadar, Afganistan’ın kabaca dörtte üçüne hükmetmiş ve kendilerine göre yorumladıkları şeriatı uygulamıştır. 1994 yılında Afgan İç Savaşı’nın önde gelen gruplarından biri olarak ortaya çıkmıştı ve büyük ölçüde Afganistan’ın doğu ve güneyindeki Peştun bölgelerindeki geleneksel İslami okullarda (medreselerde) eğitim görmüş ve Sovyet-Afgan Savaşı’nda savaşmış öğrencilerden (talebe) oluşmaktaydı.

Muhammed Ömer’in önderliğindeki hareket, Mücahid liderlerinden aldığı güçle Afganistan’ın çoğu bölgesine yayıldı. 1996’da totaliter Afganistan İslam Emirliği kuruldu ve Afganistan’ın başkenti Kandahar’a transfer edildi. 11 Eylül saldırılarının ardından Aralık 2001’de Amerikan liderliğindeki Afganistan işgaliyle devrilene kadar ülkenin çoğunu kontrol etti.

En etkin dönemlerinde, Taliban hükûmeti diplomatik olarak yalnızca Pakistan, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri tarafından tanındı. Grup daha sonra Afganistan Savaşı’nda Amerikan destekli Hamid Karzai yönetimine ve NATO liderliğindeki Uluslararası Güvenlik Destek Gücü’ne karşı bir direniş hareketi olarak yeniden bir araya geldi.

Taliban, birçok Afgan’a uygulanan sert muameleyle sonuçlanan şeriat yorumu nedeniyle uluslararası alanda kınandı. 1996’dan 2001’e kadar olan iktidarları sırasında, Taliban ve müttefikleri Afgan sivillere karşı katliamlar gerçekleştirdi, açlıktan ölmek üzere olan 160.000 sivile Birleşmiş Milletler’in gıda tedarikini engelledi ve yakıp yıkma taktiği uyarınca geniş ve verimli toprakları yakarak on binlerce evi yok etti.

Taliban, Afganistan’ı kontrol ederken, insanları veya diğer canlıları tasvir eden resimler ve filmler ile def haricinde bir enstrümanın kullanıldığı müziği yasakladı, kadınların okula gitmesini engelledi, kadınların sağlık hizmetleri dışındaki işlerde çalışmasını yasakladı (erkek doktorların kadınları görmesi de yasaklandığı için) ve kadınların dışarıda bir erkek akraba ile dolaşmalarını ve burka giymelerini zorunlu kıldı.

Belirli kuralları çiğneyen kadınlar alenen kırbaçlandı veya idam edildi. Dini ve etnik azınlıklar, Taliban yönetimi altında ağır bir şekilde ayrımcılığa uğradı. Birleşmiş Milletler’e göre, 2010’da Afgan sivil ölümlerinin %76’sından, 2011 ve 2012’de ise %80’inden Taliban ve müttefikleri sorumluydu. Kültürel soykırıma da girişen Taliban, Bamyan’ın 1500 yıllık Buda heykelleri de dahil olmak üzere çok sayıda anıtı yok etmiştir.

Taliban’ın ideolojisi; Diyubendi köktendinciliği ve militan İslamcılığın, Peştunvali olarak bilinen Peştun sosyal ve kültürel normlarıyla birleştirilmesine dayanan “yeni” bir şeriat hukuku biçimi olarak tanımlanmıştır.

Uluslararası topluluklar ve Afgan hükûmeti; sıklıkla Pakistan’ın Servislerarası İstihbarat’ını ve ordusunu; kuruluşunda, iktidarda oldukları süre boyunca ve direniş süreci boyunca Taliban’a destek sağlamakla suçlamıştır. Pakistan ise 11 Eylül saldırılarından sonra gruba yönelik tüm desteğini kestiğini belirtmiştir. 2001 yılında, El Kaide lideri Usame bin Ladin komutasındaki 2.500 Arap’ın Taliban için savaştığı bildirilmiştir.

2020’nin Şubat ayında Trump yönetimi, 1 Mayıs 2021 itibarıyla tüm Amerikan güçlerinin Afganistan’dan çekileceğine dair Taliban ile anlaşma imzaladı. Karşılığında Taliban, El Kaide gibi terörist gruplarıyla bağlantısını kesecek, şiddeti azaltacak ve Amerika destekli Afgan hükûmetiyle müzakere edecekti. Her iki taraf da bu anlaşmanın şartlarını tam olarak yerine getirmese de, çekilme başladı.

15 Ağustos 2021’de Kabil’in düşmesiyle Taliban, Afganistan yönetimine tekrar sahip oldu.

Paylaşın

İsrail, Hamas Lideri Haniye’yi Tahran’da Öldürdüğünü Kabul Etti

İsrail Savunma Bakanı İsrael Katz, İsrail’in Hamas lideri İsmail Haniye’yi İran’da öldürdüğünü kamuoyuna açıkladı. Bu açıklama sonrası, İran ile İsrail arasındaki gerginliği daha da artırması bekleniyor.

Yemen’deki Husi liderine karşı da benzer bir eylemde bulunabileceklerini belirten İsrael Katz, “Onlara net bir mesaj iletmek istiyorum: Hamas’ı yendik, Hizbullah’ı yendik, İran’ın savunma sistemlerini kör ettik ve üretim sistemlerine zarar verdik, Suriye’de Esad rejimini devirdik, Yemen’de ayakta kalan son terör örgütü olan Husi terör örgütüne de ağır bir darbe vuracağız” dedi.

İsrail Savunma Bakanı Israel Katz, İsrail’in geçen yaz Hamas’ın üst düzey liderine suikast düzenlediğini teyit ederek, Yemen’deki Husi isyancı grubun liderine karşı da benzer bir eylemde bulunma tehdidinde bulundu. Katz’ın açıklamaları, İsrail’in Temmuz ayında İran’da meydana gelen bir patlama sonucu İsmail Haniye’yi öldürdüğünü ilk kez kabul ettiği anlamına geliyor. Patlamanın arkasında İsrail’in olduğuna inanılıyordu ve liderler de daha önce İsrail’in bu olaya karıştığını ima etmişlerdi.

Katz, Pazartesi günü yaptığı bir konuşmada, Husilerin de Haniye dahil bölgedeki İran liderliğindeki ittifakın diğer üyeleriyle benzer bir kaderi paylaşacağını söyledi. “Haniye, Sinvar ve Nasrallah’a Tahran, Gazze ve Lübnan’da ne yaptıysak Hudeyde ve Sana’da da aynısını yapacağız” diyen Katz, daha önceki İsrail saldırılarında öldürülen Hamas ve Hizbullah liderlerine atıfta bulundu.

Hamas’ın siyasi lideri İsmail Haniye, ardından yerine geçen Yahya Sinvar, askeri kanadının başı Muhammed Deif, Hizbullah lideri Hasan Nasrallah ve en üst düzey askeri komutanı Fuad Şükr gibi üst düzey liderler bombalı saldırılarda öldürülmüştü.

Katz ayrıca İsrail’in Suriye’de Beşar Esat’ın devrilmesine yardımcı olduğunu ve İran’ın uçaksavar sistemlerini imha ettiğini de belirtti. Israel Katz, “Husiler’in stratejik altyapısını vuracağız ve liderliğin kafasını keseceğiz” dedi.

İran destekli Husiler, Cumartesi günü Tel Aviv’e düşen ve en az 16 kişinin yaralanmasına neden olan bir füze de dahil savaş boyunca İsrail’e çok sayıda füze ve insansız hava aracı fırlattı. İsrail ise savaş boyunca Yemen’de üç hava saldırısı düzenledi ve füze saldırıları durana kadar isyancı grup üzerindeki baskıyı arttırma sözü verdi.

Son olarak geçen hafta Yemen’deki Husiler’in fırlattığı bir füzenin İsrail’in merkezini hedef almasından kısa bir süre sonra İsrail bir dizi yoğun hava saldırısıyla Yemen’in isyancıların elindeki başkenti Sana’yı ve liman kenti Hudeyde’yi vurmuştu. Saldırıda en az dokuz kişinin öldüğü bildirilmişti.

Husiler, Hamas’ın İsrail’e düzenlediği ve 1200 kişinin ölümüne, 250 kişinin de rehin alınmasına yol açan saldırının ardından Ekim 2023’te Gazze Şeridi’nde başlayan İsrail-Hamas savaşından bu yana 100 kadar ticari gemiyi füze ve insansız hava araçlarıyla hedef aldı. Yerel sağlık yetkililerine göre İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırıları şimdiye kadar 45 binden fazla Filistinlinin ölümüne neden oldu.

Husiler, İsrail’i Gazze’de Hamas’a karşı yürüttüğü kampanyaya son vermeye zorlamak için İsrail, ABD ya da İngiltere bağlantılı gemileri hedef aldıklarını iddia ediyor. Ancak saldırıya uğrayan gemilerin birçoğunun çatışmayla çok az bağlantısı var ya da hiç bağlantısı yok, hatta bazıları İran’a gidiyor.

Husiler, aralarında sivillerin de bulunduğu 150 binden fazla insanın ölümüne neden olan geniş çaplı Yemen savaşında Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyonla mücadele ediyor. Çatışma aynı zamanda dünyanın en kötü insani felaketlerinden birine yol açtı ve on binlerce kişinin daha öldüğüne inanılıyor.

(Kaynak: VOA Türkçe)

Paylaşın

Suriyeli Hristiyanlar, Noel Ağacının Yakılmasını Protesto Etti

Suriye’nin Hama kenti yakınlarında bir Noel ağacının yakılmasının ardından binlerce kişi protesto için sokaklara döküldü. Olay, Hayat Tahrir Şam (HTS) liderliğindeki silahlı grupların Beşar Esad’ı devirmesinden sadece iki hafta sonra gerçekleşti.

Protestocular, HTŞ’nin Hama, Şam ve diğer bölgelerdeki Hristiyan bölgelerindeki dini azınlıkları korumasını talep etti. Suriye’yi kontrol eden Hayat Tahir Şam’ın (HTŞ) yetkililer, olayın “yabancı savaşçılar” tarafından gerçekleştirildiğini belirterek, sert cezaların yanı sıra ağacın yeniden dikileceği sözünü verdi.

Suriye, etnik ve dini grupların bir araya geldiği bir ülke olup nüfusun yaklaşık yüzde 2’sini Hristiyanlar oluştururken, halkın çoğunluğunu Sünni Müslümanlar oluşturuyor. Suriye’de 13 yıl süren iç savaştan önce nüfusun yaklaşık yüzde 10’unu Hristiyanlar oluşturuyordu ancak birçoğu iç savaş sırasında ülkeyi terk etti.

Suriye’de bir Noel ağacının yakılmasına dair görüntülerin sosyal medyada yayılması üzerine başkent Şam’da protesto gösterisi düzenlendi.

Hristiyanların yoğun olarak yaşadığı bölgelerde başlayan ve Bab Şarki’deki Ortodoks Patrikhanesi’ne doğru yürüyüşe geçen yüzlerce gösterici, “Hristiyanlara haklarının verilmesini” talep eden sloganlar attı. Fransız haber ajansı AFP’nin bildirdiğine göre, bazı göstericiler ellerinde ahşaptan yapılmış haç taşırken, bazıları ise Şam’daki yeni yönetimin benimsediği üç yıldızlı bayrağı göndere çekti.

AFP’ye konuşan bir gösterici, “Münferit vaka adı altında Hristiyanlara karşı çok sayıda haksızlık yapılıyor. Eskiden olduğu gibi eğer ülkemizde Hristiyanlık inancını yaşamamıza izin verilmeyecekse burada bize yer yok” ifadelerini kullandı.

Şam’daki gösteri, Hristiyanların yoğun olarak yaşadığı Humus yakınlarındaki Sukalibya kasabasında bir Noel ağacının yüzü maskeli kişiler tarafından yakıldığına dair görüntülerin sosyal medyada yayılması sonrasında düzenlendi. Londra merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, Noel ağacını yakanların radikal İslamcı Ensar el Tevhid örgütüne mensup yabancı savaşçılar olduğunu bildirdi.

Sosyal medyada yayılan bir diğer videoda ise Şam’da yönetimi ele geçiren Heyet Tahrir Şam (HTŞ) milislerinin dini temsilcisinin Noel ağacını yakanların Suriyeli olmadığı ve cezalandırılacakları konusunda kasaba halkına güvence verirken görüldü. Videodaki görüntülerde, HTŞ temsilcisi “Ağaç yarın sabaha kadar yeniden dikilecek ve ışıklandırılacak” ifadelerini kullandı.

8 Aralık’ta Şam’ı ele geçirerek Beşar Esad rejimini deviren HTŞ, çoğunluğunu Sünnilerin oluşturduğu Suriye’de azınlıkların da korunacağını belirtiyor. HTŞ lideri Ebu Muhammed el-Colani kod adlı Ahmet eş-Şara da Suriye geçici hükümetinin tüm Suriyelileri ve devlet kurumlarını koruyacağını duyurmuştu.

Suriye, etnik ve dini grupların bir araya geldiği bir ülke olup nüfusun yaklaşık yüzde 2’sini Hristiyanlar oluştururken, halkın çoğunluğunu Sünni Müslümanlar oluşturuyor. Suriye’de 13 yıl süren iç savaştan önce nüfusun yaklaşık yüzde 10’unu Hristiyanlar oluşturuyordu ancak birçoğu iç savaş sırasında ülkeyi terk etti.

Paylaşın