Bel Ağrısı nedir? Nedenleri ve Tedavisi

Bel ağrısı ya da tıpta kullanılan adıyla lumbago, bel bölgesinde ortaya çıkan her türlü ağrıyı tanımlamak için kullanılan genel bir terimdir. 

Daha geniş bir tanımla, Bel ağrısını (lumbago),  bel zorlanması ve duruş bozuklukları; bel kaslarına, bağlarına ve eklemlerine hasar vererek ağrıya yol açar şeklinde açıklayabiliriz.

Bel ağrılarının fiziksel aktivite ile şiddetlendiği, istirahatle hafiflediği ise en çok görülen belirtilerden birkaçı sayılır. Bel ağrısının şiddeti, öne eğilme, uzun süre ayakta durma, yürüme gibi günlük aktivitelerle artabilir. Bel ağrısı nüfusun %75-85’ini yaşamlarının herhangi bir döneminde etkileyen en önemli bir sağlık sorunlarından biridir.

Bel bölgesi omurganın alt bölümünü kapsar ve 5 adet omur, omurlar arasında disk adı verilen yapılar, kaslar ve yumuşak dokulardan (ligaman, kapsül) oluşmaktadır.

• Akılcı Diyet (Sağlıklı Diyet) nedir?

Bel ağrısı için tanımlanan bir çok risk faktörü mesleksel ve psikolojik özellikleri içerir. Çalışanın fiziksel gücü üstünde veya uygunsuz bir pozisyonda çaba gerektiren fiziksel aktiviteler, örneğin ağırlık kaldırma gibi, bel ağrısının önemli bir nedenidir. Bir çok psişik rahatsızlıklar da bel ağrısı nedeni olabilir. Kronik bel ağrısı olan bir olguda depresyon çok sık gözlenen bir neden olarak akılda tutulmalıdır.

Bel ağrısı nedenleri;

Bel ağrısının sebepleri arasında en yaygın olanları belin zorlanması, sinir tahrişi, omurilikten çıkan sinir köklerinde sorunlar, kemik ve eklem problemleridir.

• Belin zorlanması. Beli zorlama bölgedeki bağların, tendonların veya kaslarının gerilmesi sonucunda yaralanmasıdır. Bölgedeki yumuşak dokuların gerilmesi ilgili yapılarda değişen derecelerde mikroskobik yırtılmalara neden olur. Zorlama, bel ağrısının en sık nedenlerinden biri olarak kabul edilir.
• Sinir tahrişi. Bel bölgesinde omurgadan çıkan sinirler, omurilikteki köklerinden cilt yüzeyine kadar herhangi bir yerde mekanik basınç nedeniyle tahriş olabilir. Bu koşullar arasında disk hastalığı, kemiklerdeki problemler ve zona enfeksiyonuna bağlı sinirlerin iltihaplanması bulunur.
• Lomber radikülopati. Lomber radikülopati, bel bölgesi omurları arasındaki disklerin zarar görmesinden kaynaklanan sinir tahrişidir. Diskin hasar görmesi, diskin dış halkasında aşınma ve yıpranma, travmatik yaralanma veya her ikisinden kaynaklanır.
• Kemiklerin baskı yapması. Bel omurlarının yer değiştirmesi veya genişlemesi ile sonuçlanan herhangi bir durum, bitişik omurilik ve sinirler için boşluğu sınırlayabilir.
• Kemik ve eklem koşulları. Bel ağrısına yol açan kemik ve eklem koşulları; doğumsal kusurlar, aşınma, yıpranma, yaralanma ve eklem iltihabından kaynaklanabilir. Bel ağrısının en sık doğumsal nedenleri skolyoz ve spina bifidadır. Skolyoz, omurganın yana doğru eğriliğidir. Spina bifida ise omurgada açıklık ile karakterize bir doğum kusurudur. En yaygın olarak bel omurgası ve sakrum adı verilen kemiğin tepesini etkiler.
• Kemik ve eklermlerde hasar. Bel omurlarında ve sakrumda kırık en sık osteoporozu olan yaşlı insanlarda, özellikle de uzun süre kortizonlu ilaç kullananlarda görülür. Ayakkabı bağlarını bağlamak için eğilmek gibi çok hafif bir fiziksel stres bile bu kişilerde kırıklara neden olabilir.
• Artrit. Spondiloartropatiler, bel ve kalça eklemlerini etkileyebilen iltihabi artrit tipleridir. Spondiloartropatiler arasında reaktif artrit (Reiter hastalığı), ankilozan spondilit, psoriatik artrit ve inflamatuar bağırsak hastalığı artriti bulunur.

Bel ağrısı nasıl geçer?

Bel ağrısı nasıl geçer sorusu toplumuzda sıkça merak edilen konuların başında geliyor. Bel ağrılarının nasıl geçeceğinimerak eden birinin öncelikle yapması gereken bel sağlığını korumak için neler yapması gerektiğidir. Rutinleşen bel ağrılarınız için ise mutlaka uzman bir doktora başvurmalısınız.

• Alzheimer nedir, nedenleri, belirtileri nelerdir?

Bel sağlığının korunması için gün içinde uyulması için gereken kurallar ve egzersizler önemlidir. İşte onlardan bazıları;

• Bakılan kişi, cisim ve objeye vücut cephesi tam olarak dönülmelidir. Baş, boyun ve gövde aynı düzlem üstünde olacak şekilde bakılmalıdır.
• Uzun süre aynı pozisyonda kalınmamalıdır. Oturma ve ayakta kalma süresinin 45 dakikayı geçmemesine özen gösterilmelidir. 45 dakika ayakta kalındıysa 5 dakika kadar oturulmalı, 45 dakika oturulmuşsa 5 dakika kadar ayakta kalınmalıdır.
• Oturulduğunda bel kavisini destekleyen bir yastık kullanmak alışkanlık haline getirilmelidir.
• Yerle olan işlerde, yere eğilerek değil çömelerek işlerin yapılmasına özen gösterilmelidir.
• Yatmak için yaylı ortopedik yatak kullanılmalıdır.
• Yatarken önce yatağın kenarına gelip oturulmalıdır. Kollardan destek alarak önce yan yatılmalı, sonra sırt üstü dönülmelidir. Yataktan kalkmak istenildiğinde, önce yan yatıp kollardan destek alınmalı ve oturulmalı sonra ayağa kalkılmalıdır.
• Yan pozisyonda öne doğru bükülerek bacaklar karına doğru çekip yatmak sağlık bakımından en uygun pozisyondur.
• Bel bölgesi terli kalmaktan, yel ve rüzgardan korunmalıdır. Klima veya hava akımının direk olarak gelmemesi için önlem alınmalıdır.

Bel ağrısı tedavisi;

Bel ağrısı tedavisi, bel ağrısının nedenine, şiddetine, kişinin yaşına ve pek çok özelliğine göre farklı şekilde yapılabilir. Bel ağrısının tedavisinde uzman kontrolünde basit ağrı kesici ilaçlar, kas gevşeticiler kullanılabilir. Yine tam donanımlı bir sağlık kuruluşunda fizik tedavi seçenekleri denenebilir. Bunun yanı sıra ağrı bantları, masaj, lokal enjeksiyonlar ve egzersiz de bel ağrısı tedavisinde etkilidir.