AYM’den “Zafer İşareti” Kararı: İfade Özgürlüğü
Anayasa Mahkemesi (AYM), tutuklu Nihat Ekmez’in zafer işareti nedeniyle disiplin cezasıyla cezalandırılmasını ‘ifade özgürlüğünün ihlali’ olarak değerlendirdi. AYM, Nihat Ekmez’e 30 bin TL tazminat ödenmesine de kararı verdi.
V işareti ya da Zafer işareti (İngilizce karşılığı olan Victory’nin V’si) elin diğer parmakları kapalıyken işaret ve orta parmağının açık ve birbirinden ayrık durumuna verilen isimdir. İçe bakan avuç ile yapıldığında İngiltere’de argo anlama gelmektedir.
II. Dünya Savaşı sırasında Zafer işareti (İngilizce Victory kelimesinin baş harfi olan V’yi simgeleyecek şekilde) olarak dönemin İngiltere başbakanı Winston Churchill tarafından yaygınlaştırılmıştır. ABD’de ve daha sonra 1960’lı yıllardan itibaren bütün dünyada barış anlamına gelmek üzere kullanılmıştır.
Anayasa Mahkemesi (AYM), Ceza İnfaz Kurumu Disiplin Kurulu’nun, Nihat Ekmez adlı mahpusa, açık görüş sonrası zafer işareti yaptığı gerekçesiyle verdiği disiplin cezasını kabul edilemez buldu.
İzmir 2 No’lu T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu’nda hükümlü bulunan Ekmez, ailesiyle yaptığı aylık açık görüş sonrasında ayrılırken zafer işareti yaptı. Görüşe gelen ziyaretçiler de zılgıt atıp zafer işareti yaparak karşılık verdi. Durumu tutanak altına alan cezaevi yönetimi, zafer işaretini “suç örgütlerine ait sembol kullanmak” olarak yorumladı ve Ekmez hakkında disiplin soruşturması başlattı.
Ekmez’in “suç örgütlerine ait yayın, bez afiş, pankart, resim, sembol, işaret ve benzeri eşyayı kurumların herhangi bir yerine asma veya teşhir etme” eylemini gerçekleştirdiği gerekçesiyle 11 gün hücre cezasına çarptırılmasına karar verdi. Kurul kararında, Ekmez ve ziyaretçilerinin PKK’ye desteklerini göstermek ve örgütün propagandasını yapmak amacıyla zafer işareti yaptıklarını iddia etti.
Ekmez, bu cezaya karşı Karşıyaka İnfaz Hâkimliği ve Karşıyaka 1. Ağır Ceza Mahkemesi’ne başvurdu ancak her iki başvurusu da reddedildi. Avukatı aracılığıyla AYM’ye bireysel başvuruda bulunan Ekmez, anayasal haklarının ihlal edildiğini belirtti.
Ekmez’in başvurusunu değerlendiren AYM, “cezaevinde olsa da ifade özgürlüğüne sahip olduğunu” vurguladı. Yüksek mahkeme, “cezaevlerinde ifade özgürlüğünün ancak güvenlik ve disiplinin korunması gibi zorunlu durumlar söz konusu olduğunda sınırlandırılabileceğini” belirtti.
AYM, Ekmez’e verilen disiplin cezasının orantısız olduğunu ve davranışının “cezaevi güvenliğini bozduğu yönünde somut bir kanıt sunulmadığına” karar verdi. Disiplin Kurulu’nun kararını eleştiren AYM, Ekmez’in yaptığı zafer işaretinin “hangi bağlamda suç örgütlerine ait sembol kullanımı” kapsamına girdiğinin açıklanmadığını ve alt mahkemelerin de bu konuyu yeterince incelemediğini belirtti.
Ekmez’in ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine hükmeden AYM, başvurucuya 30 bin TL tazminat ödenmesine kararı verdi. Dosya yeniden yargılama yapılmak üzere Karşıyaka 1. İnfaz Hâkimliği’ne gönderildi.
(Kaynak: Bianet)
