Aksaray: Ulukışla Camii
Ulukışla Camii; Aksaray’ın Merkez İlçesi, Ulukışla Kasabası sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım mümkündür.
Kitabesine göre 1318 / 1900 yılında yaptırılmıştır. Köyün içindeki cam sağlam olup ibadete açıktır. İhata duvarı ile çevrilmiş bir bahçe içindedir. Cami kuzey-güney yönünde uzanan dikdörtgen bir plan sahiptir. 18.25 X 13.50 m. ölçülerindedir. Düzgün kesme taş malzemeden inşa edilmiştir. Kuzeyinde kemer açıklıkları sonradan kapatılmış son cemaat yeri ile, kuzeybatısında bir minare bulunmaktadır.
Caminin cepheleri sade olup süsleme bulunmamaktadır. doğu, batı ve güney cephelerde ikişer adet basık kemerli pencere yer almaktadır. Güney cephede üst seviyede bir adet beyzi pencere dikkati çekmektedir. Batı cephenin kuzey kısmında fazla derin olmayan bir kademelenme görülmektedir. Kuzeydeki son cemaat yeri bahçeye üç sivri kemerle açılmaktadır. Kemer açıklıkları yarı yerlerine kadar sonradan kapatılmıştır.
İç mekan, iki sıra halindeki ikişerden dört sütuna oturan sivri kemerlerin taşıdığı ahşap tavanla, dıştan ise Marsilya kiremidi kaplı bir kırma çatıyla örtülmüştür. Caminin minaresi kuzeybatı köşede olup beden duvarları üzeriden
yükselmektedir. Silindirik gövdeli olup tek şerefelidir. Petek kısmı kısa tutulmuş olup bir konik külahla sonlanmaktadır. Harimin kuzeyindeki son cemaat yeri doğu-batı yönünde uzanan dikdörtgen bir palan sahiptir. Kuzeyde dikdörtgen formu iki payeye oturan üç sivri kemerli açıklıkla mekan bahçeye bakmaktadır.
Kıble duvarının ortasındaki mermer mihrap sonradan eklenmiştir. Yarım daire formunda bir nişe sahiptir. Güneybatı köşedeki minber ahşap malzemeden minber vardır. Korkuluk ajur tekniğindeki ters “V” şeklindeki motiflerle bezenmiştir. Aynalık ve köşk altı kısmında, kafes tekniğine profilli dikdörtgen panolara bölünmüştür.
Aynalığın tam ortasındaki panoda bir yivli bir beyzi motifi, diğer panolarda ise baklava motifleri, profilli başlık motifi, ve dikdörtgenlerden oluşan motifler ulunmaktadır. Konik külah, bir eksen üzerindeki hilal ve üçgenlerden oluşan süslemeler hareketlendirilmiştir. Harimin kuzeyinde boydan boya uzanan ahşap mahfil görülmektedir. İç
mekanın kuzeyindeki “U” biçimindeki bir ahşap merdivenle mahfile çıkılmaktadır. Mahfilin yan kısımları balkon şeklinde güneye taşırılmıştır. Ahşap korkulukları vardır.
