Aksaray: Karaören Camii
Karaören Camii; Aksaray’ın Merkez İlçesi, Karaören Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım mümkündür.
Yapı üzerinde kim tarafından ve ne zaman yaptırıldığını gösteren herhangi bir kitabe yoktur. Düzgün kesme taş ve moloz taş malzemelerden inşa edilmiştir. İhata duvarı ile çevrilmiş bir bahçe içindedir. Doğu-batı yönünde uzanan dikdörtgen planlı cami 12.10 X 1080 m. ölçülerindedir.
Caminin doğusuna bitişik halde kuzey-güney yönünde uzanan Kur’an kursu olarak kullanılan, ancak günümüzde mevcut olmayan bir yap daha vardı. Bahçede atıl vaziyette mermer malzemeden üç adet silindirik gövdeli sütun dikkati çekmektedir.
Caminin cepheleri sadedir. Süsleme unsuru bulunmamaktadır. Kuzey, güney ve batı cephelerde düz lentolu ikişer pencere iç mekanı aydınlatmaktadır. Doğu cephe ise sağır bırakılmıştır. Kuzey cephenin ortasında ise ters “U” şeklindeki sade bir kaval silme ile sınırlandırılmış düz lentolu giriş kapısı vardır. girişin önüne restorasyon esnasında bir küçük sundurma eklenmiştir.
İç mekan üç sütün üzerine oturan dörderden sekiz küçük beşik tonoz ile; dıştan ise Marsilya kiremidi kaplı bir çatı ile örtülüdür. Tonozları oluşturan moloz taşlar tonozun ortasında bir elips meydana getirmektedir. Kur’an kursunun üzeride kuzey-güney yönünde uzanan beşik tonozla örtülüydü. Tonoz alttan dört tanesi sağlam, iki adedi yıkık alt adet atkı kemeri ile desteklenmekteydi.
Caminin minaresi bulunmamaktadır. ancak 1994 yılında cami hakkında tanzim edilen raporda caminin kuzey cephesinde minarenin olduğu yazılıdır. Caminin orjinalde köşk minareye sahip olduğu minarenin varlığından anlaşılmaktadır. Ancak günümüzde bu merdiven son restorasyonal ortadan kaldırılmıştır.
Harime giriş kuzey cephenin ortasındaki düz lentolu kapı ile sağlanmaktadır. İç mekan 10.09 X 8.63 m. ölçülerindedir. Harim doğu-batı yönünde sıralanan, profilli kare başlıklı ve silindirik gövdeli üç adet mermer sütun üzerine oturan dört tane yuvarlak kemer ile mihraba paralel iki sahına ayrılmaktadır.
Kıble duvarının ortasındaki mihrap yarım daire şeklinde ve dilimli yuvarlak kemerli bir nişe sahiptir. Kavsara, üst üste bindirilmiş profilli dört adet kaval silmeden meydana gelmektedir. Güneybatı köşedeki minber ahşap malzemeden olup sonradan eklenmiştir.
