Erzurum: Hanım Hamamı
Hanım Hamamı; Erzurum’un Yakutiye İlçesi, Ayazpaşa Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Yaya olarak ve şehrin farklı noktalarından toplu taşıma araçları ve özel araçlarla ulaşım sağlanmaktadır.
Hamam; Raziye Hanım tarafından yaptırılmıştır. Hamamın kitabesi bulunmamaktadır. XVII. – XVIII. yüzyılda inşa edilmiş olabileceği düşünülen yapı Vakıflar Genel Müdürlüğünden Raziye Hanım vakfına kayıtlı olarak yer alır.
Tek fonksiyonlu olan hamam; soyunmalık, ılıklık, sıcaklık ve külhan bölümlerinden meydana gelmektedir.
Hamamın doğusunda bulunan merdivenlerle soyunmalık bölümüne inilmektedir. Bu mekanın üzeri tromplara oturan üzerinde aydınlanma feneri bulunan bir kubbeyle kapatılmıştır. Bu alanın ortasında bir havuz yer almaktadır. Soyunmalığın kuzeyinde daha sonra eklendiği anlaşılan ikinci soyunmalık kısmı ana bölüme iki kapı açıklığı ile açılmaktadır. Soyunmalığın kuzeybatısından derinlemesine plana sahip olan üzeri tonozla örtülü ılıklık kısmına geçilmektedir.
Sıcaklık sekizgen planlı ve üzeri kubbeyle kapatılmıştır. Kubbenin altında ise sekizgen bir göbektaşı mevcuttur. Sıcaklığın güney tarafında sekizgen formlu üst örtüleri kubbeyle kapatılmış halvet hücreleri bulunmaktadır. Sıcaklığın batı kısımda ise külhan ve su deposu yer almaktadır.
Hamamın dış kısmından sadece sıcaklığın ve soğukluğun kubbeleri belli olmaktadır. Diğer bölümler düz bir baca şeklinde dışarıya yansımıştır. Yapı günümüzde kadınlara hizmet vermektedir. Yapının iç kısmında süsleme unsuru bulunmamaktayken dış kısmı da bakımsızdır. 08.05.1976 tarihinde korunması gereken kültür varlığı olarak V.G.M. tarafından tescil edilmiştir.
