Gümüşhane: Kocadal Köyü Kilisesi
Gümüşhane, gezilecek yerler ve tarihiyle dikkat çekiyor. Kocadal Köyü Kilisesi; Gümüşhane’nin Torul İlçesi, Kocadal Köyü, Kalis Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır.
Kilise, köy yerleşkesinin dışında, eğimli bir arazi üzerinde konumlandırılmıştır. Doğu-batı yönünde dikdörtgen planlıdır. Yapı, 9,83 m x 6,30 m ölçülerinde tek apsisli, tek neftlidir. Doğuda yarım daire şeklinde dışa taşıntılı yapılan apsis ekseninde 1 adet pencere vardır.
Batı cephede, girişin üst seviyelerinde 1 adet güney duvarında 2 adet mazgal pencereleri vardır. Eğimden dolayı kuzey duvarın bir bölümü toprağa gömülüdür. Beden duvarları kaba yonu taş, pencere-kapı söveleri, cephe bitimleri, kemerler ve yarı duvara gömülü payeler düzgün yonu taştır.
İç mekâna giriş batı cephenin ortasında yer alan bir açıklıktan sağlanır. İç mekânın üst örtü tonozdur. Duvarlarda yarı duvara gömülü payeler ve kemerler ile tonozu içten destekleyen kemerler vardır. Ayrıca apsisin yan duvarı üzerine niş yerleştirilmiştir.
Metin Ergin says:
Kocadal köyü kilisei deyil Kocadal köyünün eski adı Dörenedir.
Bu kilise Dörene köyü Galis kiliesidir.
Şimdiki yeni adı Kocadal köyü Altındaşlar mahallesidir.
Dörene köyünün merkez dahil altı Mahallesi vardır.
Bunlar : 1 Dörene
2 Linconos
3 Galis
4 Elma
5 Kelli
6 Genek
Yeni isimleri:
1Kocadal
2 Ocaklı
3 Altıntaşlar
4 Elmalı
5 Güllü
6 Erdemli
Mahalleleri olmuştur.
Bu mahallelerde Genek kilisesi cami olmuştur.
Dörene kilisesi cami olmuştur
Loncynos kilisesi harabe haldedir.
Kelli cami olmuştur.
Elma kilisesi tamamen yıkılmıştır.
Galis kilisesi resimdeki kilisedir.
Ayrıca Efremide Elma mahallesine komşu
Efremi kilisesi vardır.
Harabe haldedir.