Nobel Fizik Ödülü 2 Bilim İnsanına Verildi
Bilim, edebiyat ve barış gibi alanlarda ilerlemeye katkı sağlayan kişilere verilen Nobel Ödülleri’nden 2024 Fizik Ödülü bu yıl bilim insanları John Hopfield ve Geoffrey Hinton’a gitti.
Haber Merkezi / İki bilim insanı, Nobel Fizik Ödülü’ne yapay zekanın bir alt dalı olan makine öğrenimi alanındaki çalışmalarıyla layık görüldü.
Türkçe’de “makine öğrenimi” veya “makine öğrenmesi” olarak ifade edilen ve bir bilgisayarın doğrudan yönergeler olmadan öğrenmesine yardımcı olmak için matematiksel modeller kullanılan teknoloji, yapay zekânın bir alt kümesi kabul ediliyor.
Tıpkı insanların daha fazla alıştırma yaptıkça gelişmesi gibi, veri ve deneyim miktarı arttıkça makine öğrenmesinin sonuçları da daha doğru hale geliyor.
Princeton Üniversitesi’nden Profesör John Hopfield, verilerdeki görüntüleri ve diğer örüntü türlerini depolayabilen ve yeniden yapılandırabilen ilişkisel bir bellek icat etti.
Toronto Üniversitesi’nden Profesör Geoffrey Hinton ise verilerdeki özellikleri otonom olarak bulabilen ve böylece resimlerdeki belirli öğeleri tanımlama gibi görevleri yerine getirebilen bir yöntem geliştirdi.
Yapay zekanın öncülerinden Hinton, 2023 yılında Google’dan ayrılmış ve bunu, bilgisayarların kendisinin ve diğer uzmanların beklediğinden çok daha kısa sürede insanlardan daha akıllı hale gelebileceğini fark ettikten sonra, teknolojinin tehlikeleri hakkında özgürce konuşmak için yaptığını söylemişti.
Nobel’e layık görülen Hopfield ve Hinton, 1,1 milyon dolarlık para ödülünü paylaşacak.
Nobel Fizik Komitesi Başkanı Ellen Moons, “Makine öğreniminin olağanüstü faydaları olsa da hızlı gelişimi, geleceğimizle ilgili endişeleri de beraberinde getirdi” dedi.
Moons, “Bu yeni teknolojiyi insanlığın en yüksek yararı için güvenli ve etik bir şekilde kullanma sorumluluğu hep birlikte insanoğluna düşüyor” şeklinde konuştu.
2023 Fizik Ödülü bilim insanları Pierre Agostini, Ferenc Krausz ve Anne L’Huillier’e gitmişti.
2022 Nobel Fizik Ödülü, kuantum mekaniği alanındaki çığır açıcı çalışmaları nedeniyle Fransız bilim insanı Alain Aspect, Amerikalı bilim insanı John Clauser ve Avusturyalı bilim insanı Anton Zeilinger’e verilmişti.
2021’de ödülün sahipleri; karmaşık sistemlere, özellikle de Dünya’nın iklimine ilişkin anlayışımızı değiştiren Syukuro Manabe, Klaus Hasselmann, ve Giorgio Parisi olmuştu.
2020’de kara delikleri araştıran Roger Penrose ile galaksimizin merkezindeki bir cisimle ilgili araştırmalarından dolayı Reinhard Genzel ve Andrea Ghez ödülü paylaşmıştı.
2019’da ise Nobel Fizik Ödülü, Büyük Patlama’dan sonra evrenin evrimini açıklayan James Peebles ile bir güneş sistemi dışındaki gezegenin keşfi nedeniyle Michel Mayor ve Didier Queloz’a verilmişti.
Nobel Fizik Ödülü bugüne dek sadece 4 kadına verildi: Marie Curie (1903), Maria Goeppert-Mayer (1963), Donna Strickland (2018) ve Andrea Ghez (2020).
