Machado – Joseph Hastalığı Nedir? Belirtileri, Nedenleri, Teşhisi, Tedavisi

Spinoserebellar ataksi tip III olarak da adlandırılan Machado – Joseph Hastalığı (MJD-III), merkezi sinir sistemini etkileyen ve beynin arka beyin olarak adlandırılan belirli alanlarının yavaş dejenerasyonu ile karakterize edilen nadir, kalıtsal bir ataksidir.

Haber Merkezi / MJD’li hastalar eninde sonunda sakat kalabilir ve/veya felç olabilir ancak zekaları bozulmadan kalır. MJD semptomlarının başlangıcı ergenlik döneminin başlarından yetişkinliğin son dönemlerine kadar değişmektedir.

Machado – Joseph Hastalığının üç formu tanınmaktadır: Tip MJD-I, MJD-II ve MJD-III. MJD türlerindeki farklılıklar başlangıç ​​yaşı ve ciddiyeti ile ilgilidir. Erken başlangıç ​​genellikle daha şiddetli semptomlara neden olur.

MJD Tip I’in semptomları 10 ila 30 yaşları arasında ortaya çıkar ve hızla ilerler. Kollarda ve bacaklarda ciddi güçsüzlük (distoni), spastisite veya kas sertliği (hipertoni), genellikle sarhoşluk, geveleyerek konuşma ile karıştırılabilecek yavaş, sendeleyerek, yalpalayan bir yürüyüş (atetoz) içeren garip vücut hareketleri (ataksi) içerebilirler.

MJD-Tip II semptomları Tip I semptomlarına benzer, ancak hastalık daha yavaş ilerler. Tip II hastalığın başlangıcı genellikle 20 ila 50 yaş arasındadır. Tip II’nin ayırt edici özelliği, dengesiz bir yürüyüşe (ataksi) ve kol ve bacakların hareketlerini ve ayrıca spastik kas hareketlerini koordine etmede zorlukla sonuçlanan beyincik fonksiyon bozukluğunun artmasıdır.

MJD-Tip III, yaşamın ilerleyen dönemlerinde, 40 ila 70 yaşları arasında ortaya çıkar ve dengesiz bir yürüyüş (ataksi) ile karakterize edilir ve kas dokusunun iltihaplanması ve dejenerasyonu nedeniyle kas kütlesi kaybı (amyotrofi) ile bu hastalığın diğer formlarından ayrılır.

Duygu kaybı, ağrıya karşı hassasiyet eksikliği, anormal duyular, kol ve bacakların hareketlerini koordine etme yeteneğinin bozulması ve diyabet de yaygındır. Tip III hastalığın ilerlemesi üç tip arasında en yavaş olanıdır.

Semptomların bir kısmı ve bunların kombinasyon halindeki görünümleri, Parkinson hastalığı veya multipl skleroz gibi diğer nörolojik bozuklukların semptomlarına benzemektedir. Bu nedenle doğru tanı koymak zordur ve deneyimli bir nöroloğun sorumluluğunda olmalıdır.

MJD’den sorumlu gen tanımlanmış ve Gen Harita Lokusu’na haritalanmıştır; 14q24.3-q31. Bu gen, DNA’da anormal sayıda CAG trinükleotid tekrarı (bazen üçlü olarak adlandırılır) ile ilişkilidir. (CAG, Sitozin-Adenin-Guanin trinükleotid yapısını ifade eder.) “Normal” DNA genellikle CAG trinükleotidinin 12 ila 43 kopyasına sahiptir.

Hastalığı olan kişilerde DNA bu trinükleotidin 56-86 kopyasını içerir. Semptomların şiddeti ve başlangıç ​​yaşı tekrarlama sayısıyla doğrudan ilişkilidir. Dolayısıyla MJD-I bu üçlülerden daha azına sahip olurken, MJD-III daha fazla sayıda olacaktır. MJD-II hastalarının DNA’sında bulunan CAG üçlülerinin sayısı iki uç arasında yer almaktadır.

MJD, otozomal dominant bir özellik olarak kalıtsaldır. İnsan hücrelerinin çekirdeğinde bulunan kromozomlar, her bireyin genetik bilgisini taşır. İnsan vücut hücrelerinde normalde 46 kromozom bulunur. İnsan kromozom çiftleri 1’den 22’ye kadar numaralandırılır ve cinsiyet kromozomları X ve Y olarak adlandırılır. Erkeklerde bir X ve bir Y kromozomu, kadınlarda ise iki X kromozomu bulunur.

Her kromozomun “p” ile gösterilen kısa bir kolu ve “q” ile gösterilen uzun bir kolu vardır. Kromozomlar ayrıca numaralandırılmış birçok banda bölünmüştür. Örneğin “kromozom 11p13”, 11. kromozomun kısa kolundaki 13. bandı ifade eder. Numaralandırılmış bantlar, her bir kromozomda bulunan binlerce genin konumunu belirtir.

Genetik hastalıklar, anne ve babadan alınan kromozomlarda bulunan belirli bir özelliğe ait genlerin birleşimiyle belirlenir.

Baskın genetik bozukluklar, hastalığın ortaya çıkması için anormal bir genin yalnızca tek bir kopyasının gerekli olduğu durumlarda ortaya çıkar. Anormal gen, ebeveynlerden herhangi birinden miras alınabilir veya etkilenen bireyde yeni bir mutasyonun (gen değişikliği) sonucu olabilir. Anormal genin etkilenen ebeveynden yavruya geçme riski, ortaya çıkan çocuğun cinsiyetine bakılmaksızın her hamilelik için %50’dir.

Aile öyküsü ve fizik muayene tanıya yardımcı olsa da, vakaların %100’ünü tespit eden tanı testlerinin altın standardı, hastanın DNA’sındaki şüpheli CAG üçlülerinin sayısının doğrudan belirlenmesidir. Bu, uzmanlaşmış bir genetik klinik laboratuvarında kolaylıkla yapılabilir.

Tedavi semptomatik ve destekleyicidir. L-dopa ve baklofen ilaçları kas sertliğini ve spastisiteyi hafifletebilir. Ailesinde en az bir kişide bu hastalık tanısı bulunan bireylerin genetik danışmanlık alması gerekmektedir.