İsveç’in NATO Üyeliği: ABD’den Türkiye’ye Onay Çağrısı
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile görüşen ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken, “yaklaşan NATO zirvesi, İsveç’in katılım süreci, savunma işbirliği, enerji ve ekonomik işbirliği gibi” iki ülkenin ele alması gereken çok sayıda konu olduğunu dile getirdi.
ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Matthew Miller ise Blinken’ın, İsveç’in NATO üyeliğine onay vermesi için Türkiye’yi teşvik ettiğini açıkladı. Miller ayrıca Blinken’ın Türkiye’nin Ukrayna’ya tahıl koridoru anlaşması için verdiği desteği takdir ettiğini söyledi.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Ukrayna İyileştirme Konferansı için bulundukları Londra’da bir görüşme gerçekleştirdiler. Fidan ve Blinken, toplantı öncesi yaptıkları açıklamada, her konuda aynı fikirde olmasalar da işbirliği mesajı verdi.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Türkiye ve ABD’nin “her konuda aynı fikirde olmayabileceğini” söyledi; ancak uzun süreli müttefikliğin birlikte çalışmayı sürdürmeyi sağladığını belirtti.
Blinken ile yüz yüze görüşmeden önce telefon görüşmesi yaptıklarını hatırlatan Hakan Fidan, “Bugün Ukrayna’ya desteğimizi göstermek için buradayız. Bu görüşmede ikili meselelerimizi de ele alacağız ve bildiğiniz üzere gerçek şu ki her konuda aynı fikirde olmayabiliriz; ancak NATO ve diğer platformlardaki uzun süreli ittifakımız bizi birlikte çalışmaya devam etmeye itiyor’’ şeklinde konuştu.
Fidan, “Bildiğiniz üzere Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Başkan Biden geçen yıl İspanya’nın Madrid kentinde ‘Türkiye-ABD Stratejik Mekanizması’nı kurmuşlardı ve bu mekanizmanın amacı çözüm bekleyen meseleleri ele almak ve işbirliğimizi daha da derinleştirmek için fırsatları araştırmaktır. Bu amaçla Bakan Blinken ile birlikte çalışmayı dört gözle bekliyorum.” ifadelerini kullandı.
ABD Dışişleri Bakanı Blinken ise, Hakan Fidan ile görüşmelerinde savunma, enerji ve ekonomik “işbirliği” konularını ele alacaklarını söyledi; gelecek ay Litvanya’da yapılacak NATO zirvesi ve İsveç’in NATO’ya katılım sürecinin de masada olacağını kaydetti.
Blinken, “Uzun yıllardır bir meslektaşım, bir sırdaşım olan Türkiye’nin yeni Dışişleri Bakanı ile bir araya gelme fırsatı bulduğum için gerçekten çok mutluyum. Sizinle birlikte çalışacak olmaktan çok memnunum. Mevlüt Çavuşoğlu ile müthiş bir ilişkim ve ortaklığım vardı, şimdi birlikte çalışmaktan memnuniyet duyuyorum çünkü uzun yıllar boyunca birlikte çalışma fırsatımız oldu ve ABD ile Türkiye’nin zamanımızın en temel ve hayati konularında birlikte yaptığı çok şey var. Dolayısıyla konuşacak çok şeyimiz var’’ dedi.
ABD Dışişleri Bakanı Blinken, “Elbette İsveç’in katılım süreci dahil yaklaşan NATO zirvesi, savunma işbirliğimiz, enerji ve ekonomik işbirliği gibi bir dizi konuda ilerleme kaydedilmesi hakkında konuşacağız. Ülkelerimiz arasındaki ilişki derin, zengin ve dediğim gibi zamanımızın en önemli hususlarından biri” diye konuştu.
İsveç’in NATO’ya katılım protokollerini Türkiye’nin yanısıra Macaristan da henüz onaylamış değil. ABD ve Batı ülkeleri 11-12 Temmuz’da Litvanya’nın başkenti Vilnius’ta yapılacak NATO zirvesi öncesi, Türkiye’den İsveç’in NATO üyeliğine onay vermesini bekliyor.
Reuters’ın haberine göre Blinken geçen ay da Türkiye’ye İsveç’in NATO üyeliğini onaylaması için çağrıda bulunmuştu.
Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Türkiye’yi İsveç’in NATO üyeliğini onaylamaya davet etti. Alman parlamentosunda bir konuşma yapan Scholz, İsveç’in bir sonraki NATO zirvesine üye olarak katılmasını istediklerini söyledi.
İsveç Dışişleri Bakanı Tobias Billstrom ise ayrıca dün yaptığı açıklamada Stockholm’un Ankara ile yapılan anlaşma kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirdığini ve Türkiye parlamentosunun İsveç’in NATO’ya üyelik teklifini onaylama zamanının geldiğini söyledi.
Reuters haber ajansına konuşan Billstrom, “Bizden bekleneni yerine getirdiğimiz kanısındayız, şimdi Türkiye’de parlamentonun onaylama sürecini başlatma zamanı geldi” dedi.
Billstrom, İsveç’in Temmuz ortasında Litvanya’da düzenlenecek olan NATO konferansından önce üye olacağı konusunda ümitli olduğunu belirtti ve bir “B planının” bulunmadığını ekledi.
Türkiye, İsveç’in terörist olarak tanımladığı grupların üyelerine ev sahipliği yaptığını ve bazı isimlerin iadesini istiyor. İsveç ise Türkiye ile Madrid’de imzaladıkları üçlü mutabakat kapsamında, kısa sürede yeni bir yasa çıkararak terör gruplarını finanse etmeyi veya desteklemeyi zorlaştırdığını öne sürüyor.
İsveç ve Finlandiya geçen yıl başlayan Rusya’nın Ukrayna işgali sonrası NATO’ya üyelik başvurusunda bulunmuştu. Finlandiya, Nisan ayında NATO’ya katılırken, İsveç’in üyeliği Türkiye ve Macaristan’ın itirazları nedeniyle onaylanmadı.
Türkiye ve Macaristan’ın İsveç’in ittifaka katılımını 11-12 Temmuz’da Litvanya’nın başkenti Vilnius’ta düzenlenecek NATO Liderler Zirvesi öncesi onaylaması bekleniyor.
