Sudan’da Yaralıların Tahliyesi İçin Geçici Ateşkes
Bağımsız bir sivil toplum kuruluşuna göre en az 56 sivil yaşamını yitirdiği Sudan’da Ordu ile paramiliter Hızlı Destek Kuvvetleri (RSF) arasında iki gündür süren çatışmaların ardından yaralıların tahliyesi için geçici ateşkes konusunda uzlaşıldı.
ABD, Çin, Rusya, Mısır, Suudi Arabistan, Birleşmiş Milletler, Afrika Birliği, Avrupa Birliği acil olarak çatışmaların durması çağrısı yapmıştı.
Ordu ile RSF arasında RSF’nin tamamen orduya katılmasını öngören askeri güvenlik reformu konusunda son birkaç aydır yaşanan anlaşmazlık, cumartesi sabahı iki güç arasında sıcak çatışmaya dönüştü. Çatışmaların gece boyunca devam ettiği bildirildi.
Hem Sudan ordusu hem de RSF, Hartum’da kilit önemdeki noktaların kendilerinin kontrolünde olduğunu iddia ediyor. İki taraf 2021’deki askeri darbenin ardından geçici bir hükümet kurulması için siyasi müzakereler devam ederken iktidar için bir yarış halindeydi.
Üç BM çalışanı öldürüldü
Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı (WFP) bünyesinde Sudan’da çalışan üç kişinin çatışmalar nedeniyle Cumartesi günü hayatını kaybettiği bildirildi.
Söz konusu bilgiyi Pazar günü aktaran WFP, bu gelişme üzerine, çalışanlarının can güvenliğini sağlamak amacıyla ülkedeki yardım faaliyetlerini durdurduğunu açıkladı. Ayrıca WFP’nin iki çalışanının da yaralandığı kaydedildi.
Sudan’da istikrarsızlık 2019’da başlamıştı
2019’da patlak veren kitlesel eylemler, Ömer El Beşir’in devrilmesiyle sonuçlanmıştı. El Beşir’in devrilmesinde hem ordu hem de HDG rol almıştı. Geçici bir hükümet kurma çabaları, o günden bu yana devam ediyordu.
Ancak Ekim 2021’de yaşanan askeri darbe ile ordu ülkenin yönetimini ele geçirdi. O günden bu yana, ordunun yönetimden geri çekilmesi için çeşitli protestolar düzenleniyordu.
HDG’nin bir numaralı generali Muhammed Hamdan Daglo, Genelkurmay Başkanı El Burhan’ın yardımcılığı görevini yürütüyordu. HDG güçlerinin, Sudan ordusuna entegre edilmesi planlanıyordu.
İki general arasındaki gerilim, son haftalarda tırmanmıştı. Her iki isim de çıkan çatışmalardan birbirlerini sorumlu tutuyor.
Hızlı Destek Güçleri kimlerdir?
RSF 2013’te kuruldu ve kökenleri, Darfur’da isyancılarla acımasızca savaşan kötü şöhretli Cancanvid milislerine dayanıyor.
O zamandan beri General Dagalo, Yemen ve Libya’daki çatışmalara müdahale eden ve Sudan’ın bazı altın madenlerini kontrol eden güçlü bir paramiliter güç oluşturdu.
Ayrıca, Haziran 2019’da 120’den fazla protestocunun katledilmesi de dahil olmak üzere insan hakları ihlalleriyle suçlanıyor. Ordu dışında böylesine güçlü bir güç, ülkede bir istikrarsızlık kaynağı olarak görülüyor.
Şimdi ne olabilir?
Çatışma devam ederse, ülkeyi daha da bölebilir ve siyasi çalkantıyı daha da kötüleştirebilir.
Sivil yönetime dönüşü teşvik etmede çok önemli bir rol oynayan diplomatlar, iki generali müzakere ettirmenin bir yolunu arayacaklar.
Bu arada, bir başka belirsizlik dönemini yaşamak zorunda kalacak olanlar sıradan Sudanlılar olacak.
