Enflasyon 24 Yılın Zirvesinde
Eylül ayında yıllık enflasyon yüzde 83,45, aylık enflasyon ise yüzde 3,08 olarak açıklandı. Bir önceki yılın aynı ayına göre fiyat artışının en yüksek olduğu ana grup ise yüzde 117,66 ile ulaştırma olurken, onu yüzde 93 artış oranıyla gıda ve alkolsüz içecekler izledi.
Haber Merkezi / Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), eylül ayına ilişkin Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ile Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) rakamlarını açıkladı.
Buna göre, enflasyon eylül ayında aylık bazda yüzde 3,06 artarken, yıllık enflasyon yüzde 69,97’den yüzde 83,45’e yükseldi. Çekirdek göstergelerdeki yükseliş hareketi eylül ayında da devam etti. Buna göre eylülde yıllık çekirdek enflasyon yüzde 68,09 oldu.
Üretici fiyat endeksi de eylülde bir önceki aya göre yüzde 151,50 artışla yükselmeye devam etti. Aylık üretici enflasyonu yüzde 4,78 oldu.
Ana harcama grupları itibarıyla 2022 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre en az artış gösteren ana grup yüzde 0,04 ile alkollü içecekler ve tütün oldu. Buna karşılık, 2022 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre artışın en yüksek olduğu ana grup ise yüzde 9,99 ile konut oldu.
Ana harcama gruplarına bakıldığında tüketici fiyatlarında en yüksek artışın yaşandığı ana harcama grubu yüzde 117,66 ile ulaştırma grubu oldu. Ulaştırmayı yüzde 93,05 ile gıda ve alkolsüz içecekler; yüzde 89,68 ile ev eşyası grubu takip etti.
TÜİK Ağustos ayı enflasyon oranını yıllık yüzde 80,21 olarak açıklamıştı. ENAG’a göre geçen ay enflasyon yüzde 181,37 olarak gerçekleşmişti.
ENAG: Enflasyon yüzde 186,27
Öte yandan Akademisyenlerin ve ekonomistlerin oluşturduğu Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) hesaplamalarına göre tüketici fiyat endeksi (TÜFE) Eylül ayında bir önceki aya göre yüzde 5,3 oranında arttı. Geçen yılın aynı ayına göre ise artış oranı yüzde 186,27 oldu.
ENAG’a göre, TÜİK alt grupları gösterge olarak alındığında en fazla aylık azalış eksi yüzde 1,60 ile ulaştırma, en fazla yükseliş ise, yüzde 26,05 ile sağlık kaleminde gerçekleşti.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Eylül ayı Para Politikası Kurulu toplantısında politika faizini 100 baz puan indirerek yüzde 12’ye çekmişti.
TCMB’nin kararı öncesinde dolar/TL kuru Aralık 2021’deki tarihi zirvesini geçmiş; kararın ardından da TL daha fazla değer kaybederek dolar karşısında 18,56 seviyesine kadar yükselmişti.
2021 yılının Eylül ayından itibaren politika faizinin 5 puan indirilmesi ve Türk lirasındaki değer kaybıyla birlikte enflasyon 16 puan artmış; yıl sonunda resmi verilere göre yüzde 36’ya kadar çıkmıştı. Bu yıl da enflasyonda 2002’den bu yana en yüksek rakamlar görülüyor.
Reuters’ın 11 katılımcıyla düzenlediği ankette, eylül için yıllık enflasyon tahminleri yüzde 83,5 ile 85,35 arasında yer alıyor. TÜFE en son Temmuz 1998’de yüzde 85,3 olmuştu.
Bloomberg HT Araştırma Birimi’nin anketine katılan 19 kurumun medyan beklentisi eylül ayında TÜFE’nin aylık yüzde 3,6, yıllık yüzde 84,5 seviyesinde gerçekleşeceği yönünde olmuştu.
AA Finans’ın 15 ekonomistin katılımıyla düzenlediği ankette, eylül ayı için enflasyon beklentileri, en düşük yüzde 2,15 ve en yüksek yüzde 4,50 aralığında yer aldı. Ekonomistlerin eylül ayı enflasyon beklentilerinin ortalamasına (yüzde 3,53) göre bir önceki ay yüzde 80,21 olan yıllık enflasyonun yüzde 84,26’ya yükseleceği hesaplandı.