Mehmet Akif Tutumlu Kimdir? Hayatı, Eserleri
24 Mart 1963 yılında Siirt’in Kurtalan ilçesinde dünyaya gelen Mehmet Akif Tutumlu, ilk öğrenimini Malatya’nın Darende ilçesindeki Hilvan İlkokulunda, orta öğrenimini Göynük’te bulunan Sarız Ortaokulunda, lise öğrenimini de Adıyaman-Besni Lisesinde tamamladı. İstanbul Ünivesitesi Hukuk Fakültesinden 1986 yılında mezun oldu.
Haber Merkezi / Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsünde başladığı yüksek lisans öğrenimini “Türk Borçlar Hukuku’nda Zamanaşımının Anlamı, Durması ve Kesilmesi” adlı teziyle 1990’da tamamladı. Yargıçlık yaptı. Barolarda, üniversitelerde ve sivil toplum kuruluşlarında hukuk, edebiyat ve felsefe odaklı seminerler verdi, uluslararası bildiriler sundu. Hukuk alanında akademik çalışmalar yaptı ve bu alanda otuzun üzerinde kitap yayımladı. Edebiyat, hukuk ve felsefe ile ilgili çalışmalarını hâlen sürdüren Tutumlu’nun gerek hukukla ilgili akademik çalışmaları gerek edebî çalışmaları çeşitli ödüllere layık görüldü.
Bu ödüller şöyle sıralanabilir: 1993 Uğur Mumcu Demokrasi Savaşı Şiir Mansiyon Ödülü, 1996 Köşeyazısı Dalında Abdi İpekçi Barış ve Dostluk Ödülü, 1997 Bursa Barosu Öykü Dalında İkincilik Ödülü, 2005 İstanbul Barosu Öykü Dalında Birincilik Ödülü, 2005 Cahit Külebi Şiir İkincilik Ödülü, Tüketici Yargılaması Hukuku kitabıyla 2015 Bilimsel Çalışma Ödülü.
Mehmet Akif Tutumlu, yazı hayatına şiirle başlar ve 29 Mayıs 1978’de Göynük gazetesinde yayımlanan ilk şiiri ile edebiyat dünyasına adım atar. Nazımla başladığı yazı hayatında nesre de yönelen Tutumlu’nun ilk deneme yazısı 6 Nisan 1990’da Cumhuriyet gazetesinde, ilk öyküsü de 1997’de Bursa Barosu dergisinde yayımlanmıştır. Şiir, öykü ve denemeleri Çağdaş Türk Dili, Edebiyat ve Eleştiri, Papirüs, Lacivert, İnsancıl, Şiirden, Simurg, Agora, Gırgır, Deliler Teknesi, Yaşasın Edebiyat, İzmir Kent Kültür ve Akdeniz Edebiyat gibi edebiyat dergilerinde; köşe yazıları ise Cumhuriyet, Milliyet, Radikal, Yeni Yüzyıl, ve Güneş gibi gazetelerde yayımlanmıştır.
Tutumlu’nun Ertelenmiş Deniz adını verdiği ilk şiir kitabı 2006’da yayımlanır. Asiltürk eseri “Herhalde Ülkü Tamer, Mehmet Akif Tutumlu’nun (d.1963) geçen yıl yayımladığı Ertelenmiş Deniz’ini (2006) okusaydı çok mutlu olurdu. Tutumlu, Ertelenmiş Deniz kitabında anımsamalarla, unutmalarla suluboya güzlere serpilen serinliklerle, yaz ikindilerinde kalan anılarla, soğuyan küllerin savuruşuyla yazdığı şiirleri bir araya getiriyor.” şeklinde değerlendirir. Esasen “anı”lar bu eserdeki şiirlerin temelini teşkil etmektedir. Onun şiirlerinde saflık ve umut vadeden dizeler dikkati çeker. Tutumlu, daha sonra felsefî düşünceleri şiirlerine yansıtmaya başlar. Şiir ve felsefe arasında bir arayışa girer. “Bir kimse aynı zamanda derin bir filozof olmadan büyük bir şair olamayacaktır.” diyen şairin şiirlerinin bir araya geldiği diğer iki eser de Harf Atışları (2010) ve Taşkın Boşluk (2013)’tur. Yapıtlar düşüncenin çok yönlülüğünü yansıttığı ve aforizma hissiyatının ağırlaştığı şiirlerinden oluşur. Felsefenin gücünü şiire yansıttığı bu iki eserinde, aforizmalarıyla dikkat çeker. Yalın ve özgün bir dille yazılmasına karşın, yoğun hissedilen aforizma tadı şiirin üzerini örtmüştür. Özellikle Harf Atışları (2010)’ndaki düzyazı-şiir olarak adlandırabileceğimiz metinlerde düşünsel yan ağır basar ve bunlar öykü hissiyatını verir.”
Felsefi düşünce ile şiiri uzlaştırma gayreti Tutumlu’nun şiirini nesre yaklaştırmıştır ki bu yönüyle bazı şiirleri mensur şiir tarzındadır. Yalçın ise onun şiirlerini, “Mehmet Akif Tutumlu şiirleri bize, kapitalist sistemin insanı hızla metalaştırıp insani değerleri yok ettiği bir dünyada, doğa, insan ve sevgi üçleminde hâlâ ‘umut’un var olduğunu gösterirken, her geçen gün taşarcasına büyüyen iç boşluğumuza da dikkat çeker. Bize günümüzde kaybetmekte olduğumuz insanî yönlerimizi, küçücük yaşam parçacıklarımızı anımsatır.” cümleleriyle değerlendirmiştir. Tutumlu, edebiyat ve felsefeyi kendi potasında eriterek, felsefi bir poetika ortaya koymaya çalışmış ve bunu yaparken de felsefi duruşunu bozmadan, merkeze “insanî değerleri” alarak şiirini anlam kapalılığından kurtarmıştır. Deneme kitapları da yayımlayan Mehmet Akif Tutumlu’nun daha çok şair kimliğinin ön plana çıktığı görülmektedir. (Kaynak: teis.yesevi.edu.tr)
