Oğuz Tansel Kimdir? Hayatı, Eserleri

15 Şubat 1915 yılında Konya’nın Bozkır İlçesi’ne bağlı Meyre Köyü’nde dünyaya gelen Oğuz Tansel, 30 Ekim 1994’te Ankara’da hayatını kaybetti. Tansel’in mezarı Karşıyaka Mezarlığı’ndadır. Oğuz Tansel, Edebiyatçılar Derneği Onur Üyesi, Türkiye Yazarlar Sendikası üyesiydi. 

Haber Merkezi / İstanbul’da Davutpaşa Ortaokulu ve Pertevniyal Lisesi’ni bitirdi (1934). Daha sonra İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nü tamamladı. Fakülteyi bitirmeden yeterlik sınavını vererek öğretmen oldu (1938). Akşehir, Eskişehir, Amasya, Konya gibi Türkiye’nin pek çok yöresinde yöneticilik ve öğretmenlik yaptı. 1969’da emekli oldu.

Şair, halk kültürü araştırmacısı ve aynı zamanda öğretmen olan Oğuz Tansel; Varlık, Yelken, Aydınlık, Yeditepe, Kaynak, Dost, Güney, Türk Sanatı, Kıyı, Türk Dili dergilerinde yayımladığı şiir ve yazılarıyla tanındı. Masallar derledi. Typen Türkischer Volksmarchen’a (Türk Masal Tipleri Kataloğu) en çok katkıyı yapan araştırmacıdır. İlk şiirleri 1937’de Servetifünun ve Varlık dergisinde, ilk yazıları ise Halk Bilgisi Haberleri’nde yayımlandı. Eserleri pek çok dile çevrildi. Türk Dil Kurumu’nun “Çocuk Yazını Ödülü” ilk kez 1977’de Oğuz Tansel’e verildi. Şiirleri, ABD’li besteci Profesör Bruce Reiprich tarafından bestelendi. Ölümünün birinci yıldönümünde (1995) dostları onun anısına Üç Kanatlı Masal Kuşu: Oğuz Tansel adlı bir kitap yayımladı. Yazarın adına, 2016’da Ankara Üniversitesi’nde sempozyum düzenlendi. Oğuz Tansel ve eserleri üzerine pek çok akademik çalışma yapılmıştır.

Oğuz Tansel’in eserleri, şiirleri ve masalları olmak üzere iki temel başlıkta incelenebilir. Türkçeyi kullanımdaki ustalığı, şiirsel üslubu, masallarında şiirsel bir anlatımın hâkim oluşu, yazarın öne çıkan anlatım özelliklerindendir. Talat S. Halman, Tansel’in “şiirlerinde, masallarında, çocuk yazınında ve mizahında Türk dilinin öz değerleriyle, halk kültürünün kendine özgü yönleriyle söylence dünyasıyla içli dışlı olmasının bir diğer deyişle dili ustalıkla kullanmasının çevirmenlerin elini kolunu bağladığını, yani çeviriyi güçleştirdiğini ifade etmekte; aynı özelliklerin, aynı tadların başka dillerde bulunmasının kolay olmadığını, hatta belki de olanaksız olduğunu” dile getirerek Tansel’in ifade gücünün yüksekliğine dikkat çekmektedir.

Eserleri;

Savrulmayı Bekleyen Harman (şiirler, 1953)
Gözünü Sevdiğim (şiirler, 1962)
Sarıkız Yolu (şiirler, 1986)
Dağı Öpmeler (şiirler, 1999)
Bektaşi Dedikleri (şiirleştirilmiş Bektaşi fıkraları, Metin Eloğlu ile birlikte, 1970 – 2004,Evrensel)
Altı Kardeşler (masallar, 1959 – 2003,MEB)
Yedi Devler (masallar, 1962 – 2003,MEB )
Üç Kızlar (masallar, 1963 – 2003,MEB)
Mavi Gelin (masallar, 1966 – 2003,MEB)
Al’lı ile Fırfırı (masallar, iki cilt, 1976)
Konuşan Balıkla Yalnız Kız (masallar, 1985)
Çobanla Bey Kızı (masallar, 1985).

Ödülleri; 1977 – Türk Dil Kurumu Çocuk Yazını Ödülü / Al’lı ile Fırfırı ile