12 Yıl Önce İhraç Edilen Suriye Yeniden Arap Birliği’nde
12 yıl önce ihraç edilen Suriye’nin Arap Birliği’ne yeniden kabulüne karar verildi. 1945’te Arap ülkeleri arasındaki ilişkileri sağlamlaştırmak, politikalarını koordine etmek ve üye devletlerin egemenliğini korumak amacıyla kurulan Birliğin halihazırda 20 üyesi bulunuyor.
Suriye’de 2011 yılında başlayan ve hala bazı bölgelerde devam eden iç savaşta bugüne dek 350 binden fazla insan hayatını kaybetti. 6,8 milyonu ülke içinde olmak üzere 14 milyon kişi yaşadığı yerlerden sürülerek sığınmacı oldu. Birleşmiş Milletler (BM) verilerine göre ülkede halkın yüzde 90’ı yoksulluk sınırının altında yaşıyor.
Mısır’ın başkenti Kahire’de bir araya gelen Arap Birliği’ne üye ülkelerin dışişleri bakanları, kapalı kapılar adında yapılan toplantıda, 12 yıl önce ihraç edilen Suriye’nin Birliğe yeniden kabulüne karar verdi.
Suriye, 2011 yılında Devlet Başkanı Beşar Esad’a karşı başlayan gösterilere, Şam yönetiminin şiddetle karşılık vermesinin ardından Arap Birliği’nden dışlanmıştı.
Gözlemciler, son dönemde gerçekleşen pek çok ziyaretin de gösterdiği üzere, Arap dünyasında artık istenmeyen adam olmayan Beşar Esad’ın da, 19 Mayıs’ta devlet ve hükümet başkanlarının katılımıyla yapılacak olan Arap Birliği zirvesine katılabileceğini belirtiyor.
Arab Birliği dışişleri bakanları toplantısını takip eden El Arabiya televizyonu ile Birleşik Arap Emirlikleri’nde (BAE) yayınlanan The National gazetesinin aktardığı haberlere göre, Birlik Suriye’nin üyeliğini bazı şartlara bağlıyor. Buna göre, Şam yönetiminden yeni bir Anayasa için muhaliflerle görüşmeye başlaması ve seçimlerin yolunu açması talep ediliyor.
Bunun yanı sıra ülkeden kaçan ya da ülke içinde yer değiştirmek zorunda kalan sığınmacıların evlerine dönmesine olanak sağlanması ve dış ülkelerden gelen insani yardımların, muhtaç kişilere ulaştırılmasının önünün açılması isteniyor.
Arap Birliği ülkeleri, bu taleplerin karşılanması halinde Suriye’nin yaniden yapılandırılmasına maddi destek sunmayı ve müttefik ülkelerin Suriye topraklarından çekilmesine katkı sağlamayı vadediyor.
Rejimin geri dönüşüne ilişkin diplomatik çabalar
Suriye Dışişleri Bakanı Faysal el-Mikdad, 12 Nisan’da Suudi Arabistan’a yaptığı ziyarette mevkidaşı Faysal Bin Ferhan ile bir araya gelmişti.
Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) ülkeleri ile Mısır, Ürdün ve Irak dışişleri bakanları da 14 Nisan’da Suudi Arabistan’da bir araya gelerek Suriye krizine ilişkin siyasi çözüm çabalarını ele almıştı.
Suriye’nin Arap Birliği’ne dönüşünün ele alındığı fakat bir anlaşmaya varılamadığı açıklanmıştı.
Ürdün Dışişleri Bakanı Eymen es-Safedi, Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Faysal bin Ferhan, Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri, Irak Dışişleri Bakanı Fuad Hüseyin ve Esed rejiminin Dışişleri Bakanı Mikdad, 1 Mayıs’ta Amman’da bir araya gelmişti.
Basına kapalı toplantının ardından yayımlanan sonuç bildirgesinde, “Suriyeli mültecilerin gönüllü ve güvenli şekilde ülkelerine dönmelerinin öncelikli mesele olduğu” kaydedilmişti.
Arap Birliği, Suriye’deki iç savaş nedeniyle 12 Kasım 2011’de Suriye’nin Birliğe üyeliğini askıya almıştı.
