Trabzon: Ahi Evren Dede Camii
Ahi Evren Dede Camii; Trabzon’un Ortahisar İlçesi, Boztepe Mahallesi, Vuslat Sokak üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.
Ahi Evren Dede Camii Trabzon’a hakim Boztepe semtinde yapılmış olan caminin tarihi bilinmemektedir. Şemsettin Sami’nin belirttiğine göre Sultan Orhan döneminde Ahi Evren’in bir derviş dergahı inşa ettirdiği bunun da bugünkü cami ve türbenin yerinde olduğundan bahsetmektedir.
Komplekse ait kesin bir bilgimiz yoktur. Burada aynı isimli bir cami inşa edildi. Ahi Evren Dede camisi Hacı Hakkı Baba’nın Abdulaziz döneminde H. 1305 (1888) katkılarıyla tamir ettirilerek günümüze ulaştırılmıştır.
Yığma yapım sistemiyle inşa edilen yapıda malzeme olarak kesme taş kullanılmıştır. Yapı, kuzey güney doğrultusunda dikdörtgen plandır. Yapı, harim ve kadınlar mahfilinden oluşmaktadır. Yapının dıştan üst örtüsü kubbedir. Üst örtüsü kırma çatıdır. Minaresi kuzeybatı köşesinde bulunmaktadır ve tek şerefelidir. Yapının cepheleri günümüzde sıvalıdır.
Caminin girişi kuzey cephesinde bulunmaktadır. Giriş açıklığı sivri kemerli olup kesme taş sövelidir. Çift kanatlı giriş kapısı demirdir. Yapının doğu, batı ve güney cephelerinde ikişer adet pencere bulunmaktadır. Tüm pencereler sivri kemerli, ahşap ve çift kanatlıdır. Yapının kuzey cephesinde giriş kapısının hemen yanında bitişik olarak Ahi Evren Türbesi bulunmaktadır. Yapının harim girişine kuzeybatı cephesinde bulunan koridordan ulaşılmaktadır.
Harim giriş kapısı sivri kemerli, çift kanatlı ve ahşaptır. Kadınlar mahfiline harimden, girişin doğusunda bulunan tek kollu merdiven ile çıkılmaktadır. Mihrap taş malzemeden yapılmış olup nişlidir. Mihrabın üstte çerçeve kısmı sivri kemer formunda bitmektedir. Minber ve vaaz kürsüsü ahşap malzemeden yapılmış olup özgün değildir. İç duvarları sıvalı olan caminin, beden duvarlarında ve kubbe içinde kalem işi süslemelere yer verilmiştir.
