Mahsa Amini Eylemlerine Destek Veren İranlı Rapçiye İdam Cezası

İran’da ‘tesettüre uygun olmayan’ giyimi gerekçesiyle gözaltına alındıktan sonra hayatını kaybeden 22 yaşındaki Mahsa Amini’nin ölümü sonrası başlayan protestolara şarkılarıyla destek veren Toomaj Salehi,  idam cezasına çarptırıldı.

Haber Merkezi / Konuya ilişkin İran makamlarında henüz bir açıklama yapılmazken, Toomaj Salehi’nin avukatlarından Amir Raesian, şarkıcının idam cezasını temyize götüreceğini belirtti.

Toomaj Salehi ilk olarak Ekim 2022’de protestolara kamu önünde destek veren açıklamalarından sonra gözaltına alınmış ve birçok suçla itham edilmişti.

Salehi, gözaltına alınmasından sadece birkaç gün önce CBC News adlı haber kanalıyla yaptığı bir röportajda düzeni eleştiren videolar yayımlamanın “zor olduğunu ve kendisini rejim güçleri için bir hedef haline getirdiğini” söylemişti.

Röportaj sırasında Salehi, İranlıların “korkunç bir yerde yaşadığını” ve “gücüne, parasına ve silahlarına tutunmak için tüm ülkeyi öldürmeye hazır olan bir mafya ile baş etmeye çalıştığını” belirtmişti.

2022’deki eylemlerden önce de Salehi, muhalif bir isimdi ve konser vermesi yasaktı. Bunun yerine, şarkılarını sosyal medyadan paylaşıyordu.

Ne olmuştu?

İran’ın Sakız kentinden başkent Tahran’a akrabalarını ziyarete giden 22 yaşındaki Jîna Mahsa Amini, erkek kardeşinin kullandığı aracı durduran ahlâk polisince gözaltına alınmıştı. Kardeşine, nasihat edilip serbest bırakılacağı söylenerek götürülen genç kadının, gözaltına alındıktan iki saat sonra komaya girdiği ve kaldırıldığı hastanede öldüğü ortaya çıktı.

İran devlet televizyonu Amini’nin dövüldüğü iddialarını yalanlayarak, polisin genç kadını “nasihat etmek ve eğitmek” üzere karakola götürdüğünü ve orada kalp krizi geçirdiğini söyledi. Amini’nin akrabaları, kadının herhangi bir kalp rahatsızlığı olmadığını açıkladı.

Devlet televizyonu bir polis karakolunda Amini olduğu söylenen bir kadının oturduğu koltuktan bir yetkiliyle konuşmak üzere kalktıktan sonra yere düştüğünü gösteren güvenlik kamerası kayıtları yayınladı. Ancak, görüntülerden kadının Amini olduğu doğrulanamadı.

Amini’nin dövülerek öldürüldüğü yolunda sosyal medyada yayılan iddialarını reddeden Tahran emniyeti ise konuyla ilgili açıklamasında, “Ayrıntılı araştırmalara göre, Amini’nin araca alınması sonrasında ve tutulduğu karakolda fiziksel bir temas olduğunu” reddetti.

Ancak, İran’ın yarı resmi Fars haber ajansı, Amini’nin ahlâk polisince dövülmesi nedeniyle komaya girdiğini duyurmuştu.

Amini’nin gözaltında hayatını kaybetmesinin ardından başlayan ve kent kent yayılan  protestolar kısa süre içerisinde ülkenin her yerine yayılmıştı. Aylar süren protestolarda 71’i çocuk en az 600 kişi İran polisi tarafından öldürülmüş, onlarca kişi idam edilmiş, en az 20 bin kişi gözaltına alınmıştı.

İran’da kadınlara nasıl muamele yapılıyor?

İran, Afganistan’daki Taliban rejimi dışında kamusal alanda başörtüsü takmayı zorlayan tek ülke.

İranlı kadınların eğitime tam erişimi var, ev dışında çalışıyor ve kamu görevlerinde bulunuyorlar. Ancak, başörtüsü takmanın yanı sıra uzun, bol elbiseler de dahil olmak üzere halka açık yerlerde “mütevazı” giyinmeleri gerekiyor. Evli olmayan erkek ve kadınların birbirine yakın durması ve teması yasak.

1979 İslam Devrimi’nden sonraki günlere dayanan kurallar, “devletin her kademesinde yolsuzluk ve rüşvet gibi durumların aleniyet kazandığı ülkede” ahlak polisi tarafından uygulanıyor.

Resmi olarak Rehberlik Devriyesi olarak bilinen bu birimler, halka açık alanlarda geziyor ve hem erkeklerden hem de kadınlardan oluşuyor.

Uygulama, bir noktada ahlak polisini aşırı saldırgan olmakla suçlayan ve nispeten ılımlı olan eski Cumhurbaşkanı Hassan Ruhani döneminde yumuşatıldı. 2017 yılında kadınların kıyafet kurallarını ihlal ettikleri için tutuklanmayacağı sadece uyarılacağı açıklandı.

Ancak geçen yıl seçilen sert görüşlü Reisi yönetiminde, ahlak polisinin ajanları farklı bir uygulamaya geçti.

BM insan hakları ofisi, son aylarda genç kadınların yüzlerine tokat atıldığını, coplarla dövüldüklerini ve polis araçlarına alındıklarını söylüyor.

Paylaşın

“Demirtaş Ve Mızraklı’ya Ağır Tecrit Uygulanıyor” İddiası

Edirne F Tipi Cezaevi’nden tahliye olan bir kişi, eski HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş ve eski Diyarbakır Büyükşehir Belediye (DBB) Başkanı Selçuk Mızraklı’ya yönelik ağır bir tecrit uygulandığını iddia etti.

Eski tutuklu, “Edirne, yüksek güvenlikli bir F tipi cezaevi. Yani en ağır suçlular bu cezaevinde. İletişim olanakları tüm mahkumlar için olabildiğince sınırlı. Ama Demirtaş ve Mızraklı için daha da sınırlı. Onlar hapis içinde hapisteler, tecrit içinde tecritteler” dedi.

Cezaevi yönetiminin sert tutumuna rağmen gardiyanların Demirtaş’a ve Mızraklı’ya saygı duyduğunu belirten eski tutuklu, “Gardiyanlar çok iyi ve saygılılar. Hatta Demirtaş’ın koridorunda görevli olmak isteyen, bunun için gönüllü olan gardiyanlar var. Yeni gelen gardiyanların bilinçsiz olabileceğini, televizyonlarda duyduklarına inanıp saygısızlık edebileceğini düşünüyorlardı” dedi.

Edirne F Tipi Cezaevi’nden 7 yıldır tutuklu olan eski Halkların Demokratik Partisi (HDP) Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş’la hücre komşusu olan tutuklulardan biri tahliye oldu, İsminin açıklanmasını istemeyen eski tutuklu, Demirtaş’ın cezaevi günlerini anlattı.

Gazete Duvar’dan Ceren Bayar’ın haberine göre, cezaevinde Demirtaş’ın diğer mahkumlarla karşılaşmasının bile engellendiğini iddia eden eski tutuklu, Demirtaş için alınan önlemleri için şunları söyledi:

Onun koridoruna ondan başka kimse giremiyor, ayrı bir koridoru var. Herhangi bir sebeple mesela revir için, resim atölyesi için çıkması gerektiğinde tüm koridor boşaltılıyor. Demirtaş’ın koridorlarda herhangi bir tutsağı görmesi mümkün değil.

Eski tutuklu kendisinin tanıklık olduğu bir olayı da şöyle anlattı: Bir gün ben telefon saati için koridordaydım. 10 dakikalık telefon hakkımı kullanırken birden gardiyan bana ve diğer mahkuma ‘arkanızı dönün’ dedi. Döndüm ama ne olduğunu da anlamaya çalıştım. Hızlıca dönüp baktığımda koridorun ta öbür ucunda Demirtaş’ın çıkarıldığını gördüm. Bir hayli uzak bir noktada olmamıza rağmen arkamızı dönmemizi istediler. Biz koridorun en başındayız o en sonunda. Bizi görmesine bile tahammülleri yoktu.

Demirtaş’a ve hücre arkadaşı Selçuk Mızraklı’ya yönelik ağır bir tecrit uygulandığını iddia eden eski tutuklu, “Edirne, yüksek güvenlikli bir F tipi cezaevi. Yani en ağır suçlular bu cezaevinde. İletişim olanakları tüm mahkumlar için olabildiğince sınırlı. Ama Demirtaş ve Mızraklı için daha da sınırlı. Onlar hapis içinde hapisteler, tecrit içinde tecritteler” dedi.

“Birbirlerinden başka kimseyi görmüyor”

Demirtaş ve Mızraklı’nın birbirlerinden başka hiç kimseyi görmediğini söyleyen eski tutuklu, “Bizler mesela revire giderken pek çok kişiyi görüp selamlaşıyoruz. Kısa sürelerde sohbet ediyoruz. Cezaevinde bu tip iletişimler çok önemlidir. Ama onlar hiç kimseyi göremiyor. Belki Selahattin Başkan kendi durumuna çok dikkat çekmemek için detaylı anlatmıyor ama zaten insanlık dışı olan F tipi cezaevinde onlar çok daha beterini yaşıyor” ifadelerini kullandı.

Cezaevi yönetiminin sert tutumuna rağmen gardiyanların Demirtaş’a ve Mızraklı’ya saygı duyduğunu belirten eski tutuklu, “Gardiyanlar çok iyi ve saygılılar. Hatta Demirtaş’ın koridorunda görevli olmak isteyen, bunun için gönüllü olan gardiyanlar var. Yeni gelen gardiyanların bilinçsiz olabileceğini, televizyonlarda duyduklarına inanıp saygısızlık edebileceğini düşünüyorlardı” dedi.

Haberin tamamı için TIKLAYIN

Paylaşın

Filistin – İsrail Savaşı: Hamas, Silah Bırakma Koşulunu Açıkladı

Hamas’ın Siyasi Büro üyesi Halid Hayya, “İsrail’in 1967 öncesi sınırları boyunca, Batı Şeria ve Gazze’de tam egemen bir Filistin devletini ve uluslararası kararlarla uyumlu bir şekilde Filistinli mültecilerin geri dönüşünü kabul edeceklerini” kaydetti.

Bunun gerçekleşmesi durumunda Hamas’ın silahlı kanadının lağvedileceğini belirten el Hayya, “İşgalcilere karşı savaşmış kişiler bağımsızlıklarını, haklarını kazanıp kendi devletlerine sahip olduğunda şimdiye kadar yaşanmış deneyimlere bakın. Bu güçler ne yaptı? Siyasi partilere dönüştüler ve muharip güçleri milli ordular haline geldi” ifadelerini kullandı.

Hamas’ın üst düzey yöneticilerinden Siyasi Büro üyesi Halid Hayya, 1967 sınırları içinde bağımsız bir Filistin devletinin kurulması karşılığında silah bırakarak siyasi bir partiye dönüşmeye ve beş yıl ya da daha uzun süreliğine bir ateşkese hazır olduklarını açıkladı.

Katar, Mısır ve ABD arabuluculuğunda Gazze’de ateşkes ve İsrailli rehinelerin serbest bırakılması için yürütülen müzakerelerde Hamas heyetine başkanlık eden Hayya, Filistinli rakip grup El Fetih’in yönetimindeki Filistin Kurtuluş Örgütü’ne (FKÖ) katılmak ve Gazze ve Batı Şeria’da bir ulusal birlik hükümeti kurmak istediklerini kaydetti.

İstanbul’da Associated Press (AP) haber ajansına konuşan Hamas üst düzey yetkilisi, “İsrail’in 1967 öncesi sınırları boyunca, Batı Şeria ve Gazze’de tam egemen bir Filistin devletini ve uluslararası kararlarla uyumlu bir şekilde Filistinli mültecilerin geri dönüşünü kabul edeceklerini” kaydetti.

Bunun gerçekleşmesi durumunda Hamas’ın silahlı kanadının lağvedileceğini belirten el Hayya, “İşgalcilere karşı savaşmış kişiler bağımsızlıklarını, haklarını kazanıp kendi devletlerine sahip olduğunda şimdiye kadar yaşanmış deneyimlere bakın. Bu güçler ne yaptı? Siyasi partilere dönüştüler ve muharip güçleri milli ordular haline geldi” ifadelerini kullandı.

Bağımsız Filistin devletinin kurulması yoluyla Ortadoğu’da iki devletli çözümü reddeden İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu’nun ise bu senaryoya sıcak bakması beklenmiyor. Filistinliler, İsrail’in 1967 yılındaki Altı Gün Savaşı’nda ele geçirdiği topraklar üzerinde, başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız bir devlet kurmayı hedefliyor. İki devletli çözüm, ABD ve diğer Batılı ülkeler tarafından da destekleniyor.

Uluslararası toplum tarafından tanınan ve görüşmelerde muhatap alınan Filistin Özerk Yönetim Konseyi de Batı Şeria, Gazze ve Doğu Kudüs’ü içeren bağımsız bir Filistin devleti kurulmasını hedefliyor. Özerk Yönetim’in merkezi Batı Şeria’daki Ramallah’ta bulunuyor.

Hayya’nın açıklamaları, Katar merkezli arabuluculuk çabalarının tıkandığı bir döneme ve Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Haniye’nin Cumartesi günü İstanbul’da Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile yaptığı görüşme sonrasına denk geldi. El Hayya’nın silah bırakma konusunu gündeme getirmesi, resmi olarak İsrail’i yok etme hedefi güden örgüt açısından önemli bir dönüm noktası olarak değerlendiriliyor.

Hamas, zaman zaman İsrail’in sınırlarıyla ilgili ılımlı söylemlerde bulunsa da resmi olarak “nehirden denize Filistin’in tam kurtuluşu” hedefini izliyor. “Nehirden denize” sloganı, Ürdün Nehri (Şeria) ile Akdeniz arasındaki bölgeyi kapsıyor ve İsrail topraklarını da içeriyor.

Müzakerelerde aylardır süren tıkanıklığın ardından Katar arabulucu rolünü yeniden gözden geçireceğini açıklamış, Hamas’ın üst düzey siyasi yöneticilerinin çoğu Katar’dan ayrılarak İstanbul’a geçmişti. Kendisi de İstanbul’da bulunan Hayya, Hamas’ın siyasi bürosunun kalıcı olarak taşınması için hazırlık yapıldığı iddialarını reddederek Katar’ın müzakerelerde arabulucu rolünü sürdürmesini istediklerini söyledi.

“Hedefimize ulaştık”

Hamas’ın İsrail topraklarına 7 Ekim’de düzenlediği ve çoğu sivil bin 200’e yakın kişinin öldüğü saldırılarla ilgili de konuşan Hayya, İsrail’in misilleme saldırılarında Gazze’nin ve sivil halkın karşılaştığı yıkıma rağmen 7 Ekim saldırılarından pişmanlık duymadıklarını söyledi.

Hamas militanlarının saldırılarda sivilleri hedef aldığını inkâr eden Hayya, “Operasyonun amacına ulaştığını ve Filistin davasını yeniden dünya kamuoyunun odağına yerleştirdiğini” kaydetti.

(Kaynak: DW Türkçe)

Paylaşın

Trabzonspor, Türkiye Kupası’nda Finalin Kapısını Araladı

Türkiye Kupası Yarı Final İlk maçında Trabzonspor ile Fatih Karagümrük, Trabzon Şehir Stadyumu’nda karşı karşıya geldi. Hakem Ali Şansalan’ın yönettiği karşılaşmadan Trabzonspor, 3-2 galip ayrıldı.

Haber Merkezi / Trabzonspor’a galibiyeti getiren golleri, 15. dakikada Edin Visca, 41. dakikada Stefano Denswill ve 49. dakikada Taxiarchis Fountas kaydetti. Fatih Karagümrük’ün gollerini ise 22. dakikada Ryan Mendes ve 80. dakikada Flavio Paoletti attı.

İki takım arasındaki rövanş karşılaşması 8 Mayıs’ta İstanbul’da oynanacak.

Karşılaşmadan dakikalar

1. dakikada Emre Mor’un ceza yayı üzerinden şutunda, kaleci Uğurcan Çakır topu kornere çeldi. 15. dakikada sağ taraftan rakiplerinden sıyrılarak ceza sahası içine giren Visca, şutunda top Sirigu’nun sağından ağlara gitti. 1-0

21. dakikada Mendes’in ceza sahası dışından vuruşunda kaleci Uğurcan Çakır, topu kornere çeldi. 22. dakikada ceza sahası içinde Rohden’in pasında Mendes topu filelere gönderdi. 1-1

33. dakikada Ceccherini’nin uzak mesafeden sert ve düzgün vuruşunda, top az farkla yandan auta gitti. 35. dakikada Bardhi’nin ceza alanı sağ çaprazından şutunda, kaleci Sirigu yatarak topu kontrol etti.

41. dakikada Mendy’nin penaltı noktasına gönderdiği topa gelişine vuran Denswill’in şutunda meşin yuvarlak kaleci Sirigu’nin solundan ağlarla buluştu. 2-1

48. dakikada sağ taraftan Visca’nın pasında ceza alanı içinde Fountas’ın yerden şutunda, top kaleci Sirigu’nun müdahalesine rağmen filelere gitti. 3-1

53. dakikada sağ taraftan yapılan ortada Meunier’in uzaklaştırmaya çalıştığı top Güven Yalçın’ın önüne düştü. Bu futbolcunun kısa mesafeden dönerek vuruşunda, meşin yuvarlak direğin yanından auta çıktı.

74. dakikada Mendy’in sol çaprazdan ceza sahası içine ortasında Visca’nın gelişine vuruşunda top kaleci Sirigu’dan döndü. 81. dakikada sağ taraftan ceza sahası yapılan ortada Trabzonspor savunmasından seken topla buluşan Paoletti’nin şutu ağlara gitti. 3-2

89. dakikada Mendes’in sağ taraftan ceza sahasına ortasında Nasım Sangare’nin kafa vuruşunda meşin top kaleci Uğurcan Çakır’da kaldı.

Stat: Trabzon

Hakemler: Ali Şansalan, Murat Tuğberk Curbay, Süleyman Özay

Trabzonspor: Uğurcan Çakır, Meunier, Mendy, Denswil, Eren Elmalı, Berat Özdemir (Dk. 86 Fernandez), Visca, Bardhi (Dk. 86 Umut Güneş), Pepe (Dk. 90+2 Orsic), Fountas (Dk. 58 Onuachu), Enis Destan

Fatih Karagümrük: Sirigu, Veseli (Dk. 46 Nazım Sangare), Biraschi, Ceccherini, Levent Mercan, Rohden (Dk. 78 Can Keleş), Feghouli (Dk. 88 Teklic), Emre Mor (Dk. 78 Paoletti), Eysseric, Mendes, Güven Yalçın (Dk. 56 Marcao)

Goller: Visca (dk. 15), Denswill (dk. 41), Fountas (dk. 49) (Trabzonspor), Mendes (dk. 22), Paoletti (dk. 81) (Fatih Karagümrük)

Kırmızı kart: Enis Destan (dk. 44) (Trabzonspor)

Paylaşın

2023 Yılında Dünya Genelinde 282 Milyon İnsan Açlık Çekti

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) acil durum ofisi müdür yardımcısı Fleur Wouterse, Küresel Gıda Krizi Ağı’nın 2016 yılını kapsayan ilk raporundan bu yana gıda güvensizliği yaşayan insan sayısının 108 milyondan 282 milyona çıktığını söyledi.

Afganistan, Demokratik Kongo Cumhuriyet, Etiyopya, Nijerya, Suriye ve Yemen’de uzun süredir gıda krizi yaşanıyor. Wouterse, Sudan ve Gazze Şeridi gibi bölgelerde temel gıdaya ulaşım açısından belirgin kötüleşmeler yaşandığını ve farklı coğrafi bölgelerde de  “yeni ve yoğun şoklar” yaşandığını ifade etti.

Gıda Güvenliği Bilgi Ağı’nın (FSIN) gıda krizlerine ilişkin yayımladığı rapora göre gıda güvensizliğinde durum 2023 yılında dünya genelinde kötüye gitti. Özellikle Gazze ve Sudan’daki çatışmalar sebebiyle yaklaşık 282 milyon insan akut açlıkla karşı karşıya kaldı.

Rapora göre aşırı hava olayları ve ekonomik krizler de gıda güvensizliğiyle karşı karşıya kalan insan sayısını artırdı ve sayı 2022’ye kıyasla 24 milyon kişi arttı. Birleşmiş Milletler (BM) kuruluşları, Avrupa Birliği (AB) ile hükümet ve sivil toplum kuruluşlarını bir araya getiren uluslararası bir ittifak için hazırlanan raporda bu yılki küresel görünüm “kasvetli” olarak tanımlandı.

Akut gıda güvensizliği nedir?

Akut gıda güvensizliği, nedeni ve süresi ne olursa olsun toplumların yaşamını veya geçim kaynaklarını tehdit eden gıda yoksunluğuyla karşı karşıya kalması olarak tanımlanıyor. 2023 akut gıda güvensizliğinden mustarip insanların sayısının arttığı üst üste beşinci yıl oldu.

Geçen yılki artışın büyük büyük bir sebebi 12 ülkede kötüleşen koşullardan kaynaklandı. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) acil durum ofisi müdür yardımcısı Fleur Wouterse, Sudan ve Gazze Şeridi gibi bölgelerde temel gıdaya ulaşım açısından belirgin kötüleşmeler yaşandığını ve farklı coğrafi bölgelerde de “yeni ve yoğun şoklar” yaşandığını söyledi.

Geçen yıl Filistin’de 600 bini Gazze’de olmak üzere 700 bin kişi açlıkla karşı karşıyaydı. Bu rakam geçen bir yılın ardından yaklaşık 1 milyon 100 bine yükseldi. Wourterse, Küresel Gıda Krizi Ağı’nın 2016 yılını kapsayan ilk raporundan bu yana gıda güvensizliği yaşayan insan sayısının 108 milyondan 282 milyona çıktığını söyledi.

Afganistan, Demokratik Kongo Cumhuriyet, Etiyopya, Nijerya, Suriye ve Yemen’de uzun süredir gıda krizi yaşanıyor.

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres raporun ön sözünde “Bolluğun olduğu bir dünyada çocuklar açlıktan ölüyor” ifadelerine yer verdi. Savaşın, iklim kaosunun ve yaşam maliyeti krizinin yetersiz önlemlerle birleştiğinde 2023’te neredeyse 300 milyon insanın akut gıda kriziyle karşı karşıya kaldığını söyleyen Guterres, “Fonlamalar ihtiyaçları karşılayamıyor” ifadelerini kullandı.

2024 yılı için iyiye gidişin ancak yaşanan düşmanlıkların sona ermesine bağlı olduğunu vurgulayan Wouterse, Gazze ve Sudan’daki krizin “hızlı bir şekilde” hafifletilebileceğini ve bu bölgelere insani yardım erişiminin mümkün olduğunu söyledi.

Haiti’de siyasi istikrarsızlıkların ve azalan tarımsal üretimin koşulları kötüleştirdiğini belirten Wouterse, Artibonite Vadisi’ndeki buğday ambarlarında silahlı grupların tarım arazilerine el koyduğunu ve mahsulleri çaldığını anlattı. Wouterse ayrıca El Nino hava olayının Batı ve Güney Afrika’da ciddi kuraklıklara yol açabileceği konusunda uyarıda bulundu.

Rapora göre 135 milyon insanın yaşadığı 20 ülke veya bölgede akut açlığın ana nedeni çatışma ve güvensizlik durumları, 18 ülkede yaşayan 72 milyon kişi için ise sel ve kuraklık gibi aşırı iklim olayları. Ekonomik krizler ise 21 ülkede 75 milyon kişiyi gıda güvensizliğiyle karşı karşıya bıraktı.

“Küresel gıda fiyatlarındaki düşüş, düşük gelirli, ithalata bağımlı ülkelere yansımadı” ifadelerinin yer aldığı raporda bu ülkelerin borç seviyelerinin hükümetlerin yüksek fiyat etkilerini hafifletmesinin önüne geçtiği belirtildi. Raporda 2023 yılında aralarında Ukrayna’nın da bulunduğu 17 ülkede durumun bir önceki yıla göre iyileştiği bilgisi yer aldı.

(Kaynak: DW Türkçe)

Paylaşın

Açlık Riski Artıyor: Gıda Enflasyonu Yüzde 95,7

Gıda fiyatları dünya genelinde gerilemeye devam ederken, Türkiye’de ise artmaya devam ediyor. Gıda fiyatları nisanda bir önceki aya göre yüzde 2,1 oranında arttı. Yılın ilk dört aylık dönemindeki artış ise yüzde 25’i geçerken; bu artışla birlikte gıda fiyatlarında yıllık enflasyon yüzde 95,7 oldu.

Haber Merkezi / Türkiye’nin, yanlış politikalarla yıllarca sürecek bugünkü enflasyon sarmalına sürüklendiği Eylül 2021’den bu yana gıda fiyatları yüzde 738 oranında arttı. Diğer bir ifadeyle Eylül 2021’de 100 liraya satın alınan bir gıda sepeti için vatandaşlar bu yıl nisan ayında 838 lira ödemek zorunda kaldılar.

Uygulanan ekonomik politikalar, hem Türk lirasının satın alma gücünü azaltarak, hem tarım sektörünün girdi maliyetlerini artırarak, hem de fiyatlama davranışlarını bozarak başta gıda olmak üzere tüm harcama gruplarında yüksek bir enflasyon sürecini tetikledi. İktidar seçim kaybetmemek için enflasyonla mücadele etmediği için bu süreçte olan ücretli, dar ve sabit gelirlilere oldu.

Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu, ‘Halkın Enflasyonu Nisan 2024” araştırma sonuçlarını açıkladı. Buna göre; “TÜİK’in en son açıkladığı tüketim harcamalarıyla ilgili istatistiklere göre, en zengin yüzde 20’lik kesim tüketim harcamalarının yüzde 16,6’sını, en yoksul yüzde 20’lik kesim ise yüzde 35,8’ini gıda için yapıyor.

Dolayısıyla gıda fiyatlarında Türkiye’de son 47 aydır yaşanan kesintisiz artış en fazla sabit gelirli ve yoksul kesimleri etkiliyor. Açıklanan enflasyon bu nedenle bu kesimin gerçek hayatta yaşadığı enflasyonu tam olarak yansıtmıyor. Zira TÜİK, enflasyonu hesaplarken gıda harcamalarının ağırlığını yaklaşık yüzde 25 olarak esas alıyor.

İktidarın daha sonra ‘akıl dışı ilan ettiği’ ancak yerel seçimlerden önce yeniden uygulamaya başladığı yanlış ekonomik politikaların tetiklediği yüksek enflasyon sürecinin en ağır faturasını gıda fiyatları yüzünden yoksullar ödemeye devam ediyor.

Türkiye’nin, bu yanlış politikalarla yıllarca sürecek bugünkü enflasyon sarmalına sürüklendiği Eylül 2021’den bu yana gıda fiyatları yüzde 738 oranında arttı. Diğer bir ifadeyle Eylül 2021’de 100 liraya satın alınan bir gıda sepeti için vatandaşlar bu yıl nisan ayında 838 lira ödemek zorunda kaldılar.

Uygulanan ekonomik politikalar, hem Türk lirasının satın alma gücünü azaltarak, hem tarım sektörünün girdi maliyetlerini artırarak, hem de fiyatlama davranışlarını bozarak başta gıda olmak üzere tüm harcama gruplarında yüksek bir enflasyon sürecini tetikledi. İktidar seçim kaybetmemek için enflasyonla mücadele etmediği için bu süreçte olan ücretli, dar ve sabit gelirlilere oldu.

“Temel gıda maddelerinde önemli artışlar yaşandı”

Nisan’da sebze grubu dışındaki tüm gıda harcama gruplarında fiyatlar bir önceki aya göre arttı. Et-balık, süt ve süt ürünleri, meyve ve bakliyat, ekmek-pirinç-un-bulgur gibi temel gıda maddelerinde önceki aya göre önemli artışlar yaşandı.

Ekmek-pirinç-un-bulgur fiyatları nisanda önceki aya göre ortalama yüzde 2,5 oranında azalırken, et ve balık grubu fiyatlarında yüzde 3,12 oranında artış kaydedildi. Et ve balık fiyatlarında yaşanan yıllık artış ise yüzde 84,5 oldu. Nisan’da önceki aya göre süt ve süt ürünleri ile yumurta grubu harcamaları yüzde 1 oranında artarken, yağ fiyatlarındaki artış yüzde 7,4 olarak gerçekleşti.

Meyve fiyatlarının yüzde 6,1 oranında arttığı Nisan’da sebze fiyatlarında, bir önceki aya göre ortalama yüzde 5 oranında düşüş yaşandı. Nisan’da bakliyat fiyatları yüzde 2,7, salça, zeytin, bal, çay, tuz ve benzeri işlenmiş gıda maddelerinden oluşan diğer gıda fiyatları ise yüzde 1,1 oranında zamlandı.

Vatandaşlar mevcut gıda tüketim alışkanlıklarına göre seçilen 64 gıda maddesinden oluşturulan gıda sepetini satın alabilmek için Nisan’da, bir önceki aya göre yüzde 2,1 oranında daha fazla para ödemek zorunda kaldı.

Gıda fiyatlarında bu yılın ilk dört aylık döneminde ise toplam yüzde 25,1 oranında artış gerçekleşti. Ocak-Nisan döneminde, ekmek-pirinç-un-bulgur-makarna fiyatları yüzde 13, et-balık fiyatları yüzde 34, süt, süt ürünleri yüzde 13,9, yağ fiyatları yüzde 18,5, meyve fiyatları yüzde 51,5, sebze fiyatları yüzde 35,5, bakliyat fiyatları yüzde 18.8, diğer ürünlerin fiyatları yüzde 11 arttı.

Bu yıl Nisan’da geçen yılın aynı ayına göre ekmek, un, bulgur, makarna fiyatlarında yüzde 52,1, et-balık fiyatlarında 84,5, süt ve süt ürünleri ile yumurta fiyatlarında yüzde 56,2 oranında artış oldu. Bir yıl öncesine göre yağ fiyatları yüzde 103,8 oranında arttı. Meyve fiyatları yüzde 173,2, sebze fiyatları ise yüzde 209,7 oranında artış gösterdi. Bakliyat fiyatları son bir yılda yüzde 73,4, diğer gıda fiyatları ise yüzde 79,2 oranında zamlandı.

Tarımsal girdi fiyatları ile tarım ürünü üretici fiyatlarındaki artışlar gıda fiyatlarındaki artış hızının önümüzdeki aylarda da devam edeceğine işaret ediyor. Nisan 2024 sonu itibariyle son 12 aylık ortalama gıda fiyatları ise bir önceki 12 aylık ortalama fiyatlara göre yüzde 99,2 oranında arttı.”

Paylaşın

Erdoğan’dan ‘İsrail İle Ticaret’ Çıkışı

Almanya Cumhurbaşkanı Steinmeier ile ortak basın toplantısında Erdoğan, kendisine yöneltilen, “Netanyahu’yu Nazi yöntemleri kullanmakla suçluyorsunuz, aynı zamanda yoğun ticari ilişkileri ayakta tutuyorsunuz. Bunu nasıl açıklıyorsunuz?” sorusuna, “Yoğun ticari ilişkileri artık ayakta tutmuyoruz, o iş bitti” şeklinde yanıt verdi.

Almanya Cumhurbaşkanı Steinmeier ise İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırıları ve ülkesinin İsrail’e desteğine yönelik soruya şu yanıtı verdi: Mahkeme nezdinde bu konuda Almanya’nın desteğinin bir soykırıma katkı olduğu izlenimine karşı biz de tabii ki girişimde bulunuyoruz. Bu fikri paylaşmıyoruz. Hukukçularımızla uluslararası mahkemede bu konumumuzu savunuyoruz.

AK Parti Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Almanya Federal Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier’i resmi törenle karşıladı.

Erdoğan ise Steinmeier’i Sarayın ana giriş kapısında karşıladı. Erdoğan ve Steinmeier’in tören alanındaki yerlerini almasının ardından iki ülkenin ulusal marşları çalındı. Almanya Cumhurbaşkanı Steinmeier, Muhafız Alayı Tören Kıtası’nı “Merhaba asker” diyerek selamladı. Törende, tarihte kurulan 16 Türk devletini temsil eden bayraklar ve askerler de yer aldı.

Erdoğan ve Steinmeier, merdivenlerde Türkiye ve Almanya bayrakları önünde tokalaşarak, gazetecilere poz verdi. Törende, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanı Metin Kıratlı, Savunma Sanayii Başkanı Haluk Görgün, Cumhurbaşkanı Güvenlik ve Dışpolitika Başdanışmanı Akif Çağatay Kılıç ile Ankara Valisi Vasip Şahin de yer aldı.

İlk önce baş başa görüşen geçen Erdoğan ve Steinmeier, heyetlerarası görüşmenin ardından ortak basın toplantısı düzenledi. Erdoğan, basın toplantısında özetle şunları söyledi:

“Savunma sanayi alanındaki işbirliğimizi de ikili ilişkilerimize ve müttefiklik ruhuna uygun şekilde ilerletmek arzusundayız. Türkiye ve Almanya’nın savunma alanında ortak üretim projelerini konuşacağını ümit ediyoruz.

Turizm alanındaki işbirliğimiz her geçen gün gelişmektedir. 2023’te 6 milyon aşkın Alman turisti ülkemizde ağırladık. Almanya’yla ikili ilişkilerimizin en müstesna ortak paydası güçlü beşeri bağlarımızdır. 63 yıl önce Sirkeci Garı’ndan uğurladığımız insanlarımızın sayısı 3,5 milyona ulaştı. Türk toplumu gurbetçilikten çıkarak Almanya’nın sosyal, ekonomik, kültürel ve akademik hayatında kritik rolleri üstlenmeye başladı.

Vatandaşlarımızın kültürden sanata, siyasetten bilim ve ticarete kadar her alanda önemli başarılarına şahit oluyoruz. Alışılagelmiş kalıpları yıkan, önyargıları kıran Türkiye-Almanya arasında beşeri köprü vazifesi gören tüm vatandaşlarımızla gurur duyuyoruz.

Türk toplumunun eşit katılımlı entegrasyonuna önem veriyor teşvik ediyoruz. Yeni Alman vatandaşlığı yasasını kıymetli bir adım olarak görüyoruz. Avrupa’yla birlikte Almanya’da yükselen İslam düşmanı, yabancı karşıtlığına karşı endişelerimiz artıyor. 25 Mart tarihinde yaşayan menfur hadisenin tamamen aydınlatılması, sorumluların cezalandırılması konusunda düşüncelerimi paylaştım. PKK, YPG, FETÖ gibi terör örgütlerle mücadelede daha çok işbirliğine ihtiyacımız bulunuyor.

Alman makamlarından daha fazla destek ve dayanışma beklediğimizi ifade ettim. Türkiye-AB ilişkileri gündemimizde yer aldı. Gümrük Birliği, vize serbestisini ele aldık. Sayın Cumhurbaşkanıyla bölgesel ve küresel gelişmeler hakkında görüş alışverişinde bulunduk.

Gazze’de yaşanan benzeri görülmemiş zulmün son bulması çağrısını yineledim. Netanyahu tüm bölgemizin güvenliğini tehlikeye atıyor. İsrail yönetiminin insanlık suçlarını, katliamlarını gündemden düşürme çabalarına prim verilmemesi gerekiyor.

İsrail’in saldırıları devam ettikçe bölgesel ve küresel tehditlerinin arttığının herkes bilincindedir. Masumların ölüm, açlık ve sefalete mahkum edilmesinin ıstırabının unutulmayacağını biliyoruz. Türkiye olarak kararlı, vicdanlı ve cesur bir duruş sergiledik. Ateşkesin sağlanması, kesintisiz ve yeterli insani yardımın Filistin halkına yönelik çabalarımızı artırarak sürdüreceğiz.

2024 Avrupa Futbol Şampiyonası’nın finalleri Almanya’da düzenlenecek. Milli takımımız da bu turnuvada mücadele edecek. Turnuvada yer alacak tüm ekiplere ve takımlara şimdiden başarılar diliyorum.”

“Tarihi bağlılığımız önemli”

Erdoğan’ın ardından söz alan Steinmeier ise şunları söyledi: “Burada misafiriniz olmaktan çok mutluyum. Hemşehrilerinizin konukseverliğini birebir yaşadım. İstanbul, Gaziantep, Ankara’ya davetiniz için teşekkür ederim. Görüşmelerim son derece yararlı oldu. 2 yıl önce Rusya’nın Ukrayna’ya saldırı savaşından çok kısa süre önce görüştük. İkinci görüşmemiz Berlin’de, kasım ayında, Hamas’ın saldırısından 1 ay sonraydı.

Bu iki olay tehlikeli bir zamanda yaşadığımızı gösteriyor. Bu gerçekler bizim siyasi hayatımızı ne kadar da etkilese ilişkilerimiz zengin ve uzun geçmişe dayanıyor. Benim için diplomatik ilişkilerimizin başlamasının 100. yılında Türkiye’ye gelmek çok önemliydi.

Özellikle insani ilişkiler bizim bağlarımızı özel kılıyor. Dünyadaki hiçbir ülkeyle Almanya’nın bu kadar yoğun, dostane, ailevi ilişkileri yoktur. Yaklaşık 3 milyon Türkiye kökenli insan, 4 kuşak önce işgücü anlaşmasının 1961’de imzalanmasından sonra Almanya’da yaşıyor. Onların öyküleri bizim ülkemizi şekillendiriyor. Siyasi hayattan, ekonomi ve kültür hayatında bu kuşakların temsilcileri bana ziyaretimde temsil ediyor.

100 yılı aşkın bir süre önce zanaatkârlar Almanya’daki yoksulluktan kaçarak Türkiye’ye gelmişlerdi. 20’li yıllarda Alman bilim adamları, mimarlar gelmişlerdi. Nazi Almanyasında baskıya uğrayan çoğu Yahudi olan aileler buraya geldiler. Bugün Ankara Üniversitesi’nde bu konuda yeni bilgiler edindim.

Tarihi bağlılığımız son derece güncel. 1 yıl önce güneydoğusunda yaşanan depremi yaşadık. İnsani yardım kuruluşları, doktorlar çok kısa sürede geldiler. Tabii ki Almanya’dan çok yoğun maddi destek de sağlandı.

Dün deprem bölgesini ziyaret ettim. Orada yeniden inşa çalışmalarının ne kadar takdire şayan olduğunu ifade ettim. Burada aynı zamanda Suriyeli göç menler de depremin mağdurları oldular. Onlarla da konuştum. Almanya olarak depremzedeleri unutmayacağız, desteklemeye devam edeceğiz.

Hep birlikte iki ülke arasındaki ticaretin 55 milyar Euro hacmiyle yeni rekor seviyeye ulaştığını söyledik. Türkiye’deki finans politikalarındaki reformlar Avrupa’da takdirle karşılanıyor. Bana refakat eden Maliye Bakanı da bilgi verdi. Ülkelerimiz zor dönemlerden geçiyor. Ekonomik ilişkilerimizi daha geliştirmek zorundayız.

Türkiye-AB arasındaki ilişkiler konusunda basın özgürlüğü, hukuk devleti ilkeleri son derece önemli. Almanya, AB zirvesi sırasında bu konuda somut ilerlemelerinin kaydedilmesi konusunda çaba harcamamız gerektiğini söyledik.

Türkiye’nin gayretli bir sivil toplumu var. Ülkelerin iyiliğini isteyen, çabalayan insanlar var. Türkiye’ye dinamik, demokratik Avrupa’ya yönelen gelişim diliyorum. Biraz önce söylediğim gibi dünyadaki gelişmeler hepimizi endişelendiriyor. Sayın Cumhurbaşkanıyla bunu da ele aldık. Özgüvenli yeni ülkeler ortaya çıkıyor. Türkiye ile Almanya aslında tek ortaklar değil. Biz özellikle iki ülke olarak birbirimiz için vazgeçilmeziz. Birbirimize ihtiyacımız var NATO’da, G20’de.

Ortak çıkarlarımızı ön plana çıkarmalı, ortak çözümler bulmalıyız. Kıbrıs konusunu ele aldık sayın Cumhurbaşkanıyla. Rusya’nın Ukrayna’ya saldırı savaşı da önemli konuydu. ABD’de uzun süredir beklenen siyasi kararların verilmiş olmasından memnuniyet duyduğumuzu ifade ettik.

Türkiye’nin de Ukrayna’yı desteklediğini biliyoruz biz de aynı şekilde bu desteği vermeye çalışıyoruz. Bu desteği askeri ve ekonomik açıdan sürdüreceğiz.

Hamas bu vahşice saldırıyla İsrail’e 1200 kadını, erkeği ve çocuğu öldürdü. 6 ayı süredir 300’ü aşkın rehineyi hala tutuyor. Bize göre 7 Ekim saldırısı olmasaydı Ortadoğu’daki bu savaş olmazdı. Aynı zamanda ortak hedeflerimizi tekrar vurguladık. Gazze’deki insani durumu düzeltmek zorundayız. Savaşın bölgeye yayılmasını engellemeliyiz. Bu konuda da Türkiye’nin önemli bir görevi var

Sayın Cumhurbaşkanı ile birlikte hepimizin bölgedeki ilişkilerimizi kullanmamız gerektiğini konuştuk. Özellikle rehinelerin serbest bırakılması için. Hemfikir olduğumuz bir konu Filistinliler için siyasi perspektif olmadan orta ve uzun vadede İsrail için güvenlik sağlanamaz. Bu siyasi perspektif iki devletli bir çözüm olabilir. Bu konuda adım atmalıyız.

Bu zor dönemlerde Türk-Alman ilişkilerine yeniden ivme kazandırmalıyız. Çok yoğun detaylı görüşmelerimiz sonrasında size tekrar davetiniz için tüm gönlümle teşekkür etmek istiyorum. Konukseverliğiniz ve açıksözlülüğünüz için teşekkürler.

“İsrail ile yoğun ticari ilişkileri artık ayakta tutmuyoruz”

Açıklamaların ardından iki lider soru-cevap bölümüne geçti. Erdoğan, kendisine yöneltilen, “Sık sık İsrail’e karşı sesinizi yükseltiyorsunuz, Netanyahu’yu Nazi yöntemleri kullanmakla suçluyorsunuz, aynı zamanda yoğun ticari ilişkileri ayakta tutuyorsunuz. Bunu nasıl açıklıyorsunuz?” sorusuna, “Yoğun ticari ilişkileri artık ayakta tutmuyoruz, o iş bitti” şeklinde yanıt verdi.

Erdoğan, devamla şu ifadeleri kullandı: “Bunu kısa zaman önce Dışişleri Bakanım açıkladı. Fakat şunu bilmenizi istiyorum; şu anda İsrail’in Gazze’ye yaptığı saldırılardaki ölüm sayısı ne yazık ki 45 bini buldu. Bu rakamı bir kenara koymamız söz konusu olamaz. Yaralılar 75 bini buldu.

Bu yaralılar içerisinde durumu ağır olanların bir kısmını ülkemizde tedavileri devam ediyor. Tabii çocuk, kadın, yaşlı büyük bir burada maalesef ağır manzara var.

Bu manzarayı Alman dostlarımızın görmesi lazım. Bu kadar Gazze-Filistin tamamiyle yerle yeksan olmuş, her taraf yıkılmış, böyle bir durumda. Kaldı ki, İsrail’le Gazze’nin silah, mühimmat, araç gereç bunlar zaten mukayese edilmez. Bunları görerek değerlendirmeyi yapmak lazım. Tüm Batı kimin yanında yer alıyor? İsrail’in yanında yer alıyor.

İsrail’in acımasız saldırıları karşısında Gazze’nin böyle bir imkanı var mı? Yok. İmkansızlıklar içerisinde şu anda rehinelerin takası noktasında bir gayretin içerisindeyiz, bir mücadelenin içerisindeyiz. Temenni ederiz ki bu takasta başarılı oluruz.”

Almanya Cumhurbaşkanı Steinmeier ise İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırıları ve ülkesinin İsrail’e desteğine yönelik soruya şu yanıtı verdi: “Mahkeme nezdinde bu konuda Almanya’nın desteğinin bir soykırıma katkı olduğu izlenimine karşı biz de tabii ki girişimde bulunuyoruz. Bu fikri paylaşmıyoruz. Hukukçularımızla uluslararası mahkemede bu konumumuzu savunuyoruz.”

Paylaşın

Dünya, İnsan Haklarında 1948 Öncesine Mi Dönüyor?

Uluslararası Af Örgütü Genel Sekreteri Agnès Callamard, dünyanın 1948’in evrensel insan hakları vaadinden geriye doğru savrulduğuna işaret ederek “otoriter” uygulamalar ve fikirlerin birçok devlete ve topluma nüfuz ettiğini belirtti. 

“Metaforik zaman makinemiz bizi 1985’ten de geriye fırlattı ve kapıları 1948’de sımsıkı kapatılmış bir cehenneme düştük” ifadelerini kullanan Callamard, “Dünyadaki milyonlarca kişi için Gazze bugün, İkinci Dünya Savaşı sonrası sistemin mimarlarının çoğunun ahlaki başarısızlığını; evrenselliğe, müşterek insanlığımıza ve ‘bir daha asla’ taahhütlerimizi koruma başarısızlıklarını simgeliyor” diye ekledi.

Uluslararası Af Örgütü (Amnesty International) “Dünyada İnsan Haklarının Durumu”na ilişkin 2023/24 raporunu bugün yayınladı. Af Örgütü’nün, “Dünyada İnsan Haklarının Durumu” başlıklı yıllık raporu, insan haklarının 155 ülkedeki gelişimini analiz ediyor.

Geride kalan yıl için, dünya çapında silahlı çatışmalarda sivillerin artan savunmasızlığı, toplumsal cinsiyet eşitliğindeki gerilemeler, insan hakları aktivistlerine yönelik saldırılar ve yapay zeka kullanımından kaynaklanan riskler konu edilirken, Türkiye’deki insan hakları sorunları da özel bir bölümde ele alınıyor.

Türkiye’ye beş sayfa ayıran örgüt; insan hakları savunucuları, gazeteciler, muhalif siyasetçiler ve diğerleri hakkında temelsiz soruşturmaların, yargılamaların ve mahkumiyet kararlarının devam etmesini eleştiriyor.

DW Türkçe’den Pelin Ünker’in aktardığına göre; İfade özgürlüğü başlığı altında, 6 Şubat depremlerinin hemen ardından yetkililerin Twitter ve TikTok’a erişimi kısıtladığı belirtilerek hükümetin deprem müdahalesini eleştirdikleri gerekçesiyle gazeteciler dahil en az 257 kişinin gözaltına alındığına dikkat çekildi.

“Halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma” ya da “kamu görevlisini hedef gösterme” suçlarından gazetecilerin gözaltına alınıp tutuklandığına işaret edilen raporda, pop şarkıcısı Gülşen’in de “halkı kin ve düşmanlığa tahrik veya aşılama” suçundan 10 ay hapis cezası aldığı ve “konutu terk etmeme” şartıyla tahliye edildiği hatırlatıldı. Dicle Fırat Gazeteciler Derneği Eş Başkanı da dahil 15 gazetecinin “terör örgütü üyeliği” suçlamasıyla yargılandığı davanın da devam ettiğine dikkat çekilen raporda gazetecilerin 13 ay tutuklu yargılandığı ifade edildi.

Raporda “Kanun Hükmü” adlı belgeselin festival seçkisinden çıkarılması üzerine başlayan tartışmaların ardından 60. Antalya Altın Portakal Film Festivali’nin iptal edilmesi de ifade özgürlüğü başlığı altına ele alındı.

Raporda barışçıl toplanma özgürlüğünün de hukuka aykırı olarak kısıtlandığına dikkat çekildi. Bu başlık altında Cumartesi Anneleri/İnsanları’nın, yaklaşık 5 buçuk yıllık yasağın ardından 11 Kasım’da ilk kez müdahale olmadan Galatasaray Meydanı’nda toplanıp açıklama yapabildiğine dikkat çekilerek ancak Nisan ve Kasım ayları arasında Cumartesi Anneleri/İnsanları’nın protestolarını dağıtmak ve katılımcıları gözaltına almak için kolluk görevlilerinin hukuka aykırı güç kullanmaya devam ettiği ifade edildi.

Raporda Onur Yürüyüşleri’ne yönelik “hukuka aykırı kısıtlamaların sürdüğü” ifade edildi. Genel yasaklara rağmen ülke genelinde en az altı il ve dört ilçede çok sayıda Onur Yürüyüşü gerçekleştirildiği, Onur Yürüyüşleri döneminde izleyiciler, çocuklar, avukatlar, gazeteciler, üniversite öğrencileri, insan hakları savunucuları ve yabancı uyruklular dahil en az 224 kişinin keyfi olarak gözaltına alındığı belirtildi.

Muğla’daki Akbelen Ormanı’nda bir kömür madeni sahasını genişletmek için binlerce ağacın kesilmesini protesto eden ekoloji aktivistlerine karşı da hukuka aykırı güç kullanıldığı ve en az 50 aktivistin gözaltına alındığı hatırlatıldı.

Örgütlenme özgürlüğünün ihlaline ilişkin ise “Türkiye’nin hükümetler arası Mali Eylem Görev Gücü’nün (FATF) kara para aklama ve terörün finansmanıyla mücadeleye ilişkin tavsiyelerini sivil toplum örgütlerinin taciz edilmesini kolaylaştırmanın kılıfı olarak kullanmaya devam ederken bir yandan da FATF’nin ‘gri liste’sinde olmaya devam etti” değerlendirmesi yapılan raporda, Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu’nun kapatılmasına ilişkin açılan dava hatırlatıldı.

Ayrıca Halkların Demokratik Partisi’nin (HDP) kapatılması ve partinin eski ve mevcut 451 üyesine beş yıl süreyle siyasi yasak getirilmesi istemiyle dava açıldığına, Türk Tabipleri Birliği (TTB) Merkez Konseyi’nin 11 üyesinin ise “TTB’nin kuruluş amaçlarına aykırı faaliyette bulundukları” gerekçesiyle görevden alındığına dikkat çekildi.

Raporun insan hakları savunucularına baskıların değerlendirildiği bölümünde ise Türkiye’nin Osman Kavala’yı serbest bırakmayı reddetmesi nedeniyle ihlal prosedürüyle karşı karşıya olmasına rağmen Osman Kavala ve Selahattin Demirtaş davalarında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarını uygulamamaya devam ettiği hatırlatıldı.

Şebnem Korur Fincancı’nın 2022’de Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nde kimyasal silah kullanımı iddiaları hakkında bağımsız bir soruşturma yapılması çağrısında bulunduğu için Ocak ayında “terör örgütü propagandası yapma” suçundan 32 ay hapis cezasına mahkum edildiği ve 76 gün tutuklu kaldığı belirtilen raporda, ayrıca Eylül ayında Yargıtay’ın Osman Kavala’ya verilen müebbet hapis ve Çiğdem Mater, Can Atalay, Mine Özerden ve Tayfun Kahraman hakkındaki 18’er yıl hapis cezalarını onadığı vurgulandı.

Can Atalay’ın Mayıs ayındaki parlamento seçimlerinde Hatay Milletvekili seçilmesi ve Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) iki kez, Atalay’ın devam eden tutukluluğunun haklarının ihlali olduğuna hükmetmesine rağmen Yargıtay’ın AYM’nin bağlayıcı kararlarını uygulamayı reddettiği belirtildi.

Mülteci karşıtı politika ve siyasi söylemlerin yarattığı atmosfer de Af Örgütü raporunun Türkiye bölümünde yer aldı. Rapora göre mültecilere ve göçmenlere yönelik ayrımcı ve yaftalayıcı söylemler Mayıs ayındaki Cumhurbaşkanlığı seçimleri ve genel seçimler öncesinde arttı.

“Mayıs’taki Cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesi döneme, önde gelen adayların ırkçı ve mülteci karşıtı söylemlerinin damga vurduğu” ifade edilen raporda, 6 Şubat depremlerinden sonra da hem siviller hem de kamu görevlilerinin ırkçı saldırılarla Suriyeli mültecileri fiziksel şiddete ve/veya nefret söylemiyle sözlü tacize maruz bıraktığı, Suriyeli mültecilerin, depremden kurtulan Türkiye vatandaşlarına yer açmak için konteyner kamplardan çıkarıldığı belirtildi.

Öte yandan raporda Mayıs seçimleri öncesinde LGBTİ+’ların da artan ayrımcı ve yaftalayıcı söylemlerle karşı karşıya kaldığına dikkat çekildi. Raporda, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Mayıs ayında katıldığı bir televizyon programında sarf ettiği “LGBT denilen olay aile kurumuna sokulmuş bir zehirdir. Bu zehri hele hele halkının yüzde 99’u Müslüman olan bir ülke olarak kabullenmemiz mümkün değil” ifadeleri de yer aldı.

Raporda ayrıca Şubat depremlerinin ve çadır kentlerdeki koşullar engelli kişileri orantısız bir şekilde etkilediği, depremlerin ardından birçok LGBTİ+’nın da güvenlik endişeleri nedeniyle barınma, tıbbi bakım ve diğer yardımlara erişimden kaçındığı, diğer yandan kamu görevlilerine yönelik cezasızlık politikalarının devam ettiği vurgulandı.

Yüksek gıda enflasyonu nedeniyle yoksullaşmanın arttığı ve ekonomik, sosyal ve kültürel hakların ihlal edildiğine işaret edilen raporda, Türkiye’nin kömüre bağımlı enerji politikalarının devam etmesi nedeniyle sağlıklı bir çevrede yaşama hakkı özelinde de sorunlara dikkat çekildi.

Dünya 1948 öncesine mi dönüyor?

Raporun önsözünü kaleme alan Uluslararası Af Örgütü Genel Sekreteri Agnès Callamard, dünyanın 1948’in evrensel insan hakları vaadinden geriye doğru savrulduğuna işaret ederek “otoriter” uygulamalar ve fikirlerin birçok devlete ve topluma nüfuz ettiğini belirtti.

“Metaforik zaman makinemiz bizi 1985’ten de geriye fırlattı ve kapıları 1948’de sımsıkı kapatılmış bir cehenneme düştük” ifadelerini kullanan Callamard, “Dünyadaki milyonlarca kişi için Gazze bugün, İkinci Dünya Savaşı sonrası sistemin mimarlarının çoğunun ahlaki başarısızlığını; evrenselliğe, müşterek insanlığımıza ve ‘bir daha asla’ taahhütlerimizi koruma başarısızlıklarını simgeliyor” diye ekledi.

İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarının geniş yer bulduğu raporda, çatışmalara müdahalede ırksal ayrımcılığın ortaya çıktığı belirtilerek “Ayrımcı çifte standartlar yalnızca ABD ve pek çok Avrupa devletinin İsrail ve İşgal Altındaki Filistin Toprakları’nda yaşanan çatışmalar hakkındaki söylem ve politikalarında değil, sonuçları bakımından da belirginleşiyor. Birçok hükümet, Filistinlilerle dayanışma protestolarına hukuksuz kısıtlamalar getirdi. Avusturya, Fransa, Almanya, Macaristan, Polonya ve İsviçre hükümetleri 2023’te kamu düzeni veya ulusal güvenliğe yönelik muğlak riskleri öne sürerek ve bazı durumlarda ırkçı kalıp yargılara başvurarak bu protestoları önden yasakladı” denildi.

Öte yandan Callamard, kuzeyden güneye, doğudan batıya otoriter politikaların, ifade ve örgütlenme özgürlüklerini silip süpürdüğünü, toplumsal cinsiyet eşitliğine darbe vurarak cinsel sağlık ve üreme sağlığı haklarını aşındırdığına dikkat çekerek, Afganistan’da kadın veya kız çocuk olmanın fiilen suç haline getirildiğini, ABD’de 15 eyaletin kürtajı tamamen veya son derece istisnai durumlar dışında yasakladığını hatırlattı.

Raporda, 2023’ün bir “eşitsizlik yılı” olduğu vurgulanarak, Birleşik Krallık’tan Macaristan’a, Hindistan’a kadar birbirinden farklı birçok ülkede, ekonomik ve sosyal hakları savunanların en fazla hedef alınan aktivistler arasında olduğu, iklim aktivistlerinin “terörist” olarak yaftalandığı, Ortadoğu’da hükümetlerin ekonomi yönetimini eleştirenlerin, Asya-Pasifik’te sendikalar, Batı Afrika’da yolsuzlukla mücadele edenlerin susturulduğu ve keyfi olarak tutuklandığı belirtildi.

Raporda ayrıca üretken yapay zeka teknolojilerinin teknoloji kaynaklı suistimalleri artırdığına, hakların yaygın olarak aşındırılmasına kapı açtığına da dikkat çekildi: “Devletler, son derece müdahaleci casus yazılımları ve yüz tanıma teknolojilerini acilen yasaklamalıdır. Yapay zeka teknolojilerinin yol açtığı riskleri ve zararları ortadan kaldırmak için güçlü yasalar ve yönetmelikler çıkarmalıdırlar. Büyük teknoloji şirketlerini, özellikle bu şirketlerin gözetim temelli iş modelinin zararlarına son vermek yoluyla dizginlemelidirler.”

Paylaşın

Bakırhan’dan ‘DEM Parti Kapatılsın’ Söylemlerine Sert Tepki

Partisi hakkında yapılan kapatma davası açıklamalarına tepki gösteren DEM Parti Eş Başkanı Tuncer Bakırhan, “Siyasete hiza ve ayar vermeye çalışıyorlar. Gün yok ki özellikle seçim sonrasında bize parmak sallamasınlar. Biz kez daha yineliyoruz; kapatma, şantaj, tehdit siyaseti artık sona gelmiştir. Son kullanma tarihi dolmuştur” dedi ve ekledi:

Haber Merkezi / “Biz ne zaman korktuk, ne zaman tehdit ve şantajlara boyun eğdik ki şimdi halkımız güçlü bir irade ortaya koymuşken, Van direnişi ortada dururken bu tehdit ve şantajlara boyun eğelim. Boyun eğmeyeceğimizi onlar da bütün dünya da çok iyi biliyor. Çağrımızı yineliyoruz; biz kararlıyız, bu ülkeye barışı ve demokrasiyi getireceğiz. Başta Kürtler ve Aleviler olmak üzere bu ülkede yaşayan insanlar eşit ve demokratik bir anayasayla yönetilinceye kadar mücadelemizi devam ettireceğiz.”

Bakırhan, konuşmasının devamında, “Tehditlerle hizalanacağımızı bekleyenler çok bekler. Bu gelenek hiçbir zaman yapılan tehditlere boyun eğmemiştir. Şimdi belediyelerimizi tehdit edenler de çok iyi bilsinler ki belediye eş başkanlarımız, yönetimlerimiz, seçilen arkadaşlarımız asla bu tehditlere pabuç bırakmaz. Burada o parmak sallamaların ve tehditlerin karşısında eğilecek bükülecek tek bir arkadaşımız yoktur” ifadelerini kullandı.

Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti), Eş Genel Başkanları Tülay Hatimoğulları ve Tuncer Bakırhan, yerel seçimlerin ardından Belediye Eş Başkanları ile yapılan ilk toplantıda bir araya geldi. Toplantının açılışında konuşan Bakırhan ve Hatimoğulları şunları söyledi:

Bakırhan: “Hepinizi saygıyla selamlıyorum. Çok önemli bir sonuç aldık. Başarılı olduk bu seçimlerde eksiklerimize rağmen. Bu başarıda emeği olan siz değerli belediye eş başkanlarını kutluyorum. Şahsınızda partimizin il ve ilçe örgütlerini, komisyonlarını ve sandık kurullarını, gecesini gündüzüne katarak başarmamız için emek veren halklarımızı da bir kez daha kutlamak istiyorum. Onlara layık bir hizmet, mücadele ve duruş ortaya koyacağımıza eminim. Maşallah burada genç, nitelikli, genç kadın arkadaşların da yoğun olduğu bir tabloyla karşı karşıyayız. Bir birikimin, bir deneyimin, bir vizyonun olduğu da apaçık ortada duruyor. İyi şeyler yapacağımıza eminim.

Bugün, siz de biliyorsunuz, 24 Nisan. 109 yıl önce bu topraklarda çok büyük acılar yaşandı. Büyük bir katliam yapıldı. Yüz binlerce Ermeni halkından insan katledildi. Katledilen Ermenileri hüzünle ve saygıyla anıyoruz. Yine aynı dönemlerde katledilen başta Süryaniler olmak üzere diğer gayri Müslimleri de saygıyla anıyoruz. Bu topraklar çok acı gördü, çok bedel ödedi. Bizim amacımız bir daha bu topraklarda benzer acıların, katliamların yaşanmamasıdır ve geçmişteki bu acılarla, bu katliamlarla yüzleşilmesidir. Bunun için çalışacağız, çabalayacağız. Bu vesileyle Sevgili Hrant Dink’i de saygıyla anıyorum.

31 Mart’ta meydanlarda halkımıza hitap ederken, “Bu sadece bir yerel seçim değil aynı zamanda irademizi test edeceğimiz bir seçimdir” demiştik. 31 Mart’ta irademizi güçlü bir şekilde sonuçlara yansıttık. 31 Mart’ta ortaya çıkan irade çok önemlidir. Bir barış, demokrasi ve özgürlükler iradesi ortaya çıktı. Bu iradeye hep birlikte sahip çıkacağız. Kayyımcı zihniyet kaybetti, kötü yönetilen belediye anlayışı kaybetti; halkımız, halklarımız kazandı. Kayyımlar sandığa gömüldü. Türkiye halklarının mücadelesi ve DEM Partinin 31 Mart başarısıyla birlikte AKP-MHP iktidarına 22 yıldır ilk kez büyük bir yenilgi tattırıldı. Bu yenilgide emeği olan bütün halklarımıza da bir kez daha teşekkürlerimi iletiyorum. Türkiye’yi yöneten parti büyük bir farkla ikinci parti oldu.

O yüzden bu seçim çok önemlidir. İktidar ve muhalefeti 31 Mart’ta ortaya çıkan iradeyi doğru okumaya davet ediyoruz. 31 Mart iradesi değişim iradesidir. 31 Mart seçimi statükocu, yok sayan, tekçi anlayışın sandıkta yenildiği bir seçimdir. Dolayısıyla önümüzdeki günlerde bu iradenin dikkate alınması, başta Kürt meselesi olmak üzere eşitlik ve adalet mücadelesinin artık karşılığını bulması gerekiyor. Seçimlerden ortaya çıkan sonuçtan herkes dersini almalıdır. Çok cumhurbaşkanı, çok başbakan, çok bürokrat gördük gelip geçtiler, çünkü Kürt meselesini çözmediler. Kürt meselesini çözmeyenler çözülür demiştik ve 31 Mart seçim sonuçları bizi bir kez daha doğruladı.

31 Mart’ta halkın mesajını anlamak istemeyenler ülke ülke gezip savaş vizesi almaya çalışıyor. Hemen seçim sonrasında iktidarın çeşitli ülkelere yaptığı ziyaretlerde de bu bir kez daha açığa çıktı. Siyasi ve demokratik çözümün tek yöntem olduğu Kürt meselesini bastırmak için hala askeri operasyonlardan medet umuyorlar. Defalarca denenmiş ve sonuç almamış yol ve yöntemlerden medet ummak büyük bir acizliktir. Biz buna asla izin vermeyeceğiz. Seçim yenilgisini kanla ve gözyaşıyla örtmek istiyorlar.

Oysa seçim sonuçlarının kendisi aslında savaşa hayır çığlığıdır. Çözüm olsun, Türkiye sorunlarını demokratik yöntemlerle çözsün haykırışıdır. Ama başka yol ve yöntemlerin peşinde hala koşmaya devam ediyorlar. Bu ülkenin ihtiyaçları askeri operasyonlar değildir. Yüzlercesi yapıldı, bir sonuca ermedi. Bu ülkenin ihtiyacı yoksul Türk ve Kürt gençlerinin ölmesi değildir. Bu ülkenin, büyük bir toplumsal bir mutabakatla Kürt sorununun demokratik yollarla çözülmesine, demokratik bir Türkiye inşa etmeye ihtiyacı vardır.

Dolayısıyla önümüzdeki dönemde de biraz önce söylediğimiz bu doğruları hep birlikte tekrar etmeye devam edeceğiz. Halkın mesajı nettir. Halk ölüme, şiddete ve kana karşı olduğunu ifade etmiştir. Tek yolun demokratik çözüm olduğunu, barış olduğunu halklarımız 31 Mart’ta haykırarak ortaya koymuştur. Biliyoruz ki barış gelirse bazılarının siyasi ömrü kısalacak, bazıları siyasetten emekli olacak. O yüzden barış gelmesin diye kimi milliyetçi ırkçı çevreler şimdiden tehditlere, komplolara, şantajlara başladı.

“Parmak sallamaların karşısında eğilecek tek bir arkadaşımız yok”

Siyasete hiza ve ayar vermeye çalışıyorlar. Gün yok ki özellikle seçim sonrasında bize parmak sallamasınlar. Biz kez daha yineliyoruz; kapatma, şantaj, tehdit siyaseti artık sona gelmiştir. Son kullanma tarihi dolmuştur. Biz ne zaman korktuk, ne zaman tehdit ve şantajlara boyun eğdik ki şimdi halkımız güçlü bir irade ortaya koymuşken, Van direnişi ortada dururken bu tehdit ve şantajlara boyun eğelim. Boyun eğmeyeceğimizi onlar da bütün dünya da çok iyi biliyor. Çağrımızı yineliyoruz; biz kararlıyız, bu ülkeye barışı ve demokrasiyi getireceğiz.

Başta Kürtler ve Aleviler olmak üzere bu ülkede yaşayan insanlar eşit ve demokratik bir anayasayla yönetilinceye kadar mücadelemizi devam ettireceğiz. Tehditlerle hizalanacağımızı bekleyenler çok bekler. Bu gelenek hiçbir zaman yapılan tehditlere boyun eğmemiştir. Şimdi belediyelerimizi tehdit edenler de çok iyi bilsinler ki belediye eş başkanlarımız, yönetimlerimiz, seçilen arkadaşlarımız asla bu tehditlere pabuç bırakmaz. Burada o parmak sallamaların ve tehditlerin karşısında eğilecek bükülecek tek bir arkadaşımız yoktur.

Yatıp kalkıp Kürt düşmanlığı yapanları, 23 Nisan 1920’deki ilk meclisin kısmi çoğulculuğunu ve istediğimiz düzeyde olmasa da 1921 Anayasasının demokratik özünü anlamaya çağırıyoruz. Ama onlar burada değiller. 1924 Anayasasında ret ve inkar edilen, yok sayılan halkları tekrar aynı anlayışla yönetmek istiyorlar. O dönem bu işleri yapanların bugünkü temsilcileri de bu ülkeye bu zehri, bu kötülüğü yaymaya çalışıyor.

Onlar 1924 Anayasasının ret ve inkar eden özüyle bu ülkeyi ikinci yüzyılda da yönetmek istiyorlar. Kesinlikle buna izin vermeyeceğiz. Cumhuriyet artık köklerindeki görece çoğulculuğa uygun bir anayasayı hak ediyor ve demokratik bir anayasayla özüne dönmelidir. Evet, demokratik bir anayasaya ihtiyaç vardır. Bunun için de bir yol temizliğine ihtiyaç vardır. Toplumun ve örgütlü tüm kesimlerin katıldığı bir çalışmayla bu artık örülmelidir.

Bizler 99’dan bu yana gelen ve kökünü Terzi Fikrilerden, Edip Solmazlardan alan bir belediyecilik geleneğinin temsilcileriyiz. Böyle değerli bir geçmişe sahibiz. Biz yerel yönetimleri rant, kayırmacılık, partizancılık için değil; halka en iyi hizmeti verecek kurumlar olarak görüyoruz ve bu böyle olmaya devam edecektir. Yerelde hizmet hakiki siyasetin kendisidir. Yapmış olduğunuz her şey, siyasetin kendisine etki ediyor olumlu anlamda, siyasetimizi güçlendiriyor. Genel siyasetimizi zaten Genel Merkezimiz, il ve ilçe örgütlerimiz, seçilmiş milletvekillerimiz yapıyor. Belediyelerimizin temel işi halka hizmet etmektir. Yerelde partimizle halk arasındaki bağın güçlenmesi için daha doğru ve halkın sempatisini kazanan hizmet de siyasetin kendisidir, özüdür. Dolayısıyla bu ilkeye uygun hizmetlerinizi devam ettirmenizi bekliyoruz.

31 Mart seçimlerinde ortaya çıkan halkın iradesini kumpaslarla, yalanlarla gasp etmek isteyen Ergenekon ve JİTEM artıklarına bir kez daha sesleniyoruz: Size buradan ekmek çıkmaz. Kürt halkı asla sizin ve tehditlerinize boyun eğmez. Artık medya plazalarında, karanlık odalarda halkın iradesine operasyon yapma dönemi kapandı. Artık Türkiye’de siyaseti psikolojik harp daireleri değil Türkiye’nin emekçileri, yoksulları, halkları belirliyor. Tıpkı 31 Mart’ta olduğu gibi, bundan sonra da daha güçlü bir şekilde belirleyip güçlendirecektir.

Bizim gündemimiz bu karanlık odakların kumpasları değildir. Ona ilişkin tavrımız nettir. Belediyelerimizi kayyım borçlarından kurtarmak, yaratılan tahribatları gidermek ve halka hizmet etmek üzere çalıştırmaktır. Bu da sizin elinizdedir. Bizim yerel yönetimler anlayışımızda sembol ve değerlere hakaret asla yoktur. Bu çok iyi bilinmesine rağmen; seçimin kaybedenleri, gelecek korkusu yaşayanlar, şimdi toplumun hassasiyetleri üzerinden bu yolsuzluk, hırsızlık ve talanı örtmeye çalışıyor.

Halkın parasını balyalarla çalmak mı vatanseverliktir? Vatanı rant çiftlikleri olarak görmek mi vatanseverliktir? Milletin kursağındakini cebine indirmek mi vatanseverliktir? Bayrak, milyonluk yolsuzluk ve rantınızı örtmek için midir? Bu soruları bir kez daha soruyoruz. Bizleri günlendir hedef haline getirenleri çok tanıyoruz, niyetlerini de çok iyi biliyoruz. Onlar demokrasiyi kendilerine düşman olarak görüyorlar. Onların yaşadığı, nefes aldığı zemin karanlık ve çatışmalıdır. Bu ucuz komplolara kesinlikle geçit vermeyeceğiz.

Bunların yolsuzlukları ve hırsızlıkları saymakla bitmez. Seçim meydanlarında defalarca söyledik. Her belediyede büyük bir soygun yapmışlar. Belediyeleri devraldınız, her şey ortada. Van’da 8,5 milyar borç ne demektir? Siirt’te 500-600 milyon borç ne demek? Nereye gitmiş bu paralar? Bizden borçsuz ve cüzi borçlarla devraldıkları belediyelerde devasa borçların ortaya çıktığını artık Türkiye kamuoyunun görmesi gerekiyor. Bunlar hizmet için değil rant elde etmek için varlar. Bunlar Türkiye’de, dünyada kurulmuş en büyük soygun şebekesini örgütlemişler. Sizin borçları ortaya çıkaran ve halka teşhir eden yaklaşımınız çok değerlidir ama bundan sonra artık işlerimize bakacağız.

Halkımızın gücü ve katkısı neticesinde de bunlar bir daha o belediyelerin kapısından giremeyecekler. Halk tekrar demokratik toplumcu yerel yönetimler belediyeciliği ile tanıştığı zaman aradaki uçurumu görecektir. Bu soyguna, borç batağına, kirli operasyon ve saldırılara rağmen halkımıza hizmet etmeye devam edeceğiz. Kaynak yaratacağız, halkımızla birlikte sorunları çözmek için çaba içinde olacağız. Kayyımların kapattığı dil, kültür, kadın, gençlik kurumlarını ve kooperatifleri tekrar açacağız. En iyi şekilde halkımıza hizmet etmek için gecemizi gündüzümüze katacağız.

Yine Kürtçe ve bütün dillerdeki tabelaları tekrar asacağız. Çok dilli belediyecilik hizmetlerimizi devam ettireceğiz. Ekonomik krize karşı kadınları, gençleri, emeklileri ve yoksulları koruyacağız. Evine yardım gitmeyen kentimizde tek bir yoksul kalmayacaktır. İhtiyacını karşılayamayan insanların ilk aklına gelecek yer belediyelerimiz olacaktır. Size bu konuda büyük görevler düşüyor. Demokratik yerel yönetim anlayışımızla ev ev, sokak sokak gezeceğiz ve halkımızla birlikte kararlar alacağız.

Yerel demokrasiyi mahallerimizde kuracağız, tıpkı eş başkanlık sistemimiz ve aday belirleme yöntemimiz gibi Türkiye ve dünyada örnek bir model oluşturacağız. Bizler bütün baskılara karşı hem mücadele eden hem dünyada demokrasi anlamında iyi örnekler ortaya koyan bir gelenekten geliyoruz. Kendimize ve size güveniyoruz. Böylesine genç ve yetenekli arkadaşlarımızın, deneyim ve vizyonu olan arkadaşlarımızın çok iyi işler yapacağına eminim. Kendimizi de kentimizi de halklarımızla birlikte yöneteceğiz. Ayrıştırmadan, ötekileştirmeden belediyenin olanaklarını doğru ve adil bir şekilde herkes için kullanacağız. Halka dokunacağız, hep birlikte üretecek ve kazanacağız. Serkeftin.

“Türkiye siyasetine çok önemli bir miras bıraktık”

Hatimoğulları: “Hepinizi sevgiyle selamlıyorum. Aylardır sokak sokak, mahalle mahalle dolaşan ve seçim kampanyamızı değerli halkımızla birlikte en güçlü şekilde yürüten siz değerli belediye eş başkanlarımızla bugün bir aradayız. Bir kez daha hoş geldiniz. Seçim kampanyamızın en önemli şahitleri sizlersiniz. Çok zor koşullarda yürüttük. Bizler Türkiye’de bugüne kadar denenmemiş olanı yaptık, değerli halklarımızla birlikte belediye eş başkanlarımızı ve meclis üyelerimizi belirlemek üzere halk oylamasına başvurduk.

Bu Türkiye siyasetinde eşine az rastlanan, halkın doğrudan demokratik yönetimlere katılımının önünü açan kanallardır. DEM Parti olarak, bu kanalları işleterek Türkiye siyasetine çok önemli bir miras bıraktık. Evet, zor koşullarda yürüttük bu kampanyayı, çünkü mevcut iktidarın ortakları olan partilere karşı bu yarışı sürdürdük. AKP ve yereldeki ortakları devletin bütün olanaklarını seferber ederek çalışmalarını yürütürken, bizler kıt olanaklarla bu çalışmayı yürüttük. Sadece bu da değil.

İki kez kayyım atayarak yerel yönetimler üzerinde baskı kurdukları, kayyım zihniyetinin neticeleri olarak yerel yönetimlerin aslında halkı hizmetten mahrum bıraktığı, halkın hizmetlere ihtiyaç duyduğu bir zeminde yürüttük çalışmamızı. Sadece bu da değil. Biz bu seçim yarışında kayyım rejimiyle mücadele ederken, kayyım seçmenle de mücadele ettik. 32 merkeze başta asker ve polis olmak üzere kayyım seçmen göndererek seçimlerde DEM Parti’nin iradesini, Kürt halkının iradesini çalmak istediler. Bizler onların izledikleri bu yol ve yöntemleri de önemli oranda başarısızlığa uğrattık. Kayyım seçmene rağmen belediyelerimizi önemli oranda kazandık.

3 hedef belirlemiştik yerel seçim kampanyamızı yürütürken. Birincisi; özellikle bölgede, Kürdistan’da kayyım atanmış olan belediyelerimizi geri almaktı. İkincisi; 2019’daki kazanımlarımıza yeni kazanımlar eklemekti. Üçüncüsü ise başta batı olmak üzere Türkiye sathının tamamında AKP-MHP faşizmini, otoriter rejimi geriletmekti. DEM Parti olarak bu 3 konuda başarıya imza attık. Siz değerli belediye eş başkanlarımıza ve şu an burada olmayan meclis üyelerimize ve değerli halkımıza çok teşekkür ediyorum.

Bu seçimlerin sonuçlarını gerek bölge açısından gerekse Türkiye’nin genel sathı açısından en iyi şekilde okumak, en iyi şekilde yorumlamak gibi bir görev ve sorumluluğumuz var. AKP-MHP, özellikle bölgedeki küçük ortaklarıyla birlikte faşizmi, otoriterleşmeyi ve kayyımcı anlayışı tesis etmek istedi. Ancak Türkiye genelinde ortaya çıkan haritaya baktığımızda bu anlayışa halk dur demiştir, bu anlayış artık gerilemiştir. Ülkede tesis edilmek istenen faşist, otoriter, kayyım rejime halk çok güçlü bir biçimde hayır demiştir.

Haritayı değiştirerek buna hayır demiştir, izin vermiyoruz demiştir. Bugün artık Türkiye’de ikili bir iktidardan bahsetmek mümkündür. Merkezi hükümet AKP-MHP iktidarının elinde ama artık yerel yönetimler onların elinde değildir. Dolayısıyla kitle desteğini arkasına alamamış olan bir rejimin ne kayyımcı anlayışı artık yol yürüyebilir ne de faşist-otoriter anlayışı yol yürüyebilir. Burada halkımız tercihini değişimden yana yapmıştır. Halkımızı gösterdiği bu ferasetten dolayı da kutluyoruz.

Bu seçim sonuçlarının, bu haritanın ortaya çıkmasının çok çeşitli nedenleri var. Bunlara uzun uzadıya değinmeyeceğim ama başlıklar halinde birkaçını sıralamak isterim. Birincisi; kayyımcı rejimi Türkiye’nin her yerinde sergilemeleri, hiçbir iradeye saygı duymamaları, kendilerinden olmayanı öteki görmeleri, başta kadınlar olmak üzere bütün farklılıkların yaşam tarzlarına müdahale etmeleridir. Ancak bu ülkede yaşayan Aleviler, farklı halklar ve inançlardan insanların inançlarına, yaşam tarzlarına, dillerine ve iradelerine müdahale eden anlayış bu seçimde çökmüştür.

Yine 22 yıldır neoliberal politikaların en önemli uygulayıcısı olan bir parti olarak görev ve misyonunu sürdüren iktidar bu ülkeyi derin bir yoksulluğa sürüklemiştir. Derin yoksulluğu insanlar sadece kemiklerinde değil iliklerine kadar hissediyor. Bu ülkede 50 milyon insan açlık ve yoksulluk şartları altında yaşıyor. Kürdistan’da çalışmalarımızı yürütürken, Kürt sorununun demokratik ve barışçıl çözümünü talep ederken, diğer en önemli sorunlardan biri de bölgenin yoksul bırakılmasıdır. Bölge yoksul bırakılmış, yoksullaştırılmıştır.

Türkiye halkları ve emekçileri yoksullaştırılmıştır. Kadınlar yoksul bırakılmıştır. Açlık ve yoksulluk diz boyudur. Emeklilerin isyanı gerçekten Türkiye’nin sesi ve soluğu olmuştur. Yine kadınların etek boyundan başörtülerine kadar her şeye müdahale eden anti demokratik otoriter anlayışa kadınlar bu seçimlerde dur demiştir. Özellikle Kürdistan’da, Şırnak örneğinde gördüğümüz üzere, kadınlar üzerinde yürütülen özel harp politikasına kadınlar hayır demiştir. Kadın eş başkanlarımızın bizzat yaşadığı sorunlardan biri de eş başkanlık sistemimiz ve eşit temsiliyete saldırıdır. Eş başkanlık ve eşit temsiliyeti bu otoriter rejim kabul etmez, çünkü kadınlar evinde otursun, çocuk baksın ister.

Oysa biz DEM Parti olarak, Türkiye kadın hareketi ve Kürt kadın hareketiyle birlikte, bugüne kadar bir yandan binbir emek vererek mücadele ederken ve devlet karşısında bedel öderken; diğer yandan erkek egemen zihniyetin ezici ve sömürücü zihniyetine karşı eş başkanlık ve eşit temsiliyet mücadelesinin bütün bu bedellere rağmen hayat bulmasını sağladık. Bu sadece Türkiye halkları ve kadınları için değil bölge ve dünya halkları için çok önemli bir deneyim ve kazanımdır. Kadın kazanımlarımıza ideolojik saldırıları bizler kabul etmedik. Bu dönemde en güçlü tavrı koyan başta Kadın Meclisimiz olmak üzere, belediye eş başkanı kadın arkadaşlarımızı kutluyorum. Hepinize verdiğiniz bu mücadeleden dolayı partimiz adına teşekkür ediyorum.

Bizler siyasetin okumasını yaparken, aynı zamanda içinden geçtiğimiz siyasetin koşullarına ve dış siyasete de bakmak zorundayız. Kürt sorunun demokratik ve barışçıl yöntemlerle çözülmesinin bu seçim kampanyamızda da ısrarla altını çizmemize rağmen, bizlere verilen yanıt savaş ve çatışmaları artırmak, sınır ötesi operasyonları artırmak şeklinde olmuştur. Bugün bölgede özellikle İsrail’in Filistin’i işgal etmesiyle başlayan saldırılarla, mazlum Filistin halkının dünyanın gözü önünde katledilmesiyle ve buna ne yazık ki dünyada güçlü bir sesin çıkarılmamasıyla karşı karşıyayız.

AKP iktidarı bugün mazlum Filistin halkının yanında olduğunu söylüyor. Ama biz seçim kampanyamızda da böyle olmadığını ifade ettik. Mazlum Filistin halkının dostları geçmişte olduğu gibi Deniz Gezmişler başta olmak üzere Türkiye devrimci hareketi ve Kürt özgürlük hareketidir. Filistin halkıyla birlikte verilen mücadele geleneği bu dayanışmanın en önemli adresidir. Bizler bu dayanışmayı güçlendireceğiz ve mazlum Filistin halkının yanında olduğumuzu belirtmek istiyoruz. İsrail’in İran ile çatışması ve büyük bir bölge savaşının habercisi olan gelişmelere karşı da bizler Türkiye ve Kürdistan’ın bütün sathında diyoruz ki bölge halkının ihtiyacı olan şey eşit yaşam hakkıdır.

Bölge halkının ihtiyacı olan şey herkesin kendi kaderini tayin edebildiği, herkesin yaşam alanlarını oluşturabildiği, herkesin eşit ve özgür olabildiği bir dayanışmayı örgütlemektir. Hem Türkiye’deki gelişmelere hem Kürt sorunundaki gelişmelere hem de Ortadoğu, Afrika ve Kafkasya’yı kapsayan gelişmelere baktığımızda savaşa karşı güçlü bir barış hareketini örgütlemek gibi bir görev ve sorumlulukla yola çıkıyoruz.

Bizler Türkiye ve dünyada yaşanan bu gelişmelerin ışığında bir yerel seçim yaşadık. Bu yerel seçimlerde biraz önce bahsettiğimiz hedeflerimizi önemli oranda tutturduk. DEM Partinin başarısı sadece kazanılan belediyelerde değil. DEM Partinin en önemli başarısı kent uzlaşısıyla batıdaki siyaseti belirlemesidir. Bizler kent uzlaşısıyla birlikte ilçe ilçe, belediye belediye yürüttüğümüz çalışmalarla çıkan sonuçlarda büyük payı olan bir partiyiz. AKP ve MHP faşizmine batıda kent uzlaşısı politikalarımızla geri adım attırdık.

Belediye kazandığımız yerlerde belediyelerimizi nasıl yöneteceğimize biraz önce Eş Genel Başkanım geniş bir şekilde değindi. Batı açısından da şunun altını çizmeliyiz. Demokratik, ekolojik, kadın özgürlükçü belediyecilik anlayışımızı sadece belediyeleri kazandığımız yerlerde değil muhalefete düştüğümüz yerlerde de en güçlü şekilde sergileyeceğiz. Biz batı illerinde yönetimlerde olduğumuz her yerde, halkın faydasına olan her çalışmaya destek olacağız ama paradigmamıza ters düşen ve toplumun yararına olmayan, kadınların, gençlerin ve emeklilerin yararına olmayan konularda da en etkin muhalefeti sürdüreceğiz.

Belediye Eş Başkanları olarak kentlerinizin birer aynasısınız. Partimizin paradigmasına uygun olarak belediyeleri yönetmenin birinci sorumlularısınız. Bu görev ve sorumluluk bilinciyle davranacağınıza hiçbir şüphemiz yoktur. Belediyelerimizi halkla beraber yöneteceğiz dedik, yönetmeliyiz. Kayyımcı rejim kentlerimiz yolsuz, susuz, altyapısız, hizmetsiz bırakarak cezalandırmıştır. Bu kayyımcı rejime karşı yol, su, altyapı başta olmak üzere bütün kent hizmetlerini en iyi şekilde yapmak gibi görev sorumluluğumuz var. Biraz önce Kürt halkına ve gençlerine dayatılan yoksulluğun daha da derin olduğunun altını çizmiştim. Yerel yöneticiler olarak başta eş başkanlarımız bölgede istihdam alanları yaratmak konusunda ezberleri bozan yepyeni projelere imza atmalıdır.

Gençlerin doğduğu yerde doymasını sağlayamazsak, göç bu şekilde devam ederse kentlerimizde çok şeyi yitirebiliriz. Bu bakımdan bize düşen en önemli görev ve sorumlulukların bunlar olduğunu hatırlatmak isterim. Belediyelerimizi en iyi şekilde, Türkiye ve Kürdistan’daki belediyelere örnek olacak şekilde icra edeceğimizden yana hiç şüphem yok. Eksikliğe düştüğümüzde birbirimizi uyaracağız, yanlışlar yaparsak birbirimizi uyaracağız. Halkımız için en gerekli ve doğru yolu hep birlikte bulacağız. Çalışmalarınızda başarılar diliyorum. Yeni görevleriniz tekrar hayırlı olsun.”

Paylaşın

Özel’den İktidara: Türkiye Cumhuriyeti Bir Anayasa Devletidir

Partisinin grup toplantısında konuşan CHP Lideri Özgür Özel, “Biz bu ülkeye bu adaleti getirene kadar mahkemedeki adaletten herkes memnun olana kadar, sosyal adalet bu ülkede yaşayan herkes kendini eşit yurttaşlar olarak hissedene kadar kimsenin hakkını kimsede bırakmadan bu ülkede ekonomik adaleti sağlayıp önce açlığı sonra da yoksulluğu bitirene kadar sonuna kadar çalışacağız ve mücadele edeceğiz” dedi ve ekledi:

Haber Merkezi / “TC bir anayasa devletidir. Sahip çıktığımız maddelerin yanında elbette eleştirdiğimiz, değiştirilmesini istediğimiz maddeler olabilir ama bu ülkede eğer devlet olacaksa, yani insanların anı ve malı güvende olacaksa bu ülkede en üstteki cumhurbaşkanından en sade vatandaşa kadar herkes bu anayasaya bağlı olacak.”

Özel, konuşmasının devamında, “Bir ülkede anayasanın işine gelen kısımlarını uygulayıp oradan güç alıp kullanıp, işine gelmeyen kısımlarını ihlal edersen bu hak bir kişide değil herkeste olur. Orada devlet, anayasa ortadan kalkar, o zaman keşmekeş olur o zaman beka sorunu olur. O yüzden bu ülkedeki en sade vatandaştan cumhurbaşkanına kadar herkesin bu anayasaya harfiyen uyması gerekir” ifadelerini kullandı.

CHP Lideri Özgür Özel, partisinin grup toplantısında gençlere üye olmaları çağrısı yapması üzerine izleyiciler arasından bir genç “Başkanım gelebilir miyim?” diye sordu. Özel, “üye olmaya mı” diye sorunca, genç “Evet” cevabını verdi. Özel Muhammet isimli genci kürsüye davet etti. Gencin bir de ikizi olduğunu öğrenen Özel, Muhammet’in ikizini de kürsüye davet etti.

Muhammed ve Mustafa adındaki ikiz kardeşler grup toplantısında, canlı yayında CHP’ye üye oldu. Özel’in dakikalar önce duyurduğu üye kampanyasının ilk üyesi olan Muhammet’e “İlk üyeye Genel Başkan rozeti yakışır” diyen Özel kendi rozetini çıkararak Muhammet’e taktı. Kardeşi Mustafa’ya da Gençlik Kolları Başkanı Gençosman Killik’in rozeti takıldı.

Özgür Özel, konuşma öncesinde partiye yeni katılan milletvekili olduğunu söyledi. Aralık ayında İYİ Parti’den istifa eden İstanbul Milletvekili Ayşe Sibel Yanıkömeroğlu bugün CHP’ye katıldı.

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkanı Özgür Özel, partisinin TBMM Grup Toplantısı’nda gündeme ilişkin açıklamalarda bulundu.

Özel’in açıklamalarından öne çıkanlar şöyle: 

“Biz bu ülkeye adalet gelene kadar, bu ülkede herkes kendini eşit yurttaşlar olarak hissedene kadar, önce açlığı sonra da yoksulluğu bitirene kadar sonuna kadar mücadele edeceğiz. Türkiye Cumhuriyeti bir anayasa devletidir. Sahip çıktığımız maddeler arasında elbette eleştireceğimiz maddeler olabilir. Herkes bu anayasaya bağlı olacak. İşine gelen kısımları alıp işine gelmeyen kısımları alırsanız o zaman beka sorunu olur. Bu ülkedeki en sade yurttaştan Cumhurbaşkanına kadar herkesin anayasaya uyması gerekir.

1 Mayıs Taksim’de kutlanması gereken hak olan işçi bayramıdır. 1 Mayıs’ta işçiler Taksim’e çıkmak istiyorlar. Şimdi yasaklıyorlar izin vermiyorlar. Kendisi de bir emekçi olan polise kanunsuz emirler veriyorlar. DİSK Anayasa Mahkemesi’ne gitti kazandı ama hala açmıyorlar. Siz Taksim Meydanı’nı egemenliğiniz bayrağı olarak görürseniz siz aslında muktedir değilsiniz demektir. İşçiler orada hakkını arıyorsa sonra da evine dönüyorsa siz muktedirsiniz demektir. Taksim’i 1 Mayıs’a açın. İçeriye bir tek 1 Mayıs dışı pankart sokmayıp kutlanmasına izin vermek bugünkü iktidarın kendi için yapabileceği en doğru iştir. Yasaklarsanız belki bir gün başka bir 1 Mayıs’a bırakırsınız. Ama o zaman siz iktidarda olmazsınız. Taksim’i 1 Mayıs’a açın 31 Mart’ın mesajını aldığınızı gösterin.”

Maalesef bir diğer tatsız husus, 83 yaşındaki Çetin Doğan’ı Silivri Cezaevine naklettiler. Bu zor günlerinde kendisini hapishanede tutmak yakışmaz. Bu da muktedirlik değil, bu güçsüzlüktür. Makbule Özer’le, 80-90 yaşındaki hastalarla uğraşarak devlet otoritesi tesis edilmez. Yaşlı hastaları cezaevinde tutmak özgüvensizliktir.

1 milyondan fazla atanmayan öğretmen var. 2002’de 68 bin öğretmen varsa bugün Erdoğan’ın atamadığı 1 milyon öğretmen vardır. Sayın Erdoğan bir miktar atama yapacağız dedi. Bu rakam 23 bin 900’dür. Maalesef gençleri çok üzdü. 100 bin öğretmen atamasının yapılması gerekiyor.

Hatay çok yüreğimizi yaktı. 6 Şubat’ta yüreğimizi yakan yangın sönmez. Yerel seçimlerde Hatay’da millet iradesi gasp edildi. Bir tek torba açılmadı. Biz Hatay’a sahip çıkacağız. Hatay’ı yüzde 60 ile almayı buradan ant içiyorum. Hatay’da 7 ilçede rezerv alan krizi yaşanmakta. Zemin sağlamsa oraların rantla çevrilmesine izin vermeyeceğiz. Hatay’ın hakkını yedirmem.

Antalya Kepez’deki teleferik kazasında maalesef bir vatandaşımız hayatını kaybetti. Başkanımız (Mesut Kocagöz) kendisinden sonra 3 kez denetlenmiş kazadan sorumlu. Şimdi yeni bir video çıktı. Görevli sistemi açmaması gerekirken manuel çalıştırıyor ve kaza oluyor. Sistemi manuel kapatıyor. Yeni bir itiraz yapacağız. Çorlu Tren Katliamı davası yarın. Yarın annelerin haykırışlarına eşlik etmek için yürüyeceğim. Çorlu annelerini yalnız bırakmayın.”

Paylaşın